فصلی در مورد بازار بهشت

فصلی در مورد بازار بهشت

5435-3752- (1) (صحیح) عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ س؛ أَنَّ رَسُولَ اللهِ ج قَالَ: «إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَسُوقًا یَأْتُونَهَا کُلَّ جُمُعَةٍ، فَتَهُبُّ رِیحُ الشَّمَالِ؛ فَتَحْثُو فِی وُجُوهِهِمْ وَثِیَابِهِمْ، فَیَزْدَادُونَ حُسْنًا وَجَمَالًا، فَیَرْجِعُونَ إِلَى أَهْلِیهِمْ وَقَدِ ازْدَادُوا حُسْنًا وَجَمَالًا، فَیَقُولُ لَهُمْ أَهْلُوهُمْ: وَاللهِ لَقَدِ ازْدَدْتُمْ بَعْدَنَا حُسْنًا وَجَمَالًا، فَیَقُولُونَ: وَأَنْتُمْ وَاللهِ لَقَدِ ازْدَدْتُمْ بَعْدَنَا حُسْنًا وَجَمَالًا».

رواه مسلم.

از انس بن مالک س روایت است که رسول الله ج فرمودند: «در بهشت بازاری است که بهشتیان هر جمعه به آنجا می‌روند و بادی از جهت شمال بر لباس‌ها و چهره آنان می‌وزد و بر خوبی و زیبایی آنان می‌افزاید و درحالی نزد خانواده‌های‌شان باز می‌گردند که بر خوبی و زیبایی آنها افزوده‌ گردیده است و خانواده‌های‌شان به آنان می‌گویند: چقدر بر خوبی و زیبایی شما افزوده گردیده است و آنان نیز می‌گویند: به خدا قسم بعد از رفتن ما بر خوبی و زیبایی شما نیز افزوده گردیده است».

5436-2234- (1) (ضعیف) وَعَنْ سَعِیدِ بْنِ المُسَیِّبِ؛ أَنَّهُ لَقِیَ أَبَا هُرَیْرَةَ، فَقَالَ أَبُو هُرَیْرَةَ: أَسْأَلُ اللَّهَ أَنْ یَجْمَعَ بَیْنِی وَبَیْنَکَ فِی سُوقِ الجَنَّةِ. فَقَالَ سَعِیدٌ: أَوَفِیهَا سُوقٌ؟ قَالَ: نَعَمْ. أَخْبَرَنِی رَسُولُ اللَّهِ ج: «أَنَّ أَهْلَ الجَنَّةِ إِذَا دَخَلُوهَا نَزَلُوا فِیهَا بِفَضْلِ أَعْمَالِهِمْ، ثُمَّ یُؤْذَنُ فِی مِقْدَارِ یَوْمِ الجُمُعَةِ مِنْ أَیَّامِ الدُّنْیَا، فَیَزُورُونَ الله، وَیُبْرِزُ لَهُمْ عَرْشَهُ وَیَتَبَدَّى لَهُمْ فِی رَوْضَةٍ مِنْ رِیَاضِ الجَنَّةِ، فَتُوضَعُ لَهُمْ مَنَابِرُ مِنْ نُورٍ، وَمَنَابِرُ مِنْ لُؤْلُؤٍ، وَمَنَابِرُ مِنْ یَاقُوتٍ، وَمَنَابِرُ مِنْ زَبَرْجَدٍ، وَمَنَابِرُ مِنْ ذَهَبٍ، وَمَنَابِرُ مِنْ فِضَّةٍ، وَیَجْلِسُ أَدْنَاهُمْ - وَمَا فِیهِمْ دَنِیءٌ - عَلَى کُثْبَانِ المِسْکِ وَالکَافُورِ، مَا یَرَوْنَ أَصْحَابَ الکَرَاسِیِّ بِأَفْضَلَ مِنْهُمْ مَجْلِسًا». قَالَ أَبُو هُرَیْرَةَ: قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ! هَلْ نَرَى رَبَّنَا؟ قَالَ: «نَعَمْ، هَلْ تَتَمَارَوْنَ فِی رُؤْیَةِ الشَّمْسِ وَالقَمَرِ لَیْلَةَ البَدْرِ؟». قُلْنَا: لَا. قَالَ: «کَذَلِکَ لَا تَتَمَارَوْنَ فِی رُؤْیَةِ رَبِّکُمْ عَزَّ وَجَلَّ، وَلَا یَبْقَى فِی ذَلِکَ المَجْلِسِ أَحَدٌ؛ إِلَّا حَاضَرَهُ اللَّهُ مُحَاضَرَةً، حَتَّى إِنَّهُ لَیَقُولَ لِلرَّجُلِ مِنْکُمْ: أَلا تَذْکُرُ یَا فُلَانُ یَوْمَ عَمِلتَ کَذَا وَکَذَا! - یُذَکِّرَهُ بَعْضَ غَدْرَاتِهِ فِی الدُّنْیَا -، فَیَقُولُ: یَا رَبِّ! أَفَلَمْ تَغْفِرْ لِی؟ فَیَقُولُ: بَلَى؛ فَبِسَعَةِ مَغْفِرَتِی بَلَغْتَ مَنْزِلَتَکَ هَذِهِ، فَبَیْنَمَا هُمْ کذَلِکَ غَشِیَتْهُمْ سَحَابَةٌ مِنْ فَوْقِهِمْ، فَأَمْطَرَتْ عَلَیْهِمْ طِیبًا لَمْ یَجِدُوا مِثْلَ رِیحِهِ شَیْئًا قَطُّ، ثُمَّ یَقُولُ رَبُّنَا تَبَارَکَ وَتَعَالَى: قُومُوا إِلَى مَا أَعْدَدْتُ لَکُمْ مِنَ الکَرَامَةِ فَخُذُوا مَا اشْتَهَیْتُمْ. قَالَ: فَنَأْتِی سُوقًا قَدْ حَفَّتْ بِهِ المَلَائِکَةُ، فِیهِ مَا لَمْ تَنْظُرِ العُیُونُ إِلَى مِثْلِهِ، وَلَمْ تَسْمَعِ الآذَانُ، وَلَمْ یَخْطُرْ عَلَى القُلُوبِ، قَالَ: فَیُحْمَلُ لَنَا مَا اشْتَهَیْنَا، لَیْسَ یُبَاعُ فِیه شَیءٌ، وَلَا یُشْتَرَى، وَفِی ذَلِکَ السُّوقِ، یَلْقَى أَهْلُ الجَنَّةِ بَعْضُهُمْ بَعْضًا، قَالَ: فَیُقْبِلُ الرَّجُلُ ذُو المَنْزِلَةِ المُرْتَفِعَةِ، فَیَلْقَى مَنْ [هُوَ] دُونَهُ - وَمَا فِیهِمْ دَنِیءٌ - فَیَرُوعُهُ مَا یَرَى عَلَیْهِ مِنَ اللِّبَاسِ، فَمَا یَنْقَضِی آخِرُ حَدِیثِهِ حَتَّى یَتَمَثَّلَ [لَهُ] عَلَیْهِ أَحْسَنُ مِنْهُ، وَذَلِکَ أَنَّهُ لَا یَنْبَغِی لِأَحَدٍ أَنْ یَحْزَنَ فِیهَا، قَالَ: ثُمَّ نَنْصَرِفُ إِلَى مَنَازِلِنَا، فَتَتَلَقَّانَا أَزْوَاجُنَا، فَیَقُلْنَ: مَرْحَبًا وَأَهْلًا، لَقَدْ جِئْتَ وَإِنَّ بِکَ مِنَ الجَمَالِ والطیبِ أَفْضَلَ مِمَّا فَارَقْتَنَا عَلَیْهِ، فَیَقُولُ: إِنَّا جَالَسْنَا الیَوْمَ رَبَّنَا الجَبَّارَ عَزَّ وَجَلَّ، وَبِحِقِّنَا أَنْ نَنْقَلِبَ بِمِثْلِ مَا انْقَلَبْنَا».

رواه الترمذی وابن ماجه؛ کلاهما من روایة عبدالحمید بن حبیب ابن أبی العشرین عن الأوزاعی عن حسان بن عطیة عن سعید، وقال الترمذی: «حدیث غریب، لا نعرفه إلا من هذا الوجه». (قال الحافظ): «وعبدالحمید - هو کاتب الأوزاعی - مختلف فیه کما سیأتی^[1]، وبقیة رواة الإسناد ثقات. وقد رواه ابن أبی الدنیا عن هقل بن زیاد کاتب الأوزاعی أیضاً -، واسمه محمد، وقیل: عبدالله؛ وهو ثقة ثبت احتج به مسلم وغیره -، عن الأوزاعی قال: نُبِّئت أن سعید بن المسیب لقی أبا هریرة ... فذکر الحدیث».

5437-2235- (2) (ضعیف) وَرُوِیَ عَنْ عَلِیِّ بنِ أَبِی طَالِبٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «إِنَّ فِی الجَنَّةِ لَسُوقًا مَا فِیهَا شِرَاءٌ وَلَا بَیْعٌ؛ إِلَّا الصُّوَرَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ، فَإِذَا اشْتَهَى الرَّجُلُ صُورَةً؛ دَخَلَ فِیهَا».

رواه ابن أبی الدنیا، والترمذی وقال: «حدیث غریب».

(ضعیف جداً) وتقدم فی «عقوق الوالدین» [22- البر/2] حدیث جابر عن رسول الله ج وفیه: «وَإِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَسُوقًا مَا یُبَاعُ فِیهَا وَلَا یُشْتَرَى، لَیْسَ فِیهَا إِلَّا الصُّوَرُ، فَمَنْ أَحَبَّ صُورَةً مِنْ رَجُلٍ أَوِ امْرَأَةٍ؛ دَخَلَ فِیهَا».

رواه الطبرانی فی «الأوسط».

5438-3753- (2) (صحیح) وَعَن أَنَسِ بنِ مَالِکٍ س قَالَ: «یَقُولُ أَهلُ الجنَّة: انطلِقوا إلى السوقِ. فینطلقون إلى کُثبانِ المسکِ، فإذا رجَعُوا إلى أزواجهم قالوا: إنَّا لنجدُ لکُنَّ ریحاً ما کانَت لَکُنَّ. قال: فیَقُلنَ: وأنتُم لقد رجَعتُم بریحٍ ما کانَت لکم إذ خرجتم مِن عِندِنا».

رواه ابن أبی الدنیا موقوفاً بإسناد جید.

از انس بن مالک س روایت است: بهشتیان می‌گویند به بازار بروید، می‌روند تا به تپه‌های مسک می‌رسند؛ زمانی که نزد همسران‌شان باز می‌گردند به آنها می‌گویند: بوی خوشی از شما می‌آید که قبل از این نبوده؛ زنان نیز می‌گویند: و شما با بوی خوشی برگشته‌اید که هنگام رفتن‌تان چنین بوی خوشی نداشتید.

5439-3754- (3) (صحیح) وَعَنهُ قَالَ: إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لسُوقاً کُثْبَانَ مِسْکٍ یَخْرُجُونَ إِلَیْهَا، وَیَجْتَمِعُونَ إِلَیْهَا، فَیَبْعَثُ اللَّهُ رِیحًا فَیُدْخِلُهَا بُیُوتَهُمْ؛ فَیَقُولُ لَهُمْ أَهْلُوهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ: قَدِ ازْدَدْتُمْ حُسْنًا بَعْدَنَا. فَیَقُولُونَ لِأَهْلِیهِمْ: وَأنتم قَدِ ازْدَدْتُمْ أَیْضًا حُسْنًا بَعدَنَا».

رواه ابن أبی الدنیا موقوفاً أیضاً، والبیهقی.

و از انس روایت است که: در بهشت بازاری از تپه‌های مسک وجود دارد که بهشتیان به ‌آنجا رفته، در کنار آن جمع می‌شوند. خداوند بادی را فرستاده که بوی آن را به خانه‌های‌شان ببرند؛ زمانی که نزد خانواده‌ بازمی‌گردند، خانواده‌های‌شان به آنها می‌گو‌یند: به خدا قسم بعد از رفتن از پیش ما بر خوبی و زیبایی شما افزوده گردیده است. پس به خانواده‌های‌شان می‌گویند: بعد از رفتن ما بر خوبی و زیبایی شما نیز افزوده گردیده است».

14 – (فصل فی تزاورهم ومراکبهم)

---

^([1]) قلت: یعنی فی آخر کتابه "الترغیب"، والراجح عندنا أنه ضعیف، وهذا الحدیث یدل علیه؛ فقد خالف (هقل بن زیاد) الثقة فی إسناده؛ کما ذکر المؤلف رحمه الله. وهو مخرج فی "الضعیفة" (1722).