قسمت چهارم: اتفاقات سال اول هجری

(60) بنای جامعه‌ی مدینه:

1-          رسول الله ج جامعه‌ی مدینه را بر سه پایه بنا نهادند:

-         بنای مسجد نبوی.

-         برادری میان مهاجرین وانصار.

-         و نوشتن صحیفه.

(61) وبای مدینه:

2-          وبا در مدینه‌ی منوره بسیار شایع بود، و اصحاب رسول الله ج نیز به آن دچار شدند، ولی به امر الله عزوجل، رسول الله ج مبتلا نشدند، و الله عزوجل آن را از رسولش دور گرداند.

3-          وقتی رسول الله ج سختی و بیماری یاران خود را دیدند به درگاه الله عزوجل دعا کردند که وبا از مدینه ریشه کن شود.

4-          رسول الله ج اینگونه دعا کردند: "یا الله مدینه را همچون مکه، بلکه بیشتر از آن، و در آن سلامتی قرار ده، و برای ما در صاع و مُد آن برکت بینداز".

هر صاع برابر با 4 مُدّ، وهر مُدّ تقریبا برابر با 750 گرم می‌باشد.

(62) ازدواج رسول الله ج با عایشهل:

5-          در شوال سال یکم هجری، رسول الله ج با عایشهل ازدواج کردند، عایشه محبوب‌ترین زنان رسول الله ج بود.

(63) تغییر نام یثرب:

6-          رسول الله ج نام یثرب را به: طَابَه، مدینه و طَیْبَة تغییر دادند. رسول الله ج فرمود: "همانا الله عزوجل مدینه را طابه نام نهاد". (روایت مسلم)

7-          همچنین رسول الله ج فرمودند: "به من دستور داده شده به روستایی (بروم) که بر روستاهای دیگر غالب می‌شود، به آن یثرب می‌گویند، و آن مدینه است ...". (متفق علیه)

8-          جابر بن سَمُرَةس می‌گوید: "مدینه را یثرب می‌نامیدند، و رسول الله ج آن را طَیْبَة نامیدند". (روایت أبو داود طَیالِسی، وسند آن صحیح است)

(64) مشروعیت اذان:

9-          اذان در سال اول هجرت مشروع گردید و همه‌ی روایاتی که می‌گوید اذان قبل از هجرت در مکه یا در اسراء ومعراج مشروع گردیده است، ثابت نیست.

(65) اسلام آوردن عبد الله بن سَلَامس:

10-      عبد الله بن سلام یهودیس در سال اول هجرت مسلمان شد. او از علمای یهود به شمار می‌رفت، و اسلام او حجتی بر یهود بود.

(66) خرید چاه رُومَه توسط عثمانس:

11-      وقتی مهاجرین به مدینه آمدند آب آنجا را نپسندیدند. و مردی از بنی غِفار چاهی به نام رُومَه داشت.

12-      این شخص، آب هر سطل را در مقابل یک مُدّ غذا می‌فروخت، رسول الله ج فرمودند: "چه کسی چاه رومه را می‌خرد، که در مقابل آن، چاهی بهتر در بهشت داشته باشد". (روایت ترمذی، وسند آن حسن می‌باشد)

13-      عثمان بن عفانس با مال خودش آن را خرید و آن را رایگان در اختیار مسلمانان قرار داد.

(67) تکمیل تعداد رکعات نماز:

14-      وقتی نمازهای پنجگانه در اسراء ومعراج فرض گردید، هر نماز دو رکعت بود مگر مغرب که 3 رکعتی بود. (روایت بخاری)

15-      بعد از آن وحی نازل شد که دو رکعت به نمازهای ظهر، عصر، و عشا اضافه شود و هرکدام 4 رکعتی شدند. و این حکم ثابت ماند.

16-      بنی سلمه خواستند که محل سکونتشان را رها کنند. زیرا در اطراف مدینه و دور از مسجد نبوی بودند، و دوست داشتند به مسجد نبوی نزدیک باشند.

17-      رسول الله ج نگران شدند که اطراف مدینه خالی شود، بدین سبب آنان را نهی کرده وفرمودند: "ای بنی سلمه در محل سکونتتان بمانید، قدم‌هایتان (که به سوی مسجد بر می‌دارید) برایتان نوشته می‌شود". پس در جای خود ماندند. (متفق علیه)

(68) اجازه‌ی جهاد:

18-      وقتی رسول الله ج در مدینه مستقر شدند اجازه‌ی جهاد داده شد. الله عزوجل این آیه را نازل فرمود: ﴿أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقَٰتَلُونَ بِأَنَّهُمۡ ظُلِمُواْۚ ...﴾ [الحج: 39] یعنی: اجازۀ جهاد به کسانی که از طرف کفار، به آن‌ها حمله می‌شود، داده شد. زیرا نسبت به آن‌ها ظلم شده است.

19-      غزوه به گروهی می‌گویند که برای جنگ خارج می‌شود و رسول الله ج با آنان حضور داشته باشند، چه در آن جنگ شرکت کنند چه شرکت نکنند.

20-      رسول الله ج در 21 غزوه شرکت کردند. اولین غزوه، غزوه‌ی الأبواء بود که به وَدّان نامگذاری شد، و آخرین غزوه‌ای که در آن شرکت کردند، غزوه‌ی تبوک بود.

(69) سَرِیّه حمزه بن عبد المطلبس:

21-      اولین سَرِیّه‌ای که رسول الله ج فرستادند، به فرماندهی حمزه بن عبد المطلبس بود، و هدف از ارسال آن بستن راه یکی از قافله‌های قریش بود.

سَرِیّه به لشکری گفته می‌شود که رسول الله ج در آن شرکت نکرده باشد.

(70) سَرِیّه عُبَیْدَةس:

22-      سپس رسول الله ج پسر عمویشان عُبَیْدة بن حارث بن عبد المطلب را به سَریه‌ای فرستادند، که هدف آن نیز قافله‌ی قریش بود. و مبارزه‌ای که بینشان رخ داد تنها پرتاب نیزه بود.

(71) سَرِیّه سَعْد بن أبی وَقّاصس:

23-      سپس رسول الله ج سعد بن أبی وقاصس را به سریه‌ای فرستادند تا قافله‌ای دیگر از قریش را به چنگ آورد، ولی قافله فرار کرد.

24-      اولین مسلمانی که بعد از هجرت در مدینه وفات یافت، پیرمردی سالخورده به نام کلثوم بن الهِدْمس بود.