357- باب: نهی از گرفتن اسلحه و امثال آن به سوی مسلمان، چه جدی باشد و چه شوخی؛ و نهی از به دست گرفتن شمشیرِ برهنه

357- باب: نهی از گرفتن اسلحه و امثال آن به سوی مسلمان، چه جدی باشد و چه شوخی؛ و نهی از به دست گرفتن شمشیرِ برهنه

1792- عن أبی هریرةَt عَن رسولِ اللهِr قالَ: «لا یُشِرْ أحَدُکُمْ إلَى أخِیهِ بِالسِّلاحِ، فَإنَّهُ لا یَدْرِی لَعَلَّ الشَّیْطَانَ یَنْزِعُ فِی یَدِهِ، فَیَقَع فِی حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ». [متفقٌ علیه]([1])

وفی روایةٍ لمسلمٍ قال: قال أبو القاسمr: «مَنْ أشَارَ إلَى أخِیهِ بِحَدِیدَةٍ، فَإنَّ المَلاَئِکَةَ تَلْعَنُهُ حَتَّى یَنْزِعَ، وَإنْ کَانَ أخَاهُ لأَبِیهِ وَأُمِّهِ».

ترجمه: ابوهریرهt می‌گوید: رسول‌اللهr فرمود: «هیچ‌یک از شما اسلحه را به سوی برادر مسلمانش نگیرد؛ زیرا چه‌بسا شیطان آن را در دستش رها کند و بدین ترتیب- سبب قتل برادر مسلمانش شود و- در گودالی از آتش دوزخ بیفتد».

و در روایتی از مسلم آمده است که ابوهریرهt می‌گوید: ابوالقاسمr فرمود: «هرکه با شمشیر- یا هر سلاح دیگری- به سوی برادر مسلمانش اشاره کند، تا زمانی که سلاح را بر زمین بگذارد، فرشتگان بر او لعنت می‌فرستند؛ اگرچه برادر تنیِ وی باشد».

1793- وعن جابرٍt قالَ: نَهَى رسولُ اللهِr أنْ یُتَعَاطَى السَّیْفُ مَسْلُولاً. [روایت ابوداود و ترمذی؛ ترمذی، این حدیث را حسن دانسته است.]([2])

ترجمه: جابرt می‌گوید: رسول‌اللهr از به دست گرفتن شمشیر برهنه- یا از دست به دست کردن شمشیر آخته- منع فرمود.

شرح

مولف/ بابی بدین عنوان گشوده است: «نهی از گرفتن اسلحه و امثال آن به سوی مسلمان، چه جدی باشد و چه شوخی؛ و نهی از به دست گرفتن شمشیرِ برهنه». در این باب دو مسأله مطرح شده است:

مسأله‌ی نخست: این‌که کسی، شمشیر یا تفنگ یا چاقو و امثال آن را به سوی برادر مسلمانش بگیرد؛ پیامبرr از این کار منع نمود و فرمود: «چه‌بسا شیطان اسلحه را در دستِ انسان رها کند و بدین ترتیب- انسان سبب قتل برادر مسلمانش شود و- در گودالی از آتش دوزخ بیفتد». هم‌چنین برخی از افراد کم‌خرد، از روی شوخی ماشین خود را به‌سرعت به سمت دیگران که ایستاده یا نشسته‌اند، می‌رانند؛ این هم نارواست؛ زیرا چه‌بسا کنترل ماشین از دست راننده خارج شود و بدین ترتیب انسان در نتیجه‌ی این رفتارِ خطرساز، حادثه ایجاد کند و افراد نشسته یا ایستاده را زیر بگیرد و بدین‌ سبب خودش سزاوار دوزخ گردد. در هر حال همان‌گونه که در حدیث ابوهریرهt آمده، از هرگونه رفتارِ خطرسازی منع شده است؛ چه ‌شوخی باشد و چه جدی.

مسأله‌ی دوم: از به دست گرفتن شمشیر برهنه یا از دست به دست کردن آن، منع شده است؛ زیرا چه‌بسا موجب آسیب‌دیدگی انسان یا بریدن دست وی شود.

وقتی می‌خواهید چاقو را به برادر مسلمانتان بدهید، دسته‌اش را به سوی او بگیرید تا در این دست به دست کردن، آسیبی به برادر مسلمانتان نرسد. هم‌چنین اگر در هنگام راه رفتن از چوب‌دستی یا عصا استفاده می‌کنید، آن را عمود بر زمین نگه دارید و از حمل آن به صورت افقی بپرهیزید تا با کسی برخورد نکند یا به کسی آسیب نرساند. همه‌ی این‌ها جزو آداب پسندیده‌ای‌ست که انسان باید در زندگی خود رعایت کند تا مردم از اذیت و آزار او درامان باشند و آسیبی به آنان نرسد.

***

---

([1]) صحیح بخاری، ش: 7072؛ و صحیح مسلم، ش: 2616.

([2]) صحیح الجامع، ش: 6819؛ و صحیح أبی داود، از آلبانی/، ش: 2256.