2- حسن خلق

2- حسن خلق

پیامبر در این ارتباط چنین می‌فرمایند: مردم معادنی هستند که در خیر و شر و گرانمایگی و فرومایگی با هم متفاوتند.

ایشان فرموده‌اند:

«النَّاسُ مَعَادِنُ، فَخِیَارُهُمْ فِی الْجَاهِلِیَّةِ خِیَارُهُمْ فِی الْإِسْلَامِ إِذَا فَقُهُوا».^[1]

ترجمه: «مردم، معادن خیر و شر هستند. بهترین آن‌ها در جاهلیت، بهترین آن‌ها در اسلام‌اند، اگر دانا شوند».

«بر این اساس، پیامبر ج به کسی که قصد ازدواج دارد، تاکید ورزیده‌اند که انتخاب همسرش بر اساس اخلاق پسندیده و پاکی و اصالت باشد و در صدد ازدواج با دختری برآید که بر اساس تعالیم اسلامی تربیت یافته است و از زن زیبا روی پرورش یافته در محیط فساد دوری گزیند.

پیامبر ج می‌فرماید: «إیّاکُم وَخضراءَ الدمن».

«از سبزه‌ی مزبله بپرهیزید».

اطرافیان گفتند: ای پیامبر سبزه‌ی مزبله چیست؟ فرمود:

«الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبَتِ السُّوءِ».[2]

«زن زیبا روی که در محیط فاسدی رشد یافته باشد».

و نیز می‌فرماید: «تَخَیَّرُوا لِنُطَفِکُمْ، وَانْکِحُوا الْأَکْفَاءَ، وَأَنْکِحُوا إِلَیْهِمْ».[3]

ترجمه: «بهترین‌ها را (از زنان) برای نطفه‌هایتان انتخاب کنید و با همتا و همسان خود ازدواج کنید».

باز از ایشان، چنین روایت شده است: «تَخَیَّرُوا لِنُطَفِکُمْ فَإِنَّ الْعِرْقَ نَزَّاعٌ».[4]

ترجمه: «بهترین را برای نطفه‌هایتان انتخاب کنید؛ زیرا رگ کشنده است».

و نیز از ایشان چنین روایت شده است:

«تزوَّجوا فی الحِجْرِ الصَّالحِ فإنَّ العِرقَ دسَّاسٌ».[5]

ترجمه: «با زن صالح از خانواده‌ی خوب، ازدواج کنید؛ زیرا که فرزندان از اخلاق پدر و مادر تاثیر خواهند پذیرفت».

از احادیث ذکر شده چنین استنباط می‌گردد که برای پیامبر ج دیدگاه جوانانی که تمایل به ازدواج دارند بسیار مهم است؛ چرا که آنان باید به انتخاب همسرشان از مکانی سالم «و خانواده‌ای صالح» بپردازند و همسرانی را انتخاب کنند که از نطفه‌های پاک و دارای ریشه‌ی سالم باشند و راز موجود در آن این است که فرزندان عادات درست و اخلاق نیکو برگزینند؛ زیرا که فرزند مطابق اصل و سرشت مادرش، پرورش می‌یابد و علاوه بر آن باید در انتخاب دایه‌ی شیرده، به اصل و خانواده و خلق و خوی او توجه ‌شود.

عثمان بن ابی عاص ثقفی پسرانش را در انتخاب همسر نصیحت می‌کند و می‌گوید: «ای فرزندانم! کسی که ازدواج می‌کند، مانند کسی است که نهالی را می‌نشاند، پس انسان باید بنگرد که کجا نهالش را می‌کارد، و ریشه‌ی بد به ندرت «ثمر می‌دهد» که درخور ستایش و تمجید باشد. پس «نیکو» انتخاب کنید، هرچند که طول کشد».

کسی که قصد ازدواج می‌کند، باید از ازدواج با زنی که دارای خصوصیات زیر است، بپرهیزد: 1- زن انّان: زنی که بسیار فریاد و ناله و شکایت می‌کند و دارای اعصاب ناآرام و مشوشی است. 2- زن منّان: زنی که بسیار بر شوهرش منت می‌گذارد و می‌گوید من به خاطر تو این کار و آن کار را کردم. 3- زن حنّان: و آن زنی است که مشتاق و آرزومند برای شوهر دیگر یا داشتن فرزند از شوهر دیگر می‌شود. 4- زن حدّاق: زنی که به هر چیزی نگاه کند، آرزوی داشتن آن را می‌کند و همسرش را وادار به خریدن آن می‌کند. 5- زن برّاق: زنی که تمام روز را در صاف کردن صورت و تزیین آن سپری می‌کند تا این که ظاهر و صورت خویش را با آرایش، زیبا و درخشنده نماید. 6- زن شدّاق: زنی که پرگو و پرحرف و بسیار یاوه‌گو و بیهوده‌گو است.

---

[1]- به روایت طیالسی در مسندش (ص: 324). [مؤلف]

در صحیح مسلم نیز با شماره (2526) آمده است. [مصحح]

[2]- به روایت رامهرمزی در الأمثال شماره (84) و قضاعی در الشهاب شماره (622). [مؤلف]

آلبانی در السلسلة الضعیفة (14) می‌گوید: بسیار ضعیف است. [مصحح]

[3]- به روایت ابن ماجه (1968) در النکاح باب: الأکفاء. و دار قطنی (3/299) و حاکم (2/163) و ابونعیم در الحلیة (3/377). [مؤلف]

آلبانی در السلسلة الصحیحة (1067) می‌گوید: با مجموع طرق آن صحیح است. [مصحح]

[4]- امام غزالی در (إحیاء 2/377) این حدیث را آورده است. [مؤلف]

آلبانی در السلسلة الضعیفة (3394) می‌گوید: موضوع است. [مصحح]

[5]- ابن عدی از انس روایت کرده است، دیملی در مسند الفردوس و مدینی در کتاب تضییع العمر والأیام از ابن عمر روایت کرده اند. حافظ عراقی می‌گوید: هر دو حدیث بالا ضعیف‌اند (الإحیاء 2/724) و (فیض القدیر 3/241). [مؤلف]

آلبانی در السلسلة الضعیفة (3401) می‌گوید: موضوع است. [مصحح]