(44) آنچه که مرتکب گناه باید بگوید و انجام دهد

(44) آنچه که مرتکب گناه باید بگوید و انجام دهد

140 - «مَا مِنْ عَبْدٍ یُذْنِبُ ذَنْبًا فَیُحْسِنُ الطُّهُوَر، ثُمَّ یَقُومُ فَیُصَلِّی رَکْعَتَیْنِ، ثُمَّ یَسْتَغْفِرُ اللهَ إِلاَّ غَفَرَ اللهُ لَهُ»^([1]).

«هر بنده‌اى که مرتکب گناهى شود، سپس خوب وضو گرفته، دو رکعت نماز بخواند و از الله طلب آمرزش نماید، الله او را خواهد بخشید».

معنی کلمات حدیث:

الطُّهُوَر با ضمه: یعنی وضو و با فتحه: یعنی موادی که در طهارت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رهنمود حدیث:

این حدیث بیان‌گر وسعت و گستردگی فضل و کرم و رحمت الهی است که در برگیرنده همه اشیا و موجودات است و این که انسان وقتی گناهی مرتکب می‌شود می‌تواند با وضو و نماز و استغفار آن را جبران نماید چرا که آتش با آب خاموش می‌شود و آتش معصیت و گناه را باید با آب طهارت از بین برد.

فوائد حدیث:

1-  دروازه‌های توبه تا نرسیدن روح به حلقوم باز است.

2-  شتاب ورزی در توبه همراه با پشیمانی و دست کشیدن از گناه نشانه نیکبختی و اصرار بر گناه نشانه بدبختی است.

3-  انسان مؤمن گناه خود را همچون کوهی بالای سرخود می‌پندارد که هر لحظه ممکن است بر او بیفتد و از این رو مبادرت به توبه می‌نماید ولی برای انسان منافق عکس قضیه صادق است.

4-  این حدیث در مورد گناهان کوچک است اما گناهان کبیره نیاز به توبه و گاهاً اقامه‌ حد شرعی از طرف حاکم مسلمان دارند. مگر این که خود انسان از گناه کبیره خود باخبر باشد و توبه کرده به انجام اعمال نیک زیاد مبادرت کند و در نهایت خداوند در مورد بنده‌اش تصمیم می‌گیرد که او را ببخشد یا کیفر دهد.

---

[1]- ابوداود (2/86) و ترمذى (2/257) وألبانى در صحیح أبی داود (1/283) آنرا صحیح دانسته است.