نام‌های آخرت (روز قیامت)

نام‌های آخرت (روز قیامت)

«یوم الدین»

[روز سزا و جزا، روزی که پرده از روی کارها کنار می‌رود و اعمال همه دقیقاً مورد محاسبه قرار می‌گیرد و هر کس جزای اعمال خویش را اعم از خوب و بد می‌بیند]:

﴿مَٰلِکِ یَوۡمِ ٱلدِّینِ٤﴾ [الفاتحة: 4]

«الاخرة»

[سرای باز پسین، جهان دیگر، آن جهان]:

﴿وَٱلَّذِینَ یُؤۡمِنُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَیۡکَ وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلِکَ وَبِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ یُوقِنُونَ٤﴾ [البقرة: 4]

«یوم القیامة»

[روزی که تمام مردمان، فرشتگان، جنّیان، پیامبران و فرستادگان در پیشگاه خداوند متعال به پا خیزند و قیام همه‌ی آن‌ها به طور کلی فقط برای پروردگار مقتدر سبحان باشد]:

﴿...وَیَوۡمَ ٱلۡقِیَٰمَةِ یُرَدُّونَ إِلَىٰٓ أَشَدِّ ٱلۡعَذَابِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ﴾ [البقرة: 85]

«الدار الاخرة» [سرای دیگر]

﴿قُلۡ إِن کَانَتۡ لَکُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن کُنتُمۡ صَٰدِقِینَ٩٤﴾ [البقرة: 94]

«الیوم الاخر» [روز واپسین]

﴿لَّیۡسَ ٱلۡبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَکُمۡ قِبَلَ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَلَٰکِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ...﴾ [البقرة: 177]

«الساعة»

﴿قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِینَ کَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱللَّهِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ قَالُواْ یَٰحَسۡرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطۡنَا فِیهَا...﴾ [الأنعام: 31]

***

توضیح موضوع: به دو علّت به قیامت «ساعة» می‌گویند:

1-   چون در ساعتی و لحظه‌ای برق‌آسا ایجاد می‌شود، خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَآ أَمۡرُ ٱلسَّاعَةِ إِلَّا کَلَمۡحِ ٱلۡبَصَرِ أَوۡ هُوَ أَقۡرَبُۚ﴾ [النحل: 77] «برپایی قیامت مانند چشم به هم زدن یا نزدیکتر از آن است».

2-   و یا علت انتخاب این نام (الساعة) برای روز قیامت، به خاطر آن است که با سرعت حساب و کتاب مردم در آن ساعت انجام می‌گیرد.

«یوم الحسرة» [روز حسرت]

﴿وَأَنذِرۡهُمۡ یَوۡمَ ٱلۡحَسۡرَةِ إِذۡ قُضِیَ ٱلۡأَمۡرُ وَهُمۡ فِی غَفۡلَةٖ وَهُمۡ لَا یُؤۡمِنُونَ٣٩﴾ [مریم: 39]

***

توضیح موضوع: یکی از نام‌های قیامت «یوم الحسرة» است. حسرت بر فرصت‌های از دست داده و سرمایه‌های تلف شده، آری روز قیامت است که هنگام پشیمان شدن و فسوسا و دریغا گفتن است و آه کشیدن و تأسف خوردن که نکردیم کاری که امروز ما را به کار آید، اما چه سود که همه چیز پایان گرفته و راه جبران و بازگشتی نیست.

«یوم البعث» [روز رستاخیز و زنده شدن پس از مرگ]

﴿وَقَالَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَٱلۡإِیمَٰنَ لَقَدۡ لَبِثۡتُمۡ فِی کِتَٰبِ ٱللَّهِ إِلَىٰ یَوۡمِ ٱلۡبَعۡثِۖ فَهَٰذَا یَوۡمُ ٱلۡبَعۡثِ وَلَٰکِنَّکُمۡ کُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ٥٦﴾ [الروم: 56]

«یوم الفصل» [روز داوری و حسابرسی، و جدایی میان حق و باطل]

﴿هَٰذَا یَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِی کُنتُم بِهِۦ تُکَذِّبُونَ٢١﴾ [الصافات: 21]

«یوم التلاق»

[روز رویارویی، روزی که در آن پیشینیان و پسینیان و زمینیان و آسمانیان به همدیگر می‌رسند و یکدیگر را ملاقات می‌کنند، و هر کسی با اعمالی که کرده است رو به رو می‌شود و سزا و جزای آن را می‌بیند.

روز قیامت، روزی است که بندگان با پروردگارشان ملاقات می‌کنند و گذشتگان و آیندگان و پیشوایان حق و باطل با پیروانشان ملاقات می‌نمایند. و روز قیامت، روز ملاقات مستضعفین با مستکبرین و ملاقات ظالم و مظلوم و انسان‌ها و فرشتگان و بالاخره روز تلاقی انسان با اعمال و گفتار و کردارش و با دادگاه عدل خداوند است.]:

﴿رَفِیعُ ٱلدَّرَجَٰتِ ذُو ٱلۡعَرۡشِ یُلۡقِی ٱلرُّوحَ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن یَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ لِیُنذِرَ یَوۡمَ ٱلتَّلَاقِ١٥﴾ [غافر: 15]

«یوم الأزفة» [روز نزدیک، به علت نزدیک بودن قیامت، چنین نامیده شده است]

﴿وَأَنذِرۡهُمۡ یَوۡمَ ٱلۡأٓزِفَةِ إِذِ ٱلۡقُلُوبُ لَدَى ٱلۡحَنَاجِرِ کَٰظِمِینَۚ مَا لِلظَّٰلِمِینَ مِنۡ حَمِیمٖ وَلَا شَفِیعٖ یُطَاعُ١٨﴾ [غافر: 18]

«یوم الحساب» [روز حساب و کتاب]

﴿وَقَالَ مُوسَىٰٓ إِنِّی عُذۡتُ بِرَبِّی وَرَبِّکُم مِّن کُلِّ مُتَکَبِّرٖ لَّا یُؤۡمِنُ بِیَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ٢٧﴾ [غافر: 27]

«یوم التناد» [روز صدا زدن]

﴿وَیَٰقَوۡمِ إِنِّیٓ أَخَافُ عَلَیۡکُمۡ یَوۡمَ ٱلتَّنَادِ٣٢﴾ [غافر: 32]

***

توضیح موضوع: «تناد»: به معنای یکدیگر را صدا زدن است. روز قیامت ناله‌ها و فریادها بلند است؛ مؤمن فریاد می‌زند: بیایید نامه‌ی مرا بخوانید ﴿هَآؤُمُ ٱقۡرَءُواْ کِتَٰبِیَهۡ١٩﴾ [الحاقة: 19]، کافر فریادکنان، حسرت خود را با کلمات «یا لیتنی» و «یا ویلتی» اظهار می‌کند. بهشتیان، اهل دوزخ را صدا می‌کنند که چرا به دوزخ رفتید؟ ﴿مَا سَلَکَکُمۡ فِی سَقَرَ٤٢﴾ [المدثر: 42]، و دوزخیان از بهشتیان استمداد می‌کنند که از آنچه خداوند رزق و روزی شما کرده به ما نیز برسانید. و در آن روز هر ملّتی را به نام پیغمبرش فریاد می‌دارند. مردمان همدیگر را صدا می‌زنند و به کمک می‌طلبند. مردمان را برای گردهمایی در محشر صدا می‌زنند. و منادیان محشر ندا می‌دهند ﴿أَلَا لَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلظَّٰلِمِینَ١٨﴾ [هود: 18] «هان! لعنت خدا بر ستمگران» و فرشتگان مردمان را برای حساب و کتاب صدا می‌زنند و آن‌ها نیز از فرشتگان استمداد می‌کنند.

به هر حال نداها و فریادها در روز قیامت از هر سو بلند است و مردمان کافر واویلا سر می‌دهند و نابودی را فریاد می‌دارند و...

«یوم الجمع»

[روز گردهمایی؛ روزی که همه‌ی مردم یکجا جمع می‌شوند. روزی که جسم با روح، عمل با انسان، ظالم با مظلوم، و کیفر و پاداش با عاملِ آن جمع می‌شود]:

﴿وَکَذَٰلِکَ أَوۡحَیۡنَآ إِلَیۡکَ قُرۡءَانًا عَرَبِیّٗا لِّتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَمَنۡ حَوۡلَهَا وَتُنذِرَ یَوۡمَ ٱلۡجَمۡعِ لَا رَیۡبَ فِیهِ...﴾ [الشورى: 7]

«یوم الوعید»

[روز تحقق و پیاده شدن بیم دادن‌های الهی به کافران]:

﴿وَنُفِخَ فِی ٱلصُّورِۚ ذَٰلِکَ یَوۡمُ ٱلۡوَعِیدِ٢٠﴾ [ق: 20]

«یوم الخلود»

[روز جاودانگی؛ جاودانگی بهشت با تمام مواهب و نعمت‌هایش، و روز بقاء و ماندگاریِ همیشگی دوزخ برای دوزخیان با تمام سختی‌ها و عذاب‌هایش]:

﴿ٱدۡخُلُوهَا بِسَلَٰمٖۖ ذَٰلِکَ یَوۡمُ ٱلۡخُلُودِ٣٤﴾ [ق: 34]