ترهیب در مورد فراموش کردن قرآن بعد از یاد گرفتن آن و آنچه در مورد کسی‌ وارد شده که چیزی از قرآن در سینه ندارد

ترهیب در مورد فراموش کردن قرآن بعد از یاد گرفتن آن و آنچه در مورد کسی‌ وارد شده که چیزی از قرآن در سینه ندارد

2095-871- (1) (ضعیف) عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ ب قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «إِنَّ الَّذِی لَیْسَ فِی جَوْفِهِ شَیْءٌ مِنَ القُرْآنِ کَالبَیْتِ الخَرِبِ».

رواه الترمذی والحاکم؛ کلاهما من طریق قابوس بن أبی ظبیان عن أبیه عن ابن عباس، وقال الحاکم: "صحیح الإسناد"^([1]). وقال الترمذی: "حدیث حسن صحیح"^([2]).

از ابن عباس ب روایت است که رسول الله ج فرمودند: «کسی‌که چیزی از قرآن در سینه‌اش نباشد چون خانه خرابه است».

2096-1444- (1) (حسن لغیره موقوف) وَعَنْ عَبْدِاللَّهِ بنِ مَسعُودٍ س قَالَ: أَن أَصْفَرَ^([3]) الْبُیُوتِ بَیْتٌ لَیْسَ فِیهِ شَیْءٌ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ.

رواه الحاکم موقوفاً، وقال: "رفعه بعضهم".

عبدالله بن مسعود س می‌گوید: خالی‌ترین خانه [از خیر و برکت] خانه‌ای است که در آن چیزی از کتاب الله نیست.

2097-872- (2) (ضعیف) وَعَنْ أَنَسٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «عُرِضَتْ عَلَیَّ أُجُورُ أُمَّتِی حَتَّى الْقَذَاةَ یُخْرِجُهَا الرَّجُلُ مِنَ الْمَسْجِدِ، وَعُرِضَتْ عَلَیَّ ذُنُوبُ أُمَّتِی فَلَمْ أَرَ ذَنْبًا أَعْظَمَ مِنْ سُورَةٍ مِنَ الْقُرْآنِ أَوْ آیَةٍ أُوتِیَهَا رَجُلٌ ثُمَّ نَسِیَهَا».

رواه أبو داود والترمذی وابن ماجه، وابن خزیمة فی "صحیحه"؛ کلهم من روایة المطلب بن عبدالله بن حنطب عن أنس. (قال الحافظ): "وتقدم الکلام علیه فی "تنظیف المساجد" [5- الصلاة/7]".

از انس س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «اجر و پاداش امتم بر من عرضه شد حتی اجر پلیدی‌هایی که کسی از مسجد خارج می‌کند. و گناهان امتم بر من عرضه شد، پس گناهی را بزرگ‌تر از این ندیدم که کسی سوره یا آیه‌ای از قرآن حفظ کند و سپس آن را فراموش کند».

2098-873- (3) (ضعیف) وَعَنْ سَعْدِ بْنِ عُبَادَةَ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «مَا مِنِ امْرِئٍ یَقْرَأُ الْقُرْآنَ، ثُمَّ یَنْسَاهُ، إِلَّا لَقِیَ اللَّهَ أَجْذَمَ».

رواه أبو داود عن یزید بن أبی زیاد عن عیسى بن فائد عن سعد. (قال الحافظ): "ویزید بن أبی زیاد هو الهاشمی مولاهم کنیته أبو عبدالله، یأتی الکلام علیه، ومع هذا فعیسى بن فائد إنما روى عمن سمع سعداً. قاله عبدالرحمن بن أبی حاتم وغیره".

قال الخطابی: "قال أبو عبید: الأجذم: المقطوع الید. وقال ابن قتیبة: الأجذم ههنا: المجذوم. وقال ابن الأعرابی: معناه أنه یلقى الله تعالى خالی الیدین من الخیر، کنى بالید عما تحویه الید. وقال آخر: معناه: لا حجة له. وقد رُوِّیناه عن سُوَید بن غَفَلة"^([4]).

و از سعد بن عباده س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «هیچ‌کس نیست که قرآن بخواند و سپس آن را فراموش کند مگر اینکه خداوند را در حالی ملاقات می‌کند که هیچ دلیل و حجتی ندارد».

خطابی می‌گوید: ابوعبید می‌گوید: الأجذم عبارت است از کسی که دستش قطع شده باشد. و ابن قتیبه می‌گوید: در اینجا به معنای مجذوم می‌باشد. و ابن الاعرابی می‌گوید: به این معناست که خداوند متعال را با دستی خالی از خیر ملاقات می‌کند. و دیگران گفته‌اند: به این معناست که حجتی برای او نخواهد بود».

3 - (الترغیب فی دعاء یدعى به لحفظ القرآن)

---

^([1]) انظر الحاشیة السابقة.

^([2]) الأصل: "أصغر"، والتصویب من "المستدرک" (1/ 566) و"الشعب" (2/ 343) و"نهایة ابن الأثیر"، أی: أفرغها وأجوعها. وهذا التصویب مما فات المحققین الثلاثة -زعموا-! ولم یصدروا تعلیقهم ببیان مرتبته خلافاً لعادتهم. وإنما أعادوا قول المؤلف: "موقوف"!

^([3]) الأصل: "أصغر"، والتصویب من "المستدرک" (1/ 566) و"الشعب" (2/ 343) و"نهایة ابن الأثیر"، أی: أفرغها وأجوعها. وهذا التصویب مما فات المحققین الثلاثة -زعموا-! ولم یصدروا تعلیقهم ببیان مرتبته خلافاً لعادتهم. وإنما أعادوا قول المؤلف: "موقوف"!

^([4]) "معالم السنن" (2/ 139).