استثناء در سوگند

استثناء در سوگند

استثناء یعنی خارج‌کردن مستثنی از حکم مستثنی‌منه به وسیلۀ ادات استثناء. نمونۀ قائل‌شدن به استثناء در سوگند به این صورت است که شخصی که سوگند یاد می‌کند، به عنوان مثال بگوید: «وَاللهَ لا أَخرِجُ اللَّیْلَةَ مِنْ دَارِی إِنْ شاءَ الله»؛ «به خدا سوگند امشب از خانۀ خود خارج نمی‌شوم اگر خدا بخواهد» و یا می‌گوید: «وَاللهِ أَلْبِسُ هذَا الثَّوْبَ إِنْ شاءَ الله»؛ «به خدا سوگند این لباس را نمی‌پوشم اگر خدا بخواهد».

بنابر قول جمهور اهل علم، چنین سوگندی به واسطۀ به کاربردن جملۀ إِنْ شاءَ الله، به عنوان استثناء، لازم نمی‌کند که به آن عمل شود، لذا اگر او از خانۀ خود خارج شود و یا آن لباس مورد سوگند را بپوشند کفّاره‌ای ندارد.

باید دانست که به کاربردن استثناء در سوگند دارای چند فایده می‌باشد از آن جمله:

1-    اسثناء سوگند را قطعی و لازم‌الإِجراء نمی‌گرداند.

2-    در صورت شکستن سوگند، پرداخت کفّاره را واجب نمی‌گرداند.

3-    چنین سوگندی دروغ محسوب نمی‌شود.