1- حسن خلق

1- حسن خلق

خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید: ﴿وَعَاشِرُوهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ﴾ [النساء: 19].

«با زنان خود به طور شایسته (در گفتار و کردار) معاشرت کنید».

 و نیز در جایی دیگر در بزرگذاشت حق زنان می‌فرماید:

﴿وَأَخَذۡنَ مِنکُم مِّیثَٰقًا غَلِیظٗا﴾ [النساء: 21].

«زنان پیمان محکمی (هنگام ازدواج) از شما گرفته‌اند».

رسول خدا ج حسن خلق را می‌ستاید و می‌فرماید:

«أَکْمَلُ الْمُؤْمِنِینَ إِیمَانًا أَحْسَنُهُمْ خُلُقًا وَخِیارُکُمْ خِیارُکُمْ لِنِسائِهِمْ».[1]

«با ایمان‌ترین مؤمنان خوش اخلاق‌ترین آن‌ها هستند و بهترین شما، خوش اخلاق‌ترین شما نسبت به زنانتان هستند».

و پیامبر ج می‌فرماید: «خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِ، وَأَنَا خَیْرُکُمْ لِأَهْلِی».[2]

«بهترین شما، بهترین شما نسبت به خانواده‌اش است و من بهترین شما نسبت به خانواده‌ام هستم».

و نیز پیامبر ج می‌فرماید: «اسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ، فَإِنَّ المَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ، وَإِنَّ أَعْوَجَ شَیْءٍ فِی الضِّلَعِ أَعْلاَهُ، فَإِنْ ذَهَبْتَ تُقِیمُهُ کَسَرْتَهُ، وَإِنْ تَرَکْتَهُ لَمْ یَزَلْ أَعْوَجَ، فَاسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ».[3]

ترجمه: «به وصیت من در مورد خوش‌رفتاری با زنان توجه و آن را رعایت کنید، زیرا زن از یک دنده آفریده شده است، کج‌ترین محلّ دنده بالای آن است. اگر خواستی آن را راست بکنی، آن را می‌شکنی و اگر آن را ترک کنی، همیشه کج می‌ماند، پس شما را نسبت به زنان نصیحت می‌کنم».

همچنین در حدیث دیگری که آخرین وصیّت پیامبر ج به ما است می‌فرماید: «اللَّهَ اللَّهَ فِی النِّسَاءِ، فَإِنَّمَا هُنَّ عَوَانٌ عِنْدَکُمْ أَخَذْتُمُوهُنَّ، بِأَمَانَةِ اللَّهِ، وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُرُوجَهُنَّ بِکَلِمَةِ اللَّهِ».[4]

ترجمه: «از خدا بترسید، از خدا بترسید نسبت به زنان؛ چرا که آن‌ها در دستان شما (امانت هستند) و کمک شما هستند. شما آن‌ها را به عنوان امانت گرفته‌اید و با صیغه‌ی ایجاب و قبول آن‌ها را بر خود حلال کردید (پس حق آن‌ها را رعایت کنید)».

از جمله موارد حسن خلق، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: آزار و اذیت نکردن زن و شوخی و مزاح با او؛ گسترش تعامل و ارتباط؛ گفتار نغز و لطیف؛ مراعات اعتدال در موضع گیری با او؛ پیروی از یک سیاست و روش میانه و مشخص در ارتباط با او و هر آنچه مایه‌ی اصلاح روابط و اخلاق باشد.

---

[1]- به روایت ابوداود (4682) در السّنة. و ترمذی (1162) در الرضاع. [مؤلف]

آلبانی در السلسلة الصحیحة (284) می‌گوید: صحیح است. [مصحح]

[2]- به روایت ابن ماجه (1977) و دارمی (2/159) در النکاح. [مؤلف]

آلبانی در صحیح الجامع (3314) می‌گوید: صحیح است. [مصحح]

[3]- به روایت امام بخاری (6/363) در احادیث الأنبیاء. و امام مسلم (1768) در الرضاع.

[4]- به روایت امام مسلم (1218) در باب حج. و ابوداود (1905) در المناسک: و ابن ماجه (3074) و دارمی (49 – 2/44) هر دو مناسک و امام احمد (5/73). [مؤلف]

لفظ صحیح مسلم: «فَاتَّقُوا اللهَ فِی النِّسَاءِ، فَإِنَّکُمْ أَخَذْتُمُوهُنَّ بِأَمَانِ اللهِ، وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُرُوجَهُنَّ بِکَلِمَةِ اللهِ».  و طحاوی در شرح معانی الآثار نزدیک با الفاظی که مولف ذکر نموده، روایت کرده است: «أَلَا وَاتَّقُوا اللهَ - عَزَّ وَجَلَّ - فِی النِّسَاءِ ، فَإِنَّمَا هُنَّ عِنْدَکُمْ عَوَانٌ ، أَخَذْتُمُوهُنَّ بِأَمَانَةِ اللهِ - عَزَّ وَجَلَّ - وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُرُوجَهُنَّ بِکَلِمَةِ اللهِ». [مصحح]