سورۀ نجم

سورۀ نجم⁽[1]⁾

65- باب: قَوله تَعَالَى: ﴿أَفَرَءَیۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ﴾

باب [65]: قوله تعالی: ﴿آیا لات و عزی را دیدید﴾؟

1783- عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ حَلَفَ فَقَالَ فِی حَلِفِهِ: وَاللَّاتِ وَالعُزَّى، فَلْیَقُلْ: لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَمَنْ قَالَ لِصَاحِبِهِ: تَعَالَ أُقَامِرْکَ، فَلْیَتَصَدَّقْ» [رواه البخاری: 4860].

1783- از ابوهریرهس روایت است که گفت: پیامبر خدا ج فرمودند: «کسی که سوگند بخورد و در سوگند خود لات و عزی را یاد کند، باید (لا إِلَهَ إِلا اللهُ) بگوید^([2])، و کسی که به رفیقش می‌گوید: بیا که قمار بازی کنیم، باید صدقه بدهد»^([3]).

سُورَةُ الْقَمَرِ

---

[1]- از مسائل متعلق به این سورۀ آنکه:

      1) سورۀ (نجم) به استثنای این آیه ﴿ٱلَّذِینَ یَجۡتَنِبُونَ کَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ﴾ مکی است، و امام سخاوی/ می‌گوید که این سورۀ بعد از سورۀ إخلاص، و پیش از سورۀ (عبس) نازل شده است.

      2) این سورۀ دارای (3) سه رکوع، و (62) شصت و دو آیت، و (2626) دوهزار شش صد وبیست وشش کلمه، و (1450) یک هزار وچهار صد وپنجاه حرف، و (604) شش صد وچهار نقطه است.

[2]- زیرا در سوگند خوردن به غیر خدا و صفات او، اشتباه کفر است، امام ابن عربی/ می‌گوید: کسی که از روی قصد به لات و عزی و امثال آن‌ها سوگند بخورد، کافر می‌شود، و کسی که از روی جهالت به آن‌ها سوگند بخورد باید کلمۀ توحید (لا إله إلا الله) را بگوید، تا کفارۀ برای گناهش باشد.

[3]- از مسائل متعلق به این سورۀ آنکه:

      1) سبب اینکه اگر کسی برای رفیقش گفت که بیا تا قمار بازی کنیم، باید صدقه بدهد، این است که تا این صدقه دادن، کفارۀ برای این سخن نا شایستش گردد.

      2) اینکه سوگند خوردن به لات و عزی، با قمار بازی در یک سیاق ذکر شده است، سببش آن است که این دو عمل از اعمال اهل جاهلیت بود، از این جهت از هر دو عمل زشت در یک سیاق ممانعت به عمل آمده است، و چون در مورد مقدار این صدقه چیزی نیامده است، صدقه دادن آنچه که در عرف صدقه گفته شود، کفایت است، و بهتر آن است، به اندازۀ باشد که اقلاً برای یکبار فقیر را سیر کند.

      3) لزوم این صدقه برکسی است که تصمیم با قمار بازی می‌گیرد، ولی کسی که فعلاً قمار بازی کرده است، و پولی را از این راه بدست آورده است، باید تمام این پول‌ها را برای فقراء و مساکین خیرات بدهد، و از صمیم قلب تصمیم بگیرد که دوباره مرتکب چنین عمل ناروائی نگردد، زیرا قمار از گناهان کبیره است، و توبه کردن از گناهان کبیره بر همگان واجب و لازم است.