ترغیب به کامل کردن صف‌ها و پر نمودن جاهای خالی

ترغیب به کامل کردن صف‌ها و پر نمودن جاهای خالی

684-501- (1) (حسن صحیح) عَنْ عَائِشَةَ ل عَنْ رَسُولُ اللَّهِ ج قَالَ: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى الَّذِینَ یَصِلُونَ الصُّفُوفَ».

رواه أحمد وابن ماجه، وابن خزیمة وابن حبان فی "صحیحیهما" والحاکم، وقال: "صحیح على شرط مسلم".

از عایشه ل روایت است که رسول الله ج فرمودند: «خداوند و فرشتگانش بر کسانی که صف‌ها را کامل می‌کنند صلوات می‌فرستند».

(صحیح لغیره) زاد ابن ماجه: «وَمَنْ سَدَّ فُرْجَةً رَفَعَهُ اللَّهُ بِهَا دَرْجَةً».

علاوه بر این ابن ماجه در ادامه این حدیث چنین روایت می‌کند: «و کسی که جای خالی را در صفی پر کند، خداوند یک درجه او را بالا می‌برد».

685-502- (2) (صحیح) وَعَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ س قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ ج یَأْتِی الصَّفَّ مِنْ نَاحِیَةٍ إِلَى نَاحِیَةٍ، فَیَمْسَحُ مَنَاکِبَنَا أَوْ صُدُورُنَا، وَیَقُولُ: «لَا تَخْتَلِفُوا، فَتَخْتَلِفَ قُلُوبُکُمْ». قَالَ: وَکَانَ یَقُولُ: «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى الَّذِینَ یَصِلُونَ الصُّفُوفَ الْأُوَلَ».

رواه ابن خزیمة فی "صحیحه" [مضى قریباً بنحوه 92- باب/6].

از براء بن عازب س روایت است که رسول الله ج در میان صف می‌چرخید و به شانه و‌ سینه‌های‌مان دست می‌کشید و می‌فرمود: «در صف‌های‌تان اختلاف نکنید، زیرا سبب دوری قلب‌های‌تان می‌شود». و می‌فرمود: «الله و ملائکه‌ی او بر کسانی که صف‌های اول را کامل می‌کنند درود می‌فرستند».

686-503- (3) (صحیح) وَعَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ ب أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج قَالَ: «مَنْ وَصَلَ صَفًّا وَصَلَهُ اللَّهُ، وَمَنْ قَطَعَ صَفًّا قَطَعَهُ اللَّهُ».

رواه النسائی، وابن خزیمة فی صحیحه، والحاکم، وقال: "صحیح على شرط مسلم". ورواه أحمد وأبو داود فی آخر حدیث تقدم قریباً [29- باب/8].

از عبد الله بن عمر ب روایت است که رسول الله ج فرمودند: «کسی که صفی را وصل کند خداوند او را (به رحمتش) وصل می‌کند و کسی که صفی را قطع کند خداوند (رحمتش را از) او قطع می‌کند».

687-504- (4) (حسن لغیره) وَعَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ ب قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «خِیَارُکُمْ أَلْیَنُکُمْ مَنَاکِبَ فِی الصَّلَاةِ، وَمَا مِنْ خُطْوَةٍ أَعْظَمُ أَجْرًا مِنْ خُطْوَةٍ مَشَاهَا رَجُلٌ إِلَى فُرْجَةٍ فِی الصَفٍّ فَسَدَّهَا».

رواه البزار بإسناد حسن^([1])، وابن حبان فی "صحیحه"؛ کلاهما بالشطر الأول، ورواه بتمامه الطبرانی فی "الأوسط".

از عبد الله بن عمر ب روایت است که رسول الله ج فرمودند: «بهترین شما کسی است که شانه‌هایش را در نماز نرم نگه‌ می‌دارد. و قدمی پر اجرتر از قدم مردی نیست که به سوی قسمت خالی صف بر می‌دارد و آن را پر می‌کند».

688-505- (5) (صحیح لغیره) وَعَنْ عَائِشَةَ ل قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «مَنْ سَدَّ فُرْجَةً، رَفَعَهُ اللَّهُ بِهَا دَرَجَةً، وَبَنَى لَهُ بَیْتًا فِی الْجَنَّةِ».

رواه الطبرانی فی "الأوسط" من روایة مسلم بن خالد الزنجی^([2]). وتقدم عند ابن ماجه فی أول الباب دون قوله: «وَبَنَى لَهُ بَیْتًا فِی الْجَنَّةِ».

از عایشه ل روایت است که رسول الله ج فرمودند: «کسی که جای خالی در صفی را پر کند خداوند یک درجه‌ او را بالا می‌برد و برای او خانه‌ای در بهشت بنا می‌کند».

0-506- (6) (صحیح لغیره) ورواه الأصبهانی بالزیادة أیضاً من حدیث أبی هریرة. وفی إسناده عصمة بن محمد، قال أبو حاتم: "لیس بقوی" وقال غیره: "متروک".

689-261- (1) (ضعیف) وَعَنْ أَبِی جُحْیَفَةَ س أَنَّ رَسُولَ الله ج قَالَ: «مَنْ سَدَّ فُرْجَةً فِی الصَّفِّ، غُفِرَ لَهُ».

رواه البزار بإسناد حسن^([3]). واسم أبی جحیفة وهب بن عبد الله السُّوائی.

و از ابوجحیفه س روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «کسی که جای خالی در صفی را پر کند، بخشیده می‌شود».

690-262- (2) (ضعیف) وَعَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ س یَقُولُ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج قَالَ: «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى الَّذِینَ یَصِلُونَ الصُّفُوفَ، وَلَا یَصِلُ عَبْدٌ صَفًّا إِلَّا رَفَعَهُ اللَّهُ بِهِ دَرَجَةً، وَذَرَّتْ عَلَیْهِ الْمَلَائِکَةُ مِنَ الْبِرِّ».

رواه الطبرانی فی "الأوسط"، ولا بأس بإسناده^([4]).

و از ابوهریره س روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «خداوند متعال و فرشتگان بر کسی که صفوف را کامل می‌کنند، درود می‌فرستند و هیچ بنده‌ای سبب کامل شدن صف‌ها نمی‌شود مگر اینکه خداوند متعال درجه‌ای به درجات او می‌افزاید و فرشتگان نیکی‌ها را بر او می‌پاشند».

691-507- (7) (صحیح لغیره) وَعَن البَرَاءِ بنِ عَازِب س قَالَ: وَکَانَ رَسُول الله ج یَقُول: «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى الَّذِینَ یَصِلُونَ الصُّفُوفَ الْأُوَلَ، وَمَا مِنْ خُطْوَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ مِنْ خُطْوَةٍ یَمْشِیهَا العَبد یَصِلُ بِهَا صَفًّا».

رواه أبو داود فی حدیث، وابن خزیمة بدون ذکر الخطوة، وتقدم. [29- باب/6].

از براء بن عازب س روایت است که رسول الله ج ‌فرمودند: «الله و ملائکه‌ی او بر کسانی که صف‌های اول را کامل می‌کنند درود می‌فرستند. و هیچ قدمی‌ نزد خداوند، دوست‌داشتنی‌تر از قدمی نیست که بنده‌ای بر می‌دارد تا با آن صف را کامل کند».

692-263- (3) (ضعیف) وَعَنْ مُعَاذٍ س عَنِ النَّبِیِّ ج قَالَ: «خُطْوَتَانِ أَحَدُهُمَا أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ، وَالْأُخْرَى أَبْغَضُ الْخُطَا إِلَى اللَّهِ، فَأَمَّا الَّتِی یُحِبُّهَا اللَّهُ، فَرَجُلٌ نَظَرَ إِلَى خَلَلٍ فِی الصَّفِّ فَسَدَّهُ، وَأَمَّا الَّتِی یُبْغِضُهَا اللَّهُ، فَإِذَا أَرَادَ الرَّجُلُ أَنْ یَقُومَ مَدَّ رِجْلَهُ الْیُمْنَى، وَوَضَعَ یَدَهُ عَلَیْهَا، وَأَثْبَتَ الْیُسْرَى ثُمَّ قَامَ».

رواه الحاکم وقال: "صحیح على شرط مسلم"^([5]).

و از معاذ س روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «دو گام هستند که یکی از آنها محبوب‌ترین گام‌ها و دیگری منفورترین گام‌ها نزد خداوند است. اما گامی که خداوند آن ‌را دوست دارد گام مردی است که جای خالی در صف می‌بیند و آن‌را پر می‌کند. اما گامی که نزد خداوند منفور است اینکه چون کسی بخواهد برخیزد پای راستش را دراز کند و دستش را بر آن بگذارد و پای چپش را قائم داشته و سپس برخیزد».

693-264- (4) (ضعیف) وروی عَنِ ابْنِ عُمَرَ ب قَالَ: قِیلَ لِلنَّبِیِّ ج إِنَّ مَیْسَرَةَ الْمَسْجِدِ قَدْ تَعَطِّلَتْ، فَقَالَ النَّبِی: «مَنْ عَمَّرَ مَیْسَرَةَ الْمَسْجِدِ، کُتِبَ لَهُ کِفْلَانِ مِنَ الْأَجْرِ».

رواه ابن خزیمة وغیره.

و از ابن عمر ب روایت است که به رسول خدا ج گفته شد: «هرکس سمت چپ مسجد را آباد کند، چنان پاداشی برای وی نوشته می‌شود».

694-265- (5) (ضعیف) وَعَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «مَنْ عَمَّرَ جَانِبَ الْمَسْجِدِ الْأَیْسَرَ لِقِلَّةِ أَهْلِهِ، فَلَهُ أَجْرَانِ».

رواه الطبرانی فی "الکبیر" من روایة بقیة بن الولید.

و از ابن عباس ب روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «هرکس سمت چپ مسجد را به دلیل اندک بودن اهل آن آباد کند، دو پاداش دارد».

31- (الترهیب من تأخر الرجال إلى أواخر صفوفهم، وتقدم النساء إلى أوائل صفوفهن، ومن إعوجاج الصفوف)

---

^([1]) وکذا قال الهیثمی (2/ 90)، وفیه لیث بن أبی سُلیم، وهو فی إسناد "الأوسط" أیضاً. انظر "الصحیحة" (2533).

^([2]) قلت: تابعه وکیع عند المحاملی، فانظر "الصحیحة" (1891).

^([3]) بل هو ضعیف کما بینته فی "الضعیفة" برقم (5278).

^([4]) لیس کذلک کما بینته فی "الصحیحة" (2532).

^([5]) قلت: ورده الذهبی بقوله: "لا، فإن خالداً عن معاذ منقطع". قلت: وفیه (أحمد بن الفرج)، وهو ضعیف.