حدیث پانزدهم: فضیلت صبح رفتن به مسجد برای طلب علم

ابوامامه س روایت کرده است: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: مَنْ غَدَا إِلَى الْمَسْجِدِ لا یُرِیدُ إِلا أَنْ یَتَعَلَّمَ خَیْرًا أَوْ یَعْلَمَهُ، کَانَ لَهُ کَأَجْرِ حَاجٍّ تَامًّا حَجَّتهُ»^[1] «پیامبر خدا ج فرمودند: هرکس صبح­گاه به مسجد رود در حالیکه قصد و نیّتی جز یاد گرفتن و یاد دادن خیر (و علم و دانش) نداشته باشد برای او اجریست همانند اجر حاجی که حجّش را کامل انجام داده است».

این حدیث جدای از بیان اهمیّت علم و دانش و تعلیم و تعلّم آن، اشاره به این مطلب دارد که کسی که برای این امر خطیر به مسجد می­رود و برای کسب آن همّت می­گمارد جدای از بهره­مندی از محاسن و آثار علم در دنیا، خداوند ثواب حجّی مقبول را به وی عطا خواهد کرد.

---

[1]- (صحیح): طبرانی، المعجم الکبیر (ج8ص94) ومسند الشامیین (ج1ص238)/ ابونعیم، حلیة الاولیاء (ج6ص97)/ ابن بشران، المالی (ج1ص43)/ ابن عساکر، تاریخ دمشق (ج16ص456) از طریق (عبدان بن أحمد وخطاب بن سعد) روایت کرده­اند: «ثنا هشام بن عمار ثنا محمد بن شعیب ثنا ثور بن یزید عن خالد بن معدان عن أبی أمامة عن النبی ج قال: ...».

محمد بن شعیب هم متابعه شده وحاکم، المستدرک (ش311)/ بیهقی، الآداب (ج2ص29) والمدخل إلى السنن الکبرى (ش370) از طریق (أبو الحسین محمد بن أحمد بن تمیم القنطری) روایت کرده­اند: «ثنا أبو قلابة عبدالملک بن محمد ثنا أبو عاصم ضحاک بن مخلد عن ثور بن یزید عن خالد بن معدان عن أبی أمامة قال رسول ج: ...».

وثور بن یزید هم متابعه شده وابن حبان، المجروحین (ج2ص225) روایت کرده است: «أخبرناه أحمد بن عمران بن جابر بالرملة قال حدثنا ربیعة بن الحارث الجبلانی قال حدثنا موسى بن أیوب قال حدثنا کثیر بن حمیر الأصم عن سالم أبو المهاجر عن حبیب بن مرزوق عن خالد بن معدان عن أبی أمامة قال قال رسول الله ج: ...».

ورجال طبرانی در المعجم الکبیر «ثقة» ومترجم در تهذیب بوده جز عبدالله بن أحمد بن موسى که «أحد الحفاظ الأثبات» می­باشد. [رک: ذهبی، تاریخ الاسلام (ج7ص104)] همچنین باید اشاره کنیم که هشام بن عمار در اواخر عمر اندکی تلقین می­شده و درجه احادیث وی را به «حسن» می­رساند اما چنانکه دیدیم متابعه هم گردیده است.

و امام حاکم نیشباوری هم گفته است: «على شرط الشیخین».

و امام ذهبی هم گفته است: «على شرط البخاری».

و حافظ عراقی هم گفته است: «إسناده جید».

و امام المنذری هم گفته است: «إسناد لا بأس به».

و امام هیثمی هم گفته است: «ورجاله موثقون کلهم» [حاکم، المستدرک مع التلخیص للذهبی (ش311و310)/ هیثمی، مجمع الزوائد (ج1ص123)/ عراقی، المغنی عن حمل الأسفار فی الأسفار (ص1740) وذیل میزان الاعتدال (1ص178)/ المنذری، الترغیب والترهیب (ج1ص59)].