ترغیب به قرض دادن و آنچه در فضل آن آمده است

ترغیب به قرض دادن و آنچه در فضل آن آمده است

1289-898- (1) (صحیح) عَنِ البَرَاءَ بْنَ عَازِبٍ س قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ج یَقُولُ: «مَنْ مَنَحَ مَنِیحَةَ لَبَنٍ أَوْ وَرِقٍ أَوْ هَدَّى^([1]) زُقَاقًا، کَانَ لَهُ مِثْلُ عِتْقِ رَقَبَةٍ».

رواه أحمد والترمذی - واللفظ له- وابن حبان فی "صحیحه"، وقال الترمذی: "حدیث حسن صحیح". ومعنى قوله: "منح منیحة ورِق" إنما یعنی به قرض الدرهم، وقوله: "أو هدى زقاقاً"، إنما یعنی به هدایة الطریق، وهو إرشاد السبیل" انتهى^([2]).

از براء بن عازب س روایت است از رسول الله ج شنیدم که ‌فرمودند: «کسی که حیوان شیردار یا نقره‌ای را بخشیده یا اینکه فرد گمشده‌ای را راهنمایی کند، گویا برده‌ای را آزاد نموده است».

1290-899- (2) (حسن لغیره) وَعَنِ عبدالله بْنِ مَسْعُودٍ س أَنَّ النَّبِیَّ ج قَالَ: «کُلُّ قَرْضٍ صَدَقَةٌ».

رواه الطبرانی بإسناد حسن والبیهقی.

از عبد الله بن مسعود س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «هر قرضی صدقه است».

1291-900- (3) (حسن) وَعَنْ أَبِی أُمَامَةَ س عَنْ النَّبِیّ ج قَالَ: «دَخَلَ رَجُلٌ الْجَنَّةَ، فَرَأَى مَکْتُوبًا عَلَى بَابِهَا: الصَّدَقَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَالْقَرْضُ بِثَمَانِیَةَ عَشَرَ».

رواه الطبرانی والبیهقی؛ کلاهما من روایة عتبة بن حمید^([3]).

از ابو امامه س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «مردی وارد بهشت شده و دید که بر در آن نوشته شده: صدقه به ده برابر آن و قرض به هجده برابر آن تبدیل می‌شود».

0-535- (1) (ضعیف جداً) ورواه ابن ماجه والبیهقی أیضاً؛ کلاهما عن خالد بن یزید بن أبی مالک، عَنْ أَنَسٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «رَأَیْتُ لَیْلَةَ أُسْرِیَ بِی عَلَى بَابِ الْجَنَّةِ مَکْتُوبًا: الصَّدَقَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَالْقَرْضُ بِثَمَانِیَةَ عَشَرَ» الحدیث.

 وعتبة بن حمید عندی أصلح حالا من خالد^([4]).

و ابن ماجه و بیهقی از خالد بن یزید بن ابومالک از انس س روایت کرده‌اند که رسول خدا ج فرمودند: «در شب اسرا دیدم که بر در بهشت نوشته است: پاداش صدقه ده برابر آن و پاداش قرض دادن هشتاد برابر آن می‌باشد».

1292-901- (4) (صحیح لغیره) وَعَن عبدالله ابْنِ مَسْعُودٍ س أَنَّ النَّبِیَّ ج قَالَ: «مَا مِنْ مُسْلِمٍ یُقْرِضُ مُسْلِمًا قَرْضًا مَرَّتَیْنِ إِلَّا کَانَ کَصَدَقَتِهَا مَرَّةً»^([5]).

رواه ابن ماجه، وابن حبان فی "صحیحه"، والبیهقی مرفوعاً وموقوفاً.

از عبدالله بن مسعود س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «هر مسلمانی که دو بار به مسلمانی قرض بدهد، مانند این است که یک بار به او صدقه داده است».

1293-902- (5) (صحیح) وَعَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج:  «مَنْ یَسَّرَ عَلَى مُعْسِرٍ یَسَّرَ اللَّهُ عَلَیْهِ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ».

رواه ابن حبان فی "صحیحه"، ورواه مسلم والترمذی وأبو داود والنسائی وابن ماجه فی حدیث یأتی إن شاء الله تعالى [فی الباب التالی].

از ابوهریره س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «هرکس بر تنگدستی آسان بگیرد، خداوند در دنیا و آخرت کارهای او را سهل و آسان خواهد نمود».

14- (الترغیب فی التیسیر على المعسر، وإنظاره والوضع عنه)

---

^([1]) بتشدید الدال، ومنه قول الله تعالى: «أَمَّنْ لَا یَهِدِّی» على قراءة التشدید.

^([2]) قلت: تفسیر الترمذی هذا قد روی نحوه مرفوعاً. أخرجه أحمد (1/ 463) بسند فیه ضعف.

^([3]) قلت: هو وسط، قال أبو حاتم: "صالح الحدیث". وقال الحافظ. "صدوق له أوهام".

^([4]) قلت: وذلک لأن (خالداً) متهم، وقد خرجت حدیثه فی "الضعیفة" (3637)، و (عتبة بن حمید) صدوق له أوهام کما قال الحافظ، وقد ساق المصنف حدیثه قبیل هذا، ولذلک أوردته فی "الصحیح".

^([5]) الأصل فی الموضع الأول: "مرة"، وفی الموضع الآخر: "مرتین"، والصواب ما أثبتناه، وهو المطابق لنسخة أخرى للکتاب.