(68) دعای هنگام افطار

(68) دعای هنگام افطار

176ـ «ذَهَبَ الظَّمَأُ وَابْتَلَّتِ الْعُرُوْقُ، وَثَبَتَ اْلأَجْرُ إِنْ شَاءَ اللهُ»^([1]).

«تشنگى برطرف شد، رگها تَر شدند و پاداش ـ إن شاء الله ـ ثابت گشت».

معنی کلمات حدیث:

الظَّمَأُ: تشنگی.

رهنمود حدیث:

این دعا بیانگر جواز پاداش خواستن در مقابل روزه از الله متعال می‌باشد بگونه‌ای که فرد روزه دار این امر را به خواست و مشیت الهی می‌سپارد نه اینکه به‌صورت طلبکارانه از او بخواهد. همچنین اشاره به شادی و لذتی دارد که هنگام افطار به فرد روزه دار دست می‌دهد چنانکه رسول اکرم ص می‌فرماید: روزه دار با روزه‌اش به دو شادی و لذت دست می‌یابد یکی هنگام افطار کردن و دیگری هنگام ملاقات با پرودگارش به‌خاطر همین است که الله متعال، روزه را عملی ویژه برای خود قرار داده فرموده است: «روزه از آن من است و خودم پاداش آن‌را خواهم داد».

فوائد حدیث:

1-  استحباب خواندن این ورد هنگام افطار با خرما و در صورت نبودن با آب.

2-  شیوه‌ی سنت در افطار این است که ابتدا با خرما یا آب افطار کرده، نماز بخواند و بعد از نماز، افطار را ادامه دهد.

3-  روزه، تمرین صبر و تحمل است تا انسان را به تقوا که هدف اصلی روزه است برساند چنانکه الله متعال فرموده است: ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ کُتِبَ عَلَیۡکُمُ ٱلصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى ٱلَّذِینَ مِن قَبۡلِکُمۡ لَعَلَّکُمۡ تَتَّقُونَ١٨٣﴾ [البقرة: 183]. ترجمه: «ای کسانی که ایمان آورده­اید! روزه بر شما فرض شده، چنانچه بر کسانی که پیش از شما بودند، فرض شده بود؛ باشد که تقوا پیشه کنید».

177- عبد الله بن عمرو بن عاص می‌گوید: رسول اکرم ص فرمود: از روزه دار هنگام افطار دعایی حتما پذیرفته خواهد شد. ابن ابی ملیکه می‌گوید: عبدالله بن عمرو هنگام افطار این دعا را می‌خواند: «اَللهم إِنِّیْ أَسْأَلُکَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِیْ وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ أَنْ تَغْفِرَ لِیْ»^([2]).

«الهى! من از تو به‌وسیله‌ى رحمتت که همه‌ى چیز را فراگرفته است، مى‌خواهم که مرا بیامرزى».

جهت اهمیت بحث نگا: اروارء الغلیل (921) ضمنا لازم به‌ یادآوری است که دعای: «اللهم لَکَ صُمْتُ وَعَلَى رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ» از نظر سند ضعیف می‌باشد.

---

[1]- ابوداود (2/306) وغیره و نگا: صحیح الجامع (4/209).

[2]- ابن ماجه (1/557) از دعاى عبد الله بن عمرو ب، وحافظ ابن حجر در تخریج کتاب: الأذکار آنرا حسن دانسته است. نگا: شرح الأذکار (4/342).