حدیث دوّم: همه جای زمین مسجد است

حدیث دوّم: همه جای زمین مسجد است

جابر بن عبدالله س روایت کرده است: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: أُعْطِیتُ خَمْسًا لَمْ یُعْطَهُنَّ أَحَدٌ مِنَ الأَنْبِیَاءِ قَبْلِی: نُصِرْتُ بِالرُّعْبِ مَسِیرَةَ شَهْرٍ، وَجُعِلَتْ لِی الأَرْضُ مَسْجِدًا وَطَهُورًا، وَأَیُّمَا رَجُلٍ مِنْ أُمَّتِی أَدْرَکَتْهُ الصَّلاَةُ فَلْیُصَلِّ، وَأُحِلَّتْ لِی الغَنَائِمُ، وَکَانَ النَّبِیُّ یُبْعَثُ إِلَى قَوْمِهِ خَاصَّةً، وَبُعِثْتُ إِلَى النَّاسِ کَافَّةً، وَأُعْطِیتُ الشَّفَاعَةَ»^[1]. «پیامبر خدا ج فرمودند: به من پنج چیز داده شده که به هیچکدام از پیامبران پیش از من داده نشده است: دشمنانم از فاصله­ی یک ماه راه از من ترسانده شده­اند، و زمین برای من مسجد و پاک قرار داده شده است، و هر انسانی از امّت من به وقت نماز رسید (در همان زمان و مکان) نماز بخواند، و برای من غنایم حلال شده و هر پیامبری برای قوم خاص خودش برانگیخته می­شد ولی من برای همه مردم مبعوث شده­ام و نیز به من شفاعت داده شده است».

مسجد یعنی؛ مکانی برای نماز که اگرچه فقها تعاریف مختلف از آن ارائه داده­اند، در واقع مسجد مکانی اختصاصی برای نماز می­باشد که فقط و فقط برای خداوند أ و عبادت او بنا شده است که البته بنا بر حدیث فوق به هر مکانی که در آن عبادت خداوند أ شود و بر او سجده شود نیز اطلاق می­گردد که بنابر عرف مکانی که برای برپایی نمازهای پنجگانه برپا شده مسجد گفته می­شود تا مصلّی، نمازخانه، جامع و غیره از آن خارج شود و احکام و فضیلت مسجد شامل آنها نمی­گردد^[2].

با همه این اوصاف از این حدیث محرز است که یکی از نعمتهای خاص پروردگار أ به پیامبر أکرم ج و أمتش پاک بودن زمین برای عبادت خداوندأ و جواز بنا کردن مسجد برای کسب رضای خداوندأ در همه جای کره خاکی می­باشد. این نعمت آسانی، راحتی و فرحی خاص دربردارد که همه انسانها، در همه مکانها و در موقعیّت­های مختلف می­توانند مسجدی بنا کنند و از فضایل وصف­ناپذیر و نایاب و شگرف آن بهره­مند شوند.

---

[1]- (صحیح): بخاری (ش438 و 335)/ مسلم (ش1191)/ نسایی (ش432) از طریق (یحیی بن یحیی و سعید بن نضر و محمد بن سنان و حسن بن اسماعیل) روایت کرده‌اند: «حدثنا هشیم قال أنبأنا سیار عن یزید عن جابر بن عبدالله قال قال رسول الله ج:...».

[2]- نک: تفسیر النسفی، 4/ 1 – 3؛ قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، 2/ 78 .