(84) دعای مجلس

(84) دعای مجلس

195ـ ابن عمر ب مى‌گوید: رسول الله ص قبل از اینکه از مجلس برخیزد، آنطور که مردم مى‌شمردند، صد بار این دعا را مى‌خواند:

«رَبِّ اغْفِرْ لِیْ وَتُبْ عَلَیَّ إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الْغَفُوْرُ»^([1]).

«الهى! مرا بیامرز و توبه ام را بپذیر زیرا که تو بسیار توبه پذیر و بخشاینده‌اى».

معنی کلمات حدیث:

الْغَفُوْرُ: واژه مبالغه یعنی بسیار و همیشه بخشنده.

رهنمود حدیث:

این حدیث بیانگر میزان ترس و خشیت رسول اکرم ص از پرودگارش می‌باشد چنانکه خودش می‌فرماید: من روزانه صد بار و در روایتی فرمود بیش از هفتاد بار توبه و استغفار می‌کنم. و بدینصورت به امت خویش درس توبه و استغفار و بندگی را می‌دهد. وقبل از ایشان در مورد برخی از پیامبران نیز توبه و استغفار نقل شده چنانکه قرآن به نقل از ابراهیم خلیل می‌گوید: ﴿رَبَّنَا وَٱجۡعَلۡنَا مُسۡلِمَیۡنِ لَکَ وَمِن ذُرِّیَّتِنَآ أُمَّةٗ مُّسۡلِمَةٗ لَّکَ وَأَرِنَا مَنَاسِکَنَا وَتُبۡ عَلَیۡنَآۖ إِنَّکَ أَنتَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِیمُ١٢٨﴾ [البقرة: 128]. ترجمه: «پروردگارا! ما را تسلیم خویش بگردان و از فرزندانمان امتی پدید آور که فرمانبردارت باشند و روش عبادت­ را به ما بیاموز و توبه­ی ما را بپذیر؛ همانا تو، توبه­پذیر و مهربانی».

فوائد حدیث:

1-  امت به کثرت توبه و استغفار توصیه شده است چرا که انسان همیشه جایز الخطا و در معرض گناه است.

2-  استغفار، گاهی به‌خاطر ارتکاب گناه و گاهی به‌خاطر کوتاهی در عبادت انجام می‌گیرد.

3-  استغفار و توبه باید خالصانه و به‌خاطر الله باشد. چنانکه می‌فرماید:

﴿وَتُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّکُمۡ تُفۡلِحُونَ﴾ [النور: 31].

«ای مؤمنان همگی به سوی الله بازگردید تا رستگار شوید».

4-  هدف زیاد استغفار کردن است بنا براین مقید به تعداد مشخصی نیست.

---

[1]- ترمذى وغیره، و نگا: صحیح ترمذى (3/153)، و صحیح ابن ماجه (2/321) و لفظ حدیث از ترمذى است.