ترغیب به هزینه کردن برای رفتن به حج و عمره و آنچه در مورد هزینه کردن از مال حرام برای حج و عمره وارد شده است

ترغیب به هزینه کردن برای رفتن به حج و عمره و آنچه در مورد هزینه کردن از مال حرام برای حج و عمره وارد شده است

1643-1116- (1) (صحیح) عَنْ عَائِشَةَ ل؛ أَنَّ رَسُولَ الله ج قَالَ لَهَا فِی عُمْرَتِهَا: «إِنَّ لَکِ مِنَ الْأَجْرِ عَلَی قَدْر نَصَبِکِ وَنَفَقَتِکِ».

رواه الحاکم^([1]) وقال: "صحیح على شرطهما".

از عایشه ل روایت است که رسول الله ج در عمره‌‌اش به او فرمود: «پاداش عمره‌ی تو مطابق با تحمل سختی و هزینه‌ات خواهد بود».

وفی روایة له وصححها^([2]): «إِنَّمَا أَجرُکِ فِی عُمرَتِکِ عَلَى قدْرِ نَفَقَتِکِ».

و در روایتی از حاکم که آن را صحیح دانسته، آمده است: «اجرت در عمره‌ات مطابق با هزینه‌ات می‌باشد».

(النصب): به معنا و وزن (التعب = خستگی)  می‌باشد.

1644-706- (1) (ضعیف) وَعَنْ بُرَیْدَةَ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «النَّفَقَةُ فِی الْحَجِّ کَالنَّفَقَةِ فِی سَبِیلِ اللهِ، بِسَبْعَ مِائَة ضِعْفٍ».

رواه أحمد والطبرانی فی" الأوسط"، والبیهقی، وإسناد أحمد حسن^([3]).

از بریده س روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «انفاق در حج تا هفتصد برابر افزایش می‌یابد همچون انفاق نمودن [در جهاد] در راه خدا».

1645-707- (2) (ضعیف) وروى الطبرانی فی "الأوسط" أیضا عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «الْحَجُّ فِی سَبِیلِ اللَّهِ النَّفَقَةُ فِیهِ^([4])، الدِّرْهَمُ بِسَبْعِ مِائَةٍ».

انس بن مالک س روایت می‌کند که رسول خدا ج فرمودند: «هر درهم انفاق در حجِ در راه خدا برابر است با هفتصد درهم».

1646-708- (3) (ضعیف) وَرُوِیَ عَنْ عَمْرُو بْنُ شُعَیْبٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّ رَسُولَ اللهِ ج قَالَ: «الْحُجَّاجُ وَالْعُمَّارُ وَفْدُ اللهِ، إِنْ سَأَلُوا أُعْطُوا، وَإِنْ دَعَوْا أُجِیبُوا، وَإِنْ أَنْفَقُوا أُخْلِفَ لَهُمْ، وَالَّذِی نَفْسُ أَبِی الْقَاسِمِ بِیَدِهِ! مَا کَبَّرَ مُکَبِّرٌ عَلَى نَشْزٍ، وَلَا أَهَلَّ مُهِلٌّ عَلَى شَرَفٍ مِنَ الْأَشْرَافِ؛ إِلَّا أَهَلَّ مَا بَیْنَ یَدَیْهِ وَکَبَّرَ؛ حَتَّى یَنْقَطِعَ منه مُنْقَطِعُ التُّرَابِ».

رواه البیهقی.

(النَشْز) به فتح نون و سکون شین^([5]) و زای: عبارت است از مکان مرتفع.

از عمرو بن شعیب از پدرش از جدش روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «کسانی که حج و عمره انجام می‌دهند نمایندگان و فرستادگان خداوند متعال هستند. اگر چیزی از آنها خواسته شود می‌دهند و اگر دعا کنند اجابت می‌شوند. و اگر انفاق کنند جایگزین خواهد شد. سوگند به کسی که جان ابوالقاسم در دست اوست، هیچ تکبیر گوئی در مکانی مرتفع تکبیر نمی‌گوید و هیچکس در مکانی بلند تهلیل نمی‌گوید مگر اینکه آنچه نزد اوست تهلیل و تکبیر می‌گوید تا اینکه آن مکان را ترک کند».

1647-709- (4) (ضعیف جداً) وَرُوِیَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «الْحُجَّاجُ وَالْعُمَّارُ وَفْدُ اللهِ، یُعْطِیهِمْ مَا سَأَلُوا، وَیَسْتَجِیبُ لَهُمْ مَا دَعَوْا، وَیُخْلِفُ عَلَیْهِمْ مَا أَنْفَقُوا؛ الدِّرْهَمَ بأَلْفِ أَلْف دِرهَمٍ».

رواه البیهقی.

از انس بن مالک س روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «کسانی که حج و عمره انجام می‌دهند نمایندگان خداوند هستند؛ آنچه بخواهند به آنها داده می‌شود و دعای آنها اجابت می‌شود و انفاقی که می‌کنند جایگزین می‌شود چنانکه یک میلیون درهم جایگزین یک درهم می‌شود».

1648-710- (5) (ضعیف) وَعَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِاللهِ ب یَرْفَعُهُ قَالَ: «مَا أَمْعَرَ حَاجُّ قَطُّ». قِیلَ لِجَابِرٍ: مَا الْإِمْعَارُ؟ قَالَ: «مَا افْتَقَرَ».

رواه الطبرانی فی "الأوسط"، والبزار، ورجاله رجال "الصحیح"^([6]).

از جابر بن عبدالله ب روایت است که می‌گوید: حجاج هرگز فقیر نمی‌شوند.

1649-711- (6) (ضعیف جداً) وَرُوِیَ عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «إِذَا خَرَجَ الرَّجُلُ^([7]) حَاجًّا بِنَفَقَةٍ طَیِّبَةٍ وَوَضَعَ رِجْلَهُ فِی الْغَرْزِ فَنَادَى: لَبَّیْکَ اللَّهُمَّ لَبَّیْکَ، نَادَاهُ مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ: لَبَّیْکَ وَسَعْدَیْکَ، زَادُکَ حَلَالٌ، وَرَاحِلَتُکَ حَلَالٌ، وَحَجُّکُ مَبْرُورٌ غَیْرُ مَأْزُورٍ. وَإِذَا خَرَجَ بِالنَّفَقَةِ الْخَبِیثَةِ فَوَضَعَ رِجْلَهُ فِی الْغَرْزِ فَنَادَى: لَبَّیْکَ، نَادَاهُ مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ: لَا لَبَّیْکَ وَلَا سَعْدَیْکَ، زَادُکَ حَرَامٌ، وَنَفَقَتُکَ حَرَامٌ، وَحَجُّکَ مَأْزُورٍ غَیْرُ مَبْرُورٍ».

رواه الطبرانی فی "الأوسط".

از ابوهریره س روایت است که رسول خدا ج فرمودند: «چون کسی با مال پاک عازم حج شود و پایش را در رکاب قرار دهد و بگوید: لبیک اللهم لبیک، منادی از آسمان وی را ندا می‌دهد: آماده و گوش به فرمانم. توشه‌ات حلال و مرکبت حلال و حجت مقبول است و نه همراه با گناه؛ و چون با مال ناپاک خارج شود و پا در رکاب بگذارد و بگوید: لبیک؛ منادی از آسمان ندا می‌دهد: نه آماده‌ام و نه گوش به فرمان؛ توشه‌ات حرام و اموالت حرام است و حَجَت با گناه است و غیر مقبول».

0-712- (7) (ضعیف) ورواه الأصبهانی من حدیث أسلم مولى عمر بن الخطاب مرسلاً مختصراً.

(الْغَرْز) به فتح غین و سکون راء و پس از آن زای: به معنای رکاب حیوان از جنس پوست می‌باشد.

3 – (الترغیب فی العمرة فی رمضان)

---

^([1]) قال الناجی (131): "هذا عجیب من المؤلف، فإن البخاری ومسلماً والنسائی وغیرهم أخرجوا هذه الروایة بنحو هذا اللفظ، لکن عندهم: "أو نفقتک"، والألف أسقطت هنا ولا بد منها، والحاکم یَستدرک على الشیخین أو أحدهما مثل هذا، فیُستدرک علیه، فسبحان المنفرد بالکمال المطلق". وانظر "فتح الباری" (3/ 610-611).

^([2]) قلت: ووافقه الذهبی على تصحیح الروایتین.

^([3]) قلت: فیه عطاء بن السائب، وکان اختلط، وآخر فیه جهالة. وهو مخرج فی "الضعیفة" (3530).

^([4]) الأصل: (النفقة فی الحج کالنفقة فی سبیل الله)، والتصحیح من "أوسط الطبرانی" (6/ 324/ 5690)، و"مجمع البحرین" و"مجمع الزوائد"، وقد عزاه إلیه المعلقون الثلاثة ومع ذلک لم یصححوه! وضغثاً على إبالة فقد قالوا: "حسن بشاهده المتقدم"، یعنون حدیث بریدة، وطریقهما واحدة، وفیها جهالة، ومع نقلهم لها عن الهیثمی فقد کابروا وقالوا: "حسن"!! وهو مخرج فی "الضعیفة" (3530).

^([5]) وکذا بفتحها کما فی کتب اللغة، ونبه علیه الشیخ الناجی.

^([6]) کذا قال، وقلده الهیثمی! وفی إسناد البزار (محمد بن أبی حمید)، ولیس من رجال "الصحیح"، وفی إسناد الطبرانی (شریک بن عبدالله القاضی)، أخرج له مسلم متابعة، وکلاهما ضعیف. انظر "الضعیفة" (2000).

^([7]) الأصل: (الحاج)، والتصحیح من "المعجم الأوسط" (رقم 5224)، ورواه البزار بنحوه (رقم- 1079 - کشف الأستار) مع تقدیم وتأخیر، وإلیه وحده عزاه فی "المجمع" (3/ 210) عکس ما فعل المصنف!