داخل شدن جن به بدن انسان

داخل شدن جن به بدن انسان

سؤال: در روزهای گذشته قضیه­ی داخل شدن جن در بدن انسان مطرح شده و به خاطر اختلاف در خلقت، عقلاً محال است. انسان از گِل و جن از آتش خلق شده است و شیاطین جز وسوسه تسلط دیگری ندارند و خداوند قدرتی برای تسلط آن­ها بر انسان قرار نداده است! و نوارهای ضبط شده که منتشر شده، دلیلی بر این امر نیست پس رد شما بر آن چیست؟

جواب: الحمد لله.

داخل شدن جن به بدن انسان از دیدگاه قرآن و سنت و اهل سنت و جماعت و مشاهده و محسوسات، حق است و جز معتزله که عقل­های­شان را بر دلایل کتاب و سنت مقدم داشتند کسی با آن مخالفت نکرده است و ما آن را به صورت مختصر بازگو می‌کنیم:

الله تعالی می­فرماید: ﴿الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبَا لَا یَقُومُونَ إِلَّا کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ﴾ [البقرة: 275] «کسانی که ربا می‏خورند، (از گور) برنمی‏خیزند مگر مانند برخاستن کسی که شیطان بر اثر تماس‏، او را دچار جنون نموده است».

قرطبی در تفسیر آن می‌فرماید: «این آیه دلیل است بر باطل بودن انکار کسانی که صرع را از جهت جن انکار می­کنند و گمان می­کنند که آن به خاطر طبیعت انسان است و شیطان نمی­تواند در انسان نفوذ کند و او را دچار دیوانگی سازد».

ابن کثیر در تفسیر این آیه می­فرماید: «یعنی روز قیامت از قبرهای­شان جز به مانند کسانی که در اثر تماس شیطان دچار صرع شده­اند، بر نمی‌خیزند. ابن عباس می­گوید: کسی که ربا می­خورد، روز قیامت چون دیوانه­ای که حالت خفگی دارد برمی­خیزد».

در حدیث صحیح نسائی از ابی الیسر روایت می­کند که پیامبر ج در دعایش می­فرمود: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ الْهَرَمِ وَالتَّرَدِّی وَالْهَدْمِ وَالْغَمِّ وَالْحَرِیقِ وَالْغَرَقِ وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ یَتَخَبَّطَنِی الشَّیْطَانُ عِنْدَ الْمَوْتِ...»: «پروردگارا پناه می­برم به تو از پیری همراه با خرفتی، از افتادن از جای بلند، غم و ناراحتی، از مردن به وسیله­ی سوختن و غرق شدن و پناه می­برم به تو از این­که شیطان هنگام مرگ با لمس کردن به من آسیب برساند و...» المناوی در کتاب «فیض» ج: 2، ص: 148 در شرح عبارت «وَأَعُوذُ بِکَ أَنْ یَتَخَبَّطَنِی الشَّیْطَانُ عِنْدَ الْمَوْتِ» می‌گوید: یعنی مرا دچار صرع کند و مرا به بازی بگیرد و دین و عقلم را هنگام مرگ به فساد کشاند؛ با خصومت و دشمنی که دارد باعث لغزش قدم­ها و از دست دادن عقل و بردباری شود و بر شخص هنگام جدایی از دنیا او را گمراه کند یا مانع توبه­ی او گردد.

ابن تیمیه در «مجموع الفتاوی» 24/276 می­گوید: داخل شدن جن به بدن انسان به اتفاق اهل سنت و جماعت مورد تأیید است؛ الله تعالی می‌فرماید: ﴿الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبَا لَا یَقُومُونَ إِلَّا کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ﴾ [البقرة: 275] «کسانی که ربا می‏خورند، (از گور) برنمی‏خیزند مگر مانند برخاستن کسی که شیطان بر اثر تماس‏، او را دچار جنون کرده است» و در حدیث صحیح از پیامبر ج ثابت است که می‌فرماید: «إِنَّ الشَّیْطَانَ یَجْرِی مِنْ ابْنِ آدَمَ مَجْرَی الدَّمِ»: «شیطان در فرزندان آدم به مانند خون در بدن جریان می‌یابد».

عبدالله بن احمد بن حنبل می­گوید: «به پدرم گفتم: کسانی هستند که می­گویند جن داخل بدن دیوانه نمی‌شود. گفت: پسرم دروغ می­گویند، جن بر زبان شخص جن زده سخن می‌گوید».

ابن تیمیه در توضیح آن می­گوید: «آن­چه که او گفته است امری مشهور است چون شخصی که دچار صرع شده است به زبانی سخن می­گوید که معنای آن دانسته نمی­شود و به بدنش ضربه­های بزرگی وارد می‌شود که اگر به شتر وارد شود آثار آن بر جای می­ماند ولی شخص دیوانه نه ضربه­ای را که به او می­زنند احساس می­کند و نه کلامی که بر زبانش جاری می­شود را می‌فهمد. و ممکن است شخص دچار صرع شده کاری را برای شخص سالم نیز انجام دهد؛ و قالیچه­ای که بر آن نشسته است را جمع کند و اسباب و وسایل را جابجا کند و از مکانی به مکان دیگر رود و کارهای دیگر نیز انجام دهد. اما کسی که او را مشاهده کند برایش مشخص می­شود کسی که بر زبان آن فرد سخن می­راند و حرکت دهنده این اجسام است کسی دیگر غیر از آن فرد است». و می­فرماید: «و هیچیک از امامان مسلمانان داخل شدن جن در بدن شخصی دچار صرع شده، انکار نکرده­اند و کسی که آن را انکار کند و ادعا کند که شریعت آن را انکار کرده است بر شریعت خداوند دروغ بسته است چون دلایل شرعی وارد شدن جن به بدن انسان را نفی نمی‌کند».

داخل شدن جن در بدن انسان از دیدگاه قرآن و سنت پیامبر ج و به اتفاق اهل سنت و جماعت که بعضی از سخنان­شان را آوردیم، مورد تأیید است.

اما این فرموده­ی الله تعالی: ﴿وَمَا هُمْ بِضَارِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ﴾ [البقرة: 102] «بدون فرمان خدا نمی‏توانستند به وسیله آن به احدی زیان برسانند» هیچ شکی نیست که این دلیل واضح و آشکار است که جن نمی‌تواند به وسیله­ی سحر یا صرع یا انواع دیگر از اذیت­ها یا گمراهی­ها به کسی ضرر برساند مگر این­که خداوند اراده کرده باشد. حسن بصری می‌گوید: همان­گونه که الله تعالی می­فرماید هرکس که خداوند بخواهد شیطان بر او مسلط می­شود و هرکس را خداوند نخواهد شیطان نمی­تواند بر او تسلط یابد. پس شیطان که جنی کافر است بر مؤمنانی که دچار گناهان شده و از ذکر و یاد خدا و خالص گرداندن عبادت برای او، دور شده­اند تسلط می­یابد اما نسبت به بندگان صالح خداوند شیطان قدرتی ندارد همان­گونه که می­فرماید: ﴿إِنَّ عِبَادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطَانٌ وَکَفَى بِرَبِّکَ وَکِیلًا٦٥﴾ [الإسراء: 65] «در حقیقت تو را بر بندگان من تسلطی نیست و حمایت­گری (چون) پروردگارت کافی است».

اما سبب­های صرع: ابن تیمیه در «مجموع الفتاوی» 19/39 می­گوید: «مس انسان توسط جن ممکن است به خاطر دوست داشتن، شهوت و عشق باشد همان­گونه که میان انسان‌ها روی می‌دهد... و می­تواند به خاطر تنفر و مجازات باشد که بیشتر از این نوع است؛ مانند این­که بعضی از انسان­ها آن‌ها را اذیت کنند یا گمان کنند که آن­ها عمداً آن­ها را اذیت کرده­اند یا بر بعضی از آن­ها ادرار کنند یا آب گرمی را بر آن­ها ریخته باشند یا بعضی از آن­ها را کشته باشند اگر چه انسان آن را درک نمی­کند. جهل و ظلم در جن باعث می­شود که بیشتر از آن­چه انسان‌ها مستحق آن هستند آن‌ها را مجازات کنند و ممکن است که از روی شوخی این کار را بکنند و به مانند انسان سفیه آسیب برسانند».

می­گویم: راه نجات از مس شیاطین ذکر و یاد نام الله و بسم الله گفتن در ابتدای هر کاری است هم­چنان که به صورت صحیح بسم الله و ذکر خداوند در امور بسیاری مانند غذا خوردن، آب نوشیدن، سوار شدن، دستشویی رفتن، نزدیکی کردن با همسر و چیزهای دیگر از پیامبر ج روایت شده است.

اما برای درمان آن ابن تیمیه در «مجموع الفتاوی» 19/42 می‌گوید: جن هنگامی که بر انسانی تجاوز نمود از حکم خداوند و رسولش او را باخبر سازید و بر او اقامه­ی حجت کنید و او را به کارهای پسندیده، امر و از کارهای ناپسند نهی کنید همان­گونه که با انسان این کار را انجام می­دهید؛ زیرا خداوند می­فرماید: ﴿وَمَا کُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا١٥﴾ [الإسراء: 15] «ما تا پیامبری نفرستیم هرگز آن­ها را عذاب نخواهیم کرد» سپس فرمود: و هنگامی که جن با امر و نهی و روشن کردن موضوع بیرون نیامد، جایز است که او را صدا زند و دشنام دهد و تهدید کند و لعنت کند همان­گونه که رسول الله ج با شیطان هنگامی که با شعله­ای از آتش به طرف پیامبر ج آمد و خواست به صورت او پرتاب کند سه بار فرمود: «أعوذ بالله منک، وألعنک بلعنة الله»[1] «از تو به خداوند پناه می­برم و تو را به لعنت خداوند لعنت می­کنم». و بر علیه او می­تواند به وسیله­ی ذکر خداوند و خواندن قرآن یاری بگیرد به خصوص آیة الکرسی که پیامبر ج درباره­ی آن می‌فرماید: «من قرأها لَنْ یَزَالَ مَعَکَ مِنْ اللَّهِ حَافِظٌ وَلَا یَقْرَبُکَ شَیْطَانٌ حَتَّی تُصْبِحَ»[2] «هرکس آن را بخواند از جانب خداوند محافظی برایش قرار داده می­شود که هرگز از او دور نمی­شود و شیطان تا هنگامی که صبح می­شود به او نزدیک نمی­گردد». خواندن معوذتین نیز بدین گونه است.

اما پزشکی که بر آن­چه ما برای درمان شخص مصروع بیان کردیم اعتماد نکند هیچ چیز دیگری به شخص مصروع کمک نمی‌کند[3].

---

[1]- بخاری روایت کرده است.

[2]- بخاری روایت کرده است.

[3]- مرجع: مسائل ورسائل: محمد الحمود النجدی (ص: 23) (منظور این است که سبب داخل شدن جن به بدن انسان مشکلات درونی شخص نیست که توسط پزشک مداوا گردد بلکه یک وجود خارجی است که به داخل بدن انسان نفوذ کرده است و انکار این مورد توسط پزشک کمکی به دفع بیماری از شخص نمی­کند) (مترجم).