ذکر خدا

ذکر خدا

عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «إِنَّ لِلَّهِ مَلاَئِکَةً یَطُوفُونَ فِی الطُّرُقِ یَلْتَمِسُونَ أَهْلَ الذِّکْرِ، فَإِذَا وَجَدُوا قَوْمًا یَذْکُرُونَ اللَّهَ تَنَادَوْا: هَلُمُّوا إِلَى حَاجَتِکُمْ " قَالَ: «فَیَحُفُّونَهُمْ بِأَجْنِحَتِهِمْ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا» قَالَ: " فَیَسْأَلُهُمْ رَبُّهُمْ، وَهُوَ أَعْلَمُ مِنْهُمْ، مَا یَقُولُ عِبَادِی؟ قَالُوا: یَقُولُونَ: یُسَبِّحُونَکَ وَیُکَبِّرُونَکَ وَیَحْمَدُونَکَ وَیُمَجِّدُونَکَ " قَالَ: " فَیَقُولُ: هَلْ رَأَوْنِی؟ " قَالَ: " فَیَقُولُونَ: لاَ وَاللَّهِ مَا رَأَوْکَ؟ " قَالَ: " فَیَقُولُ: وَکَیْفَ لَوْ رَأَوْنِی؟ " قَالَ: " یَقُولُونَ: لَوْ رَأَوْکَ کَانُوا أَشَدَّ لَکَ عِبَادَةً، وَأَشَدَّ لَکَ تَمْجِیدًا وَتَحْمِیدًا، وَأَکْثَرَ لَکَ تَسْبِیحًا " قَالَ: " یَقُولُ: فَمَا یَسْأَلُونِی؟ " قَالَ: «یَسْأَلُونَکَ الجَنَّةَ» قَالَ: " یَقُولُ: وَهَلْ رَأَوْهَا؟ " قَالَ: " یَقُولُونَ: لاَ وَاللَّهِ یَا رَبِّ مَا رَأَوْهَا " قَالَ: " یَقُولُ: فَکَیْفَ لَوْ أَنَّهُمْ رَأَوْهَا؟ " قَالَ: " یَقُولُونَ: لَوْ أَنَّهُمْ رَأَوْهَا کَانُوا أَشَدَّ عَلَیْهَا حِرْصًا، وَأَشَدَّ لَهَا طَلَبًا، وَأَعْظَمَ فِیهَا رَغْبَةً، قَالَ: فَمِمَّ یَتَعَوَّذُونَ؟ " قَالَ: " یَقُولُونَ: مِنَ النَّارِ " قَالَ: " یَقُولُ: وَهَلْ رَأَوْهَا؟ " قَالَ: " یَقُولُونَ: لاَ وَاللَّهِ یَا رَبِّ مَا رَأَوْهَا " قَالَ: " یَقُولُ: فَکَیْفَ لَوْ رَأَوْهَا؟ " قَالَ: " یَقُولُونَ: لَوْ رَأَوْهَا کَانُوا أَشَدَّ مِنْهَا فِرَارًا، وَأَشَدَّ لَهَا مَخَافَةً " قَالَ: " فَیَقُولُ: فَأُشْهِدُکُمْ أَنِّی قَدْ غَفَرْتُ لَهُمْ " قَالَ: " یَقُولُ مَلَکٌ مِنَ المَلاَئِکَةِ: فِیهِمْ فُلاَنٌ لَیْسَ مِنْهُمْ، إِنَّمَا جَاءَ لِحَاجَةٍ. قَالَ: هُمُ الجُلَسَاءُ لاَ یَشْقَى بِهِمْ جَلِیسُهُمْ».[1]

ابو هریره س می‌گوید که: پیامبر ج فرمود: «خداوند متعال فرشتگانی دارد که در راه‌ها و جاها به دنبال کسانی می‌گردند که ذکر خدا می‌کنند و هرگاه جماعتی را دیدند که ذکر خدا می‌کنند، هم‌دیگر را صدا می‌کنند و می‌گویند: بیایید که آنچه که می‌خواهید این‌جاست! و سپس، با بال‌های خود به دور جماعتی که مشغول ذکر هستند تا آسمان دنیا حلقه می‌زنند. پیامبر ج فرمود: آن‌گاه خداوند که خود به حقیقت امر از همه آگاه‌تر است از این فرشتگان سؤال می‌کند که: این بندگانِ من چه می‌گویند؟! ملایکه می‌گویند: تمجید و حمد و ثنای تو می‌گویند! پیامبر ج در ادامه فرمود: خداوند می‌فرماید: آیا این بندگان مرا دیده‌اند؟ ملایکه می‌گویند: نه به خدا، تو را ندیده‌اند. خداوند می‌فرماید: اگر مرا می‌دیدند، چه می‌کردند؟ فرشتگان عرض می‌کنند: اگر تو را می‌دیدند، حتماً تو را بیشتر و شدیدتر عبادت و تمجید و تسبح می‌نمودند. خداوند می‌فرماید: آنان از من چه درخواستی دارند؟ می‌گویند: پروردگارا! بهشت را از تو می‌خواهند. خداوند می‌فرماید: ولی مگر بهشت را دیده‌اند؟! فرشتگان عرض می‌کنند: به خدا، ای پروردگار ما! بهشت را ندیده‌اند! می‌فرماید: پس اگر بهشت را می‌دیدند، چه می‌کردند؟! می‌گویند: اگر بهشت را می‌دیدند، بر رسیدن به آن حریص‌تر و مُصر‌تر می‌بودند و بیشتر آن را می‌طلبیدند و علاقه و رغبت‌شان بدان بیشتر می‌شد. خداوند می‌فرماید: از چه چیزی پناه می‌جویند؟! می‌گویند: از آتش دوزخ. می‌فرماید: ولی مگر دوزخ را دیده‌اند؟! می‌گویند: خیر، به خدا قسم آن را ندیده‌اند. می‌فرماید: پس اگر آن را می‌دیدند، چه می‌کردند؟ عرض می‌کنند: اگر دوزخ را می‌دیدند، حتماً از آن بیشتر گریزان می‌شدند و بیشتر می‌ترسیدند! خداوند می‌فرماید: پس ای فرشتگان من! من شما را شاهد و گواه می‌گیرم که از این جماعت گذشت کرده‌ام و ایشان را مورد عفو و مغفرت قرار داده‌ام. پیامبر ج در ادامه فرمود: یکی از این فرشتگان عرض می‌کند: پروردگارا! در میان این ذکر کنندگان فلان کس هم هست که جزو آنان نیست بلکه تنها برای کاری به آن‌جا آمده است! خداوند می‌فرماید: آنان همه در یک مجلس با هم جمع شده‌اند و همنشین هم‌اند و کسی که هم مجلسِ آنان باشد اهل شقاوت نخواهد بود».

---

[1]- متفق علیه (بخاری 6408، مسلم2689).