حدیث چهلم: بلند کردن صدا به اندازۀ لازم و واجب

جابر بن عبداللهب روایت نموده: «کان رسول الله ج إِذَا خَطَبَ احْمَرَّتْ عَیْنَاهُ وَعَلاَ صَوْتُهُ وَاشْتَدَّ غَضَبُهُ حَتَّى کَأَنَّهُ مُنْذِرُ جَیْشٍ.»^[1] «رسول الله ج وقتی که خطبه می‌خواند، چشم‌هایش سرخ می‌گردید و صدایش را بلند می‌نمود و خشمش زیاد می‌شد؛ گوییکه مردم را از حملۀ لشکری می‌ترساند.»

امام نووی/ در این شرح این حدیث می­نویسد: «به این حدیث استدلال می­شود که برای خطیب مستحب است که خطبه را بزرگ جلوه دهد و صدایش را بالا ببرد و کلامش را روان و فصیح نماید.»^[2]

باید توجه داشت تغییر صوت خصوصاً بالا بردن صدا در اموری برای تأکید بیشتر توسط خطیب امری پسندیده و مستحب می­باشد و باعث هوشیاری و دقّتِ نظر مخاطب می­شود ولی بالا بردن صدا با وجود بلندگوها و وسایل پخش کنندۀ صدا در عصر حاضر باید با دقّت و تأنّی صورت گیرد تا صدای خطیب گوش خراش نگردد و در عین حال باید شرایط و احوال منطقه­ای که صدا در آن پخش می­شود را در نظر گرفت تا موجب آزار و اذیت همسایگان مسجد و زنان و بیماران داخل خانه و کسانیکه معذور از برپایی نماز جمعه هستند، نگردد. (واللهُ العلیمُ أعلمُ بالصّواب)

وآخِرُ دَعْوَانا أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ

---

[1] (صحیح): مسلم (ش2042-2044) از طریق (عبد الوهاب بن عبد المجید و سلیمان بن بلال وسفیان الثوری) روایت کرده است: «حدثنى محمّد بن المثنى حدثنا عبد الوهاب بن عبد المجید عن جعفر بن محمّد عن أبیه عن جابر بن عبد الله قال کان رسول الله ج ... .»

[2] شرح صحیح مسلم 6 / 155 - 156