فصلی در ملاقات آنها با یکدیگر و سواره‌های‌شان

فصلی در ملاقات آنها با یکدیگر و سواره‌های‌شان

5440-2236- (1) (ضعیف و مرسل) عَن شُفَیِّ بن ماتعٍ؛ أَنَّ رَسُولَ الله ج قَالَ: «إِنَّ مِنْ نَعِیمِ أَهْلِ الْجَنَّةِ؛ أَنَّهُمْ یَتَزَاوَرُونَ عَلَى الْمَطَایَا وَالنُّجُبِ، وَأَنَّهُمْ یُؤْتَوْنَ فِی الجَنَّةِ بِخَیْلٍ مُسْرَجَةٍ مُلْجَمَةٍ، لَا تَرُوثُ وَلَا تَبُولُ، فَیَرْکَبُونَهَا، حتی یَنتَهَوا حَیْثُ شَاءَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ، فَتَأْتِیهِمْ مِثْلُ السَّحَابَةِ؛ فِیهَا مَا لَا عَیْنٌ رَأَتْ، وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ، فَیَقُولُونَ: أَمْطِرِی عَلَیْنَا، فَمَا یَزَالُ الْمَطَرُ عَلَیْهِمْ حَتَّى یَنْتَهِیَ ذَلِکَ فَوْقَ أَمَانِیهِمْ، ثُمَّ یَبْعَثُ اللَّهُ رِیحًا غَیْرَ مُؤْذِیَةٍ، فَتُنْسِفُ کُثْبَانًا مِنَ الْمِسْکِ عَلَى أَیْمَانِهِمْ وَعَنْ شَمَائِلِهِمْ فَیَأْخُذُ ذَلِکَ الْمِسْکُ فِی نَوَاصِی خُیُولِهِمْ، وَفِی مَعَارِفِهَا، وَفِی رُءُوسِهِمْ، وَلِکُلِّ رَجُلٍ مِنْهُمْ جُمَّةٌ عَلَى مَا اشْتَهَتْ نَفْسُهُ، فَیَتَعَلَّقُ ذَلِکَ الْمِسْکُ فِی تِلْکَ الْجِمَامِ، وَفِی الْخَیْلِ، وَفِیمَا سِوَى ذَلِکَ مِنَ الثِّیَابِ، ثُمَّ یُقْبِلُونَ؛ حَتَّى یَنْتَهُوا إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ، فَإِذَا الْمَرْأَةُ تُنَادِی بَعْضَ أُولَئِکَ: یَا عَبْدَاللَّهِ! أَمَا لَکَ فِینَا حَاجَةٌ؟ فَیَقُولُ: مَا أَنْتِ؟ وَمَنْ أَنْتِ؟ فَتَقُولُ: أَنَا زَوْجَتُکَ وَحِبُّکَ، فَیَقُولُ: مَا کُنْتُ عَلِمْتُ بِمَکَانِکِ، فَتَقُولُ الْمَرْأَةُ: أَوَمَا تَعلَمُ أَنَّ اللَّهَ تعالی قَالَ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعۡیُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ﴾؟ فَیَقُولُ: بَلَى وِرِبِّی! فَلَعَلَّهُ یُشْغَلُ عَنْهَا بَعْدَ ذَلِکَ الْمَوْقِفِ أَرْبَعِینَ خَرِیفًا؛ لَا یَلْتَفِتُ وَلَا یَعُودُ، مَا یُشْغِلُهُ عَنْهَا إِلَّا مَا هُوَ فِیهِ مِنَ النَّعِیمِ وَالْکَرَامَةِ».

رواه ابن أبی الدنیا من روایة إسماعیل بن عیَّاش^[1]. (قال الحافظ): «وشفیّ ذکره البخاری وابن حبان فی التابعین، ولا تثبت له صحبة. وقال أبو نعیم: مختلف فیه، فقیل: له صحبة. کذا قال. والله أعلم».

5441-2237- (2) (ضعیف) وَرُوِیَ عَنْ أَنَسٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «إِذَا دَخَلَ أَهْلُ الْجَنَّةِ الْجَنَّةَ فَیَشْتَاقُ الْإِخْوَانُ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ، فَیَسِیرُ سَرِیرُ هذَا إِلَى سَرِیرِ هذَا، وَسَرِیرُ هذَا إِلَى سَرِیرِ هذَا، حَتَّى یَجْتَمِعَانِ جَمیعاً، فیتَّکِىءُ هَذا ویتَّکِىءُ هذا، فیَقُولُ أَحَدُهُمَا لِصَاحِبِهِ: تَعْلَمُ مَتَى غَفَرَ اللَّهُ لَنَا؟ فَیَقُولُ صَاحِبُهُ: نَعَمْ یَوْمَ کُنَّا فِی مَوْضِعِ کَذَا وَکَذَا، فَدَعَوْنَا اللَّهَ، فَغَفَرَ لَنَا».

رواه ابن أبی الدنیا والبزار^[2].

5442-2238- (3) (ضعیف موقوف) وَرُوِیَ عَن أَبِی هُرَیْرَةَ س قَالَ: إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ لَیَتَزَاوَرُونَ عَلَى الْعِیسِ^[3] الْجُونِ، عَلَیْهَا رِحَالُ الْمِیسِ، تُثِیرُ مَنَاسِمُهَا غُبَارَ الْمِسْکِ، خُطَامُ أو زِمامُ أحَدِها خَیْرٌ مِنَ الدُّنْیَا وَمَا فِیهَا.

رواه ابن أبی الدنیا موقوفاً^[4].

(العیسُ): إبل بیض فی بیاضها ظلمة خفیة. و(المناسِم) بالنون والسین المهملة: جمع (منسم): وهو باطن خف البعیر.

5443-2239- (4) (ضعیف) وَرُوِیَ عَنْ عَلِیٍّ س قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ج یَقُولُ: «إِنَّ فِی الْجَنَّةِ لَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ أَعْلَاهَا حُلَلٌ، وَمِنْ أَسْفَلِهَا خَیْلٌ مِنْ ذَهَبٍ، مُسْرَجَةٌ مُلْجَمَةٌ مِنْ دُرٍّ وَیَاقُوتٍ، لَا تَرُوثُ وَلَا تَبُولُ، لَهَا أَجْنِحَةٌ، خَطْوُهَا مَدی البَصَرِ، فَیَرْکَبُهَا أَهْلُ الْجَنَّةِ فَتَطِیرُ بِهِمْ حَیْثُ شَاؤوا، فَیَقُولُ الَّذِین أَسْفَلَ مِنْهُمْ دَرَجَةً: یَا رَبِّ! بِمَ بَلَغَ عِبَادُکَ هَذِهِ الْکَرَامَةَ کُلَّها؟ فَیُقَالُ لَهُمْ: کَانُوا یُصَلُّونَ باللَّیْلَ وَکُنْتُمْ تَنَامُونَ، وَکَانُوا یَصُومُونَ وَکُنْتُمْ تَأْکُلُونَ، وَکَانُوا یُنْفِقُونَ وَکُنْتُمْ تَبْخَلُونَ، وَکَانُوا یُقَاتِلُونَ وَکُنْتُمْ تَجْبُنُونَ».

رواه ابن أبی الدنیا. [مضی 6- النوافل/11].           

5444-3755- (1) (حسن لغیره) وَعَن عبدالرحمن بن ساعدةَ س قال: کنتُ أحبُّ الخیلَ، فقلتُ: یا رسول الله! هل فی الجنةِ خیلٌ؟ فقال: «إن أدخَلَکَ اللهُ الجنةَ یا عبدالرحمن؛ کان لک فیها فرسٌ من یاقوتٍ، له جناحان یطیر بک حیث شئتَ».

رواه الطبرانی، ورواته ثقات^[5].

عبدالرحمن بن ساعده س می‌گوید: من اسب را زیاد دوست داشتم، گفتم: ای رسول الله ج، آیا در بهشت اسب وجود دارد؟ فرمود: «ای عبدالرحمن، اگر خداوند تو را وارد بهشت کند برای تو اسبی از یاقوت خواهد بود که دارای دو بال می‌باشد و هر کجا که می‌خواهی تو را به پرواز در می‌آورد».

5445-3756- (2) (حسن لغیره) وَعَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ بُرَیْدَةَ عَنْ أَبِیهِ: أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ النَّبِیَّ ج فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ! هَلْ فِی الجَنَّةِ مِنْ خَیْلٍ؟ فَقَالَ رسول الله ج: «إِنِ اللَّهُ أَدْخَلَکَ الجَنَّةَ؛ فَلَا تَشَاءُ أَنْ تُحْمَلَ فِیهَا عَلَى فَرَسٍ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ تَطِیرُ بِکَ فِی الجَنَّةِ حَیْثُ شِئْتَ؛ إِلَّا کان». قَالَ: وَسَأَلَهُ رَجُلٌ فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ! هَلْ فِی الجَنَّةِ مِنْ إِبِلٍ؟ قَالَ: فَلَمْ یَقُلْ لَهُ مَا قَالَ لِصَاحِبِهِ، قَالَ: «إِنْ یُدْخِلْکَ اللَّهُ الجَنَّةَ؛ یَکُنْ لَکَ فِیهَا مَا اشْتَهَتْ نَفْسُکَ، وَلَذَّتْ عَیْنُکَ».

رواه الترمذی من طریق المسعودی عن علقمة بن مرثد عنه، ومن طریق سفیان عن علقمة عن عبدالرحمن بن سابط عن النبی ج قال: «نحوه بمعناه؛ وهذا أصح من حدیث الـمسعودی»؛ یعنی المرسل.

سلیمان بن بریده از پدرش روایت می‌کند که مردی از رسول الله ج پرسید: ای رسول الله ج، آیا در بهشت اسب وجود دارد؟ رسول الله ج فرمود: «اگر خداوند تو را به بهشت ببرد، بر اسبی از یاقوت سرخ سوار خواهی شد که به هر جایی از بهشت بخواهی تو را به پرواز در می‌آورد». و مردی از او سؤال کرد که در بهشت شتر وجود دارد؟ رسول الله ج جوابی همانند جواب قبلی به او نداد، بلکه فرمود: «اگر خداوند تو را وارد بهشت کند، آنچه نفست آرزو کند و چشمت از آن لذت ببرد خواهی یافت».

5446-3757- (3) (صحیح لغیره) وَرُوِیَ عَنْ أَبِی أَیُّوبَ س قَالَ: أَتَى النَّبِیَّ ج أَعْرَابِیٌّ فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ! إِنِّی أُحِبُّ الخَیْلَ، أَفِی الجَنَّةِ خَیْلٌ؟ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «إِنْ دخلْتَ الجَنَّةَ أُتِیتَ بِفَرَسٍ مِنْ یَاقُوتَةٍ، لَهُ جَنَاحَانِ، فَحُمِلْتَ عَلَیْهِ ثُمَّ طَارَ بِکَ حَیْثُ شِئْتَ».

رواه الترمذی.

ویأتی حدیث محمد بن الحسین فی الفصل بعده إن شاء الله [3- حدیث].

از ابوایوب س روایت است که: بادیه‌نشینی نزد رسول الله ج آمده و گفت: ای رسول الله ج، من اسب را دوست دارم آیا در بهشت اسب وجود دارد؟ رسول الله ج فرمود: «اگر وارد بهشت شدی برای تو اسبی از یاقوت که دو بال دارد خواهند آورد و تو را بر آن سوار کرده و هر جا بخواهی تو را به پرواز در خواهد آورد».

 15 – (فصل فی زیارة أهل الجنة ربهم تبارک وتعالى)

---

^([1]) قلت: لا وجه عندی لإعلاله به؛ لأنه ثقة فی روایته عن الشامیین، وهذه منها؛ فإنه رواه (77/ 240) من طریق ابن المبارک - وهذا فی "الزهد" (69/ 239- نعیم) - عنه: حدثنی ثعلبة بن مسلم - وهذا شامی - عن أیوب بن بشیر العجلی - وهذا مجهول؛ کما قال الذهبی -، فإعلاله به أولى مع الإرسال.

^([2]) قلت: فی إسنادهما ضعیفان، وهو مخرج فی "الضعیفة" (5029).

^([3]) هی الإبل البیض مع شقرة یسیرة. کما فی "النهایة". و (الجون) من ألفاظ الأضداد: الأسود، والأبیض، وهو المراد هنا بدلیل ما قبله. و (المیس): شجر صلب تعمل منه رحال الإبل.

^([4]) قلت: رواه (77/ 241) من طریق ابن أنعم عن أبی هریرة. و (ابن أنعم) هو عبدالله بن زیاد الإفریقی، وهو ضعیف، ولم یدرک أبا هریرة، وفی الطریق إلیه نظر.

^([5]) قلت: وکذا قال الهیثمی. وفی إسناده اختلاف، والمحفوظ أنه عن (عبدالرحمن بن سابط) مرسلاً، وأن من قال: (عبدالرحمن بن ساعدة) أخطأ. لکن یشهد له حدیث بریدة الذی بعده، وقد خرجتهما فی "الصحیحة" (3001). وأما ما نقله الجهلة عن الهیثمی؛ أنه قال: "رواه الطبرانی، ورجاله رجال الصحیح؛ غیر إسماعیل بن بهرام، وهو ثقة"؛ فهو من سوء نقلهم، فإن هذا إنما قاله الهیثمی فی حدیث طارق بن شهاب المذکور عند الهیثمی عقب هذا فی باب آخر! وإن مما یحسن التنبیه علیه أن فی الأصل أربعة أحادیث فی (تزاورهم)، لکنها ضعیفة. فتنبه. ولهم من مثل هذا النقل والخلط الشیء الکثیر.