231- تدوین و جمع‌آوری قرآن مجید

231- تدوین و جمع‌آوری قرآن مجید

اسباب تدوین و جمع‌آوری قرآن مجید

در بین شهیدان جنگ یمامه تعداد بسیار زیادی از حافظان قرآن نیز بودند. در پی آن بنا به مشوره حضرت عمر س به حضرت ابوبکر س، ایشان برنامه‫ای برای تدوین و جمع‌آوری قرآن مجید طرح‌ریزی کرد. طی این برنامه آن‌ها تمام آیات و سوره‫های قرآن مجید را که روی تکه‫های پوست، استخوان‌ها، و شاخه‫های درختان خرما نگاشته شده بود، و در سینه‫های حافظان کلام الله مجید حفظ بود را در یک جا جمع آوری کردند.

حضرت ابوبکر صدیق س این مسئولیت بسیار بزرگ دینی و کار تاریخی را به دوش حضرت زید بن ثابت س سپرد.

حضرت زید بن ثابت س در این باره چنین می‫گوید: چندی بعد از رسیدن خبر شهیدان جنگ یمامه حضرت ابوبکر س مرا خواست. من خدمت ایشان حاضر شدم، حضرت عمر س نیز نزد ایشان بود. حضرت ابوبکر فرمود: " عمر نزد من آمده می‫گوید: در جنگ یمامه تعداد زیادی از قاریان و حافظان قرآن به شهادت رسیده‫اند. من از این ترس و واهمه دارم که اگر در جنگ‌های مختلف به همین منوال حافظان و قاریان قرآن مجید جام شهادت را سر کشند قسمت بزرگی از قرآن کریم همراه آن‌ها از بین برود. برای جلوگیری از چنین فاجعه‫ای من مشوره می‫دهم که دستور دهید قرآن مجید در یک جا گرد آوری شود. من به عمر گفتم: من چطور چنین کاری را انجام دهم که شخص رسول الله ج آن‌را انجام نداده است؟! حضرت عمر در پی آن گفت: "بخدا سوگند! این کار بسیار خوب و مهمی است. و در پی آن حضرت عمر با من بحث طولانی داشت تا اینکه خداوند برای انجام این کار سینه‫ام را گشود، و من به رأی عمر قانع شدم.

انتخاب حضرت زید بن ثابث س

حضرت زید س می‫فرماید: حضرت ابوبکر س به من فرمود:

«إنک رجل شاب عاقل، لا نتهمک وقد کنت تکتب الوحی لرسول الله ج فتتبع القرآن فاجمعه».

"شما مرد جوان و عاقلی هستید، ما به شما کاملا اعتماد داریم. شما برای رسول الله ج وحی را می‫نوشتید، تلاش کن و قرآن را در یک جا جمع کن".

حضرت زید می‫فرماید: "بخدا قسم! اگر حضرت ابوبکر س به من دستور می‫داد کوهی را از جایی به جای دیگر منتقل کنم، اینکار برایم از جمع قرآن مجید مشکلتر نمی‫بود. من قرآن را از شاخه‫های درخت خرما، تخته سنگ‌ها، تکه پوست‌ها، استخوان‌های شانه‫های شتر و خلاصه روی هر چیزی که نوشته شده بود، و سینه‫های حافظان قرآن بدست آورده، شروع کردم به نوشتن و جمع کردن آن و آخرین قسمت سوره توبه را نزد حضرت ابوخزیمه انصاری یافتم".^[1]

---

[1]- صحیح البخاری، حدیث: 4679 و 4986.