ماه جمادی الثانی (۱۴)

ماه جمادی الثانی (۱۴)

۶۶- بهترین ذکر برای گناه‌کاران «استغفر الله»، و بهترین ذکر برای غافلان «سبحان الله»، و بهترین اذکار در همه حال «لا اِله اِلا الله» است.

۶۷- آنقدر به ستایش الگو نپرداز که به تو مشغول شود و از ادامهٔ راهش باز بماند. ستایش اگر کم باشد کمک است و اگر بسیار باشد فتنه است.

۶۸- مومن از سلامت دینش شاد می‌شود حتی اگر دنیا را از دست بدهد، و منافق از سلامت دنیایش خوشحال می‌شود حتی اگر دینش را از دست بدهد:

﴿...إِن تُصِبۡکَ حَسَنَةٞ تَسُؤۡهُمۡۖ وَإِن تُصِبۡکَ مُصِیبَةٞ یَقُولُواْ قَدۡ أَخَذۡنَآ أَمۡرَنَا مِن قَبۡلُ وَیَتَوَلَّواْ وَّهُمۡ فَرِحُونَ٥٠﴾ [التوبة: 50].

«و اگر مصیبتی به تو رسد می‌گویند: ما که پیش‌تر تصمیم خود را گرفته بودیم و در حالی که شادند باز می‌گردند».

۶۹- خداوند همهٔ زمین را حلال ساخته و تنها برداشتن گام‌هایی اندک را در آن حرام ساخته:

﴿...کُلُواْ مِمَّا فِی ٱلۡأَرۡضِ حَلَٰلٗا طَیِّبٗا وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّیۡطَٰنِۚ...﴾ [البقرة: 168].

«...از آنچه در زمین است و حلال و پاکیزه است بخورید و از گام‌های شیطان پیروی نکنید...».

آزادی آن است که در این زمین فراخ زندگی کنی نه در آن چند گام محدود.

۷۰- توحیدِ کلمه بر اساس کلمهٔ توحید، برای حکومت‌ها لازم‌تر و مهم‌تر از وحدت بر اساس ثروت یا خاک یا سیاست است:

﴿وَٱعۡتَصِمُواْ بِحَبۡلِ ٱللَّهِ جَمِیعٗا...﴾ [آل عمران: 103].

«و همگی ریسمان الله را محکم بگیرید...».

و ریسمان خداوند، توحید است.

ماه جمادی الثانی (۱۳)

ماه جمادی الثانی (۱۳)

۶۱- یکی از بزرگ‌ترین خطرهایی که امت را تهدید می‌کند کسانی هستند که نصیحت‌گران را نزد نصیحت‌شدگان تخریب می‌کنند تا نسبت به آنان شک کنند و در برابر نصیحت عناد ورزند و در نتیجه همهٔ امت هلاک شوند:

﴿وَقَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِ فِرۡعَوۡنَ أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوۡمَهُۥ لِیُفۡسِدُواْ فِی ٱلۡأَرۡضِ...﴾ [الأعراف: 127].

«و سران قوم فرعون گفتند آیا موسی و قومش را رها می‌کنی تا در زمین به فساد بپردازند؟...».

۶۲- اصلاح‌گری رحمت است نه فتنه. پیامبر ص می‌فرماید:

«خداوند عموم مردم را به سبب گناه عده‌ای خاص عذاب نمی‌دهد تا آنکه منکر را ببینند و با وجود توانایی آن را انکار نکنند، که اگر چنین کردند خداوند هم آن عدهٔ خاص و هم عموم مردم را دچار عذاب خواهد کرد» [به روایت امام احمد].

۶۳- اگر انسان به اصلاح آنچه میان خود و پروردگار است بپردازد، خداوند آنچه را میان او و مردم است به صلاح خواهد آورد؛ هر کس مشغول آن یکتای یگانه شود او را از همهٔ کسان دیگر بی‌نیاز می‌کند.

۶۴- راستی باعث نجات است؛ اگر تنها تو را نجات ندهد امت را پس از تو نجات خواهد داد، زیرا در حدیث آمده:

«شما را نجات نمی‌دهد، مگر راستی...». [به روایت بخاری]

۶۵- ممکن است انسان دچار غم و دلتنگی شود بدون آنکه عقل سبب آن را بداند. خداوند شناخت کامل درون انسان را از او پنهان ساخته تا بداند در شناخت دیگر چیزها  نادان‌تر است.

ماه جمادی الثانی (۱۲)

ماه جمادی الثانی (۱۲)

۵۶- اگر ضوابط شرعی نزد کسانی که قرار است آن را اجرایی کنند مورد احترام نیست، جایز نیست که عالم برای جواز چیزی که ضوابط آن مراعات نمی‌شود فتوا دهد. دست به فساد بزنید، اما نه به نام شریعت!

۵۷- رحمت الله گسترده‌تر از همهٔ گناهان است، و محروم کسی است که منتظر اسباب رحمت است، اما خود در حال انجام اسباب عذاب است!

﴿وَرَحۡمَتِی وَسِعَتۡ کُلَّ شَیۡءٖۚ فَسَأَکۡتُبُهَا لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ...﴾ [الأعراف: 156].

«...و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است، پس به زودی آن را برای کسانی قرار می‌دهم که تقوا پیشه می‌کنند...».

۵۸- ستمگر دوست ندارد کسی به یاری ستمدیده بشتابد، حتی اگر مربوط به ستمِ او نباشد، زیرا می‌ترسد اگر این راه باز شود کسانی نیز به یاری آنانی که او در حق‌شان ستم کرده بشتابند:

﴿...وَإِنَّ ٱلظَّٰلِمِینَ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِیَآءُ بَعۡضٖۖ...﴾ [الجاثیة: 19].

«...و ستمگران یاران یکدیگرند...».

۵۹- از آغاز بشریت، انسان هر روز چیز جدیدی می‌آموزد و با دیدن گسترهٔ علم خود مغرور می‌شود زیرا آن را می‌بیند، اما با فکر کردن به گسترهٔ بی انتهای جهل خود فروتن نمی‌شود:

﴿...وَمَآ أُوتِیتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِیلٗا﴾ [الإسراء: 85].

«...و به شما جز اندکی از علم داده نشده است».

۶۰- ذکر و اندیشه دو عبادت هستند که می‌توانند در هر حال و زمانی همراه انسان باشند. بهترین ذکر، ذکری است که همراه با اندیشه در آفریده‌های الله و نشانه‌های او باشد:

﴿ٱلَّذِینَ یَذۡکُرُونَ ٱللَّهَ قِیَٰمٗا وَقُعُودٗا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمۡ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ...﴾ [آل عمران: 191].

«کسانی که الله را در حال ایستاده و نشسته و بر پهلو افتاده یاد می‌کنند، و در آفرینش آسمان‌ها و زمین می‌اندیشند...».

ماه جمادی الثانی (۱۱)

ماه جمادی الثانی (۱۱)

۵۱- ذکرِ الله، انسان را در ثباتِ علم و یادآوریِ آن یاری می‌دهد:

﴿...وَٱذۡکُر رَّبَّکَ إِذَا نَسِیتَ...﴾ [الکهف: 24].

«...و چون فراموش کردی پروردگارت را یاد کن...».

زیرا فراموشیِ حق از سوی شیطان است، و یاد الله او را طرد می‌کند:

﴿...وَمَآ أَنسَىٰنِیهُ إِلَّا ٱلشَّیۡطَٰنُ أَنۡ أَذۡکُرَهُۥۚ...﴾ [الکهف: 63].

«...و جز شیطان کسی آن را از یاد من نبرد...».

۵۲- عبادات باعث می‌شود حرام‌ها از انسان دور شوند، حتی اگر اسباب آن مهیا باشد:

﴿کَذَٰلِکَ لِنَصۡرِفَ عَنۡهُ ٱلسُّوٓءَ وَٱلۡفَحۡشَآءَۚ إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُخۡلَصِینَ﴾ [یوسف: 24].

«...چنین کردیم تا بدی و زشتکاری را از او دور گردانیم. [زیرا] او از بندگان مخلص ما بود».

۵۳- همانطور که باید با فقر و گرسنگی مبارزه کرد، با برهنگی نیز باید مبارزه شود:

﴿إِنَّ لَکَ أَلَّا تَجُوعَ فِیهَا وَلَا تَعۡرَىٰ١١٨﴾ [طه: 118].

«[ای آدم] برای تو در آنجا این [امتیاز] هست که نه گرسنه می‌شوی و نه برهنه می‌مانی».

حتی حیوانات با گرسنگی مبارزه می‌کنند، ویژگی انسان این است که با برهنگی نیز به مبارزه برمی‌خیزد».

۵۴- بیکاران دارای حق مالی خاصی هستند که باید به آنان پرداخت شود:

﴿وَٱلَّذِینَ فِیٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ مَّعۡلُومٞ٢٤ لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ٢٥﴾ [المعارج: 24-25].

«و کسانی که در اموال‌شان حقی مشخص است (۲۵) برای سائل و محروم».

ام المومنین عائشه ل می‌گوید: «محروم کسی است که توانایی کسب درآمد ندارد». حق مشخص یعنی: زمان دار، مانند حقوق سر ماه.

۵۵- مصیبت اگر باعث نزدیکی به خداوند شود نعمت است، و نعمت اگر باعث دوری از الله شود مصیبت است.

ماه جمادی الثانی (۱۰)

ماه جمادی الثانی (۱۰)

۴۶- آزادی انسان جایی به پایان می‌رسد که حدود خداوند آغاز می‌شود:

﴿...وَتِلۡکَ حُدُودُ ٱللَّهِۚ وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ ٱللَّهِ فَقَدۡ ظَلَمَ نَفۡسَهُۥۚ﴾ [الطلاق: 1].

«...و این است حدود الله، و هر کس از حدود [و احکام] الله پای فراتر نهد قطعا به خود ستم کرده است».

۴۷- پیروزی فرا نمی‌رسد مگر پس از اوج نا امیدی، حتی برای پیامبران:

﴿حَتَّىٰٓ إِذَا ٱسۡتَیۡ‍َٔسَ ٱلرُّسُلُ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ قَدۡ کُذِبُواْ جَآءَهُمۡ نَصۡرُنَا﴾ [یوسف: 110].

«تا جایی که پیامبران نومید شدند و گمان بردند [توسط پیروان خویش] دروغگو انگاشته شدند، یاری ما به آنان رسید...».

۴۸- هر کس نتواند با نفس و هوس‌های خود به جهاد بپردازد نخواهد توانست به جهاد دشمن رود. در حدیث آمده که: «أفضل الجهاد أن یجاهد الرجل نفسه وهواه» (بهترین جهاد این است که انسان با نفس و هوس خود به جهاد بپردازد) [به روایت ابن النجار؛ آلبانی آن را صحیح می‌داند].

۴۹- از نشانه‌های ضعف ایمان این است که انسان از عیب دیگران شاد شود تا بر عیب خود سرپوش نهد، و از نشانه‌های نیروی ایمان این است که انسان برای عیب دیگران ناراحت شود، حتی اگر خود آن عیب را داشته باشد.

۵۰- نگاه همیشگی به آنچه در دست مردم است و فکر کردن طولانی به قدرت یک نفر باعث می‌شود بدون آنکه متوجه شوی هرم بردگی او در قلبت ساخته شود و به جایی برسی که خود را بردهٔ او بدانی بی آنکه او بداند.