شبهه‌ی دوازدهم

شبهه‌ی دوازدهم

بر این باورند که برخی از صحابه بدعت‌های حسنه بوجود آورده‌اند و در این زمینه به حدیثی استشهاد می‌کنند که در صحیح بخاری از رفاعه بن رافع زُرَقی روایت شده که می‌گوید: روزی پشت سر رسول الله ج نماز می‌خواندیم؛ وقتی سرش را از رکوع بلند کرد، گفت: «سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ»؛ مردی که پشت سر ایشان بود گفت: «رَبَّنَا وَلَکَ الْحَمْدُ حَمْدًا کَثِیرًا طَیِّبًا مُبَارَکًا فِیهِ»؛ وقتی رسول الله ج از نماز فارغ شد، فرمود: «مَنِ الْمُتَکَلِّمُ؟»: «چه کسی این کلمات را خواند؟». آن مرد گفت: من بودم؛ رسول الله ج فرمود: «رَأَیْتُ بِضْعَةً وَثَلاثِینَ مَلَکًا یَبْتَدِرُونَهَا، أَیُّهُمْ یَکْتُبُهَا أَوَّلُ»: «سی و اندی فرشته را دیدم که برای نوشتن این جملات از یکدیگر سبقت می‌گرفتند و هر کدام سعی می‌کرد قبل از دیگری آن‌را بنویسد».

می‌گویند: این صحابه آن ذکر را بدعت نهاد و آن را از پیامبر نشنیده بود؛ و همین بدعت حسنه است!

پاسخ:

این فهم و درک نادرستی است؛ صحابه ش از مزیتی برخوردار بودند که دیگران از آن بی بهره‌اند؛ اینکه رسول الله ج در میان آن‌ها بود و افعال و اعمال‌شان را تصحیح می‌کرد؛ و آنچه صحابه‌ای انجام می‌داد و پیامبر آن را تایید می‌کرد، خود یکی از سنت‌های تقریری پیامبر محسوب می‌شد و بدعت نیست؛ چنانکه علمای اصول به این قاعده تصریح کرده‌اند؛ و معتقدند هر عملی که صحابه انجام می‌دادند و پیامبر تایید می‌کرد از این قبیل است.