| ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
| 1 | 2 | |||||
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
نذر و حکم کفّارۀ آن
نذر عبارت است از واجب‌گردانیدن، به این معنی که شخص مکلّف با اراده و اختیار خویش، امر ممکن و غیرمحالی را بر خود واجب گرداند که شرع آن را بر او واجب نکرده است.
7- آیا پرداخت کفارۀ سوگند قبل از شکستن آن جایز است؟
جواب: بنابر قول امام مالک پرداخت سوگند پیش از شکستن آن جایز می‌باشد، اگرچه با گرفتن روزه باشد و این قولی است مشهور، امّا مستحب است که پرداخت آن بعد از شکستن سوگند انجام گیرد،([1]) دلیل آن روایتی است از بخاری از حدیث عبدالرّحمن ابن سمره که گفته است: رسول خداج فرموده: «إِذَا حَلَفْتَ عَلَى یَمِینٍ، فَرَأَیْتَ غَیْرَهَا خَیْرًا مِنْهَا، فَکَفِّرْ عَنْ یَمِینِکَ وَأْتِ الَّذِی هُوَ خَیْرٌ»([2])؛ «هرگاه بر انجام عملی سوگند خوردی و بعد، عمل به غیرِ آن را بهتر دیدی، آن عمل بهتر را انجام ده و برای سوگند خود کفّاره بپرداز».
بنابراین هروقت کسی کفّارۀ سوگند خود را قبل از شکستن آن پرداخت کند، به کفّارۀ سوگند نام برده می‌شود، امّا اگر کفّارۀ آن را بعد از شکستن بپردازد، به آن کفّارۀ گناه آن گویند.
6- آیا پرداخت کفّارۀ سوگند شکسته‌شده واجب فوری است؟
باید توجه داشت فردی که سوگند می‌خورد، هرگاه سوگند خود را شکست و به مقتضای آن عمل نکرد، بنابر قول صحیح پیروان مذهب حنبلی پرداخت فوری کفّارۀ آن واجب می‌باشد. آنان علت و دلیل گفتۀ خود را برای وجوب پرداخت فوری آن چنین بیان کرده‌اند: شخصی که سوگند خود را می‌شکند او در واقع نمی‌داند که به دنبال آن، چه چیزی برایش پیش می‌آید، زیرا ممکن است که او در آن موقع، ثروتمند و قادر به پرداخت کفّارۀ آن باشد، امّا به تدریج فقیر و بینوا گردد و یا در ظرف یک شبانه‌روز ثروت و حتی خودش نیز از بین برود و این چیزی است که غالباً پیش آمده است و اکثراً آن را دیده و یا شنیده‌اند، همچنین ممکن است که او سالم و تندرست باشد، سپس در اثر سکتۀ قلبی و یا به واسطۀ بیماری حاد، جان به جان آفرین بسپارد، این حالت نیز برای بسیاری از مردم پیش آمده و غالباً مشاهده شده‌است، به گونه‌ای که دور و نزدیک، زن و مرد، پیر و جوان آن را دیده و لمس کرده‌اند. واضح‌ترین نمونۀ آن همان حوادث رانندگی است که هر روز صدها نفر قربانی می‌گیرد، به گونه‌ای که همۀ ما از دور و نزدیک آن را می‌بینیم و یا می‌شنویم، بنابراین بهتر و با احتیاط‌تر آن است کسی که سوگند خود را می‌شکند و به مقتضای آن عمل نمی‌کند، فوری کفّارۀ آن را بپردازد و خیال خود را از مسؤولیت آن آسوده سازد و از ذمۀ خویش خارج نماید. والله أعلم.
5- آیا پرداخت کفّارۀ سوگند به انجمن و جمعیت خیریه و امثال آن درست است؟
جواب: آری پرداخت کفّاره به انجمن خیریه جایز می‌باشد، امّا کسی که کفّارۀ سوگند خود را به اینگونه انجمن‌ها و جمعیت‌ها می‌پردازد، باید به آنان بگوید: این کفّارۀ سوگند است و ایشان را از خارج‌کردن و مصرف نمودنش مطلع سازد، همچنین برای افرادی که مسؤولیت این مجمع‌های خیریه را بر عهده گرفته‌اند، واجب است که در به مصرف‌رساندن آن کاملاً ضوابط و مقررات شرعی را مراعات نمایند و آن را به مصرف ده نفر مسکین و مستحق مسلمان برسانند.
4- آیا جایز است به جای خوراک و لباس، بهای آنها به کفّاره داده شود؟
جواب: بعضی از مردم در این مسأله اشتباه می‌کنند که بهای غذا و لباس را به صورت پولِ نقد در می‌آورند و آن را به کفّارۀ سوگندِ خود می‌دهند، در صورتی که چنین کار اشتباه است و جایز نمی‌باشد، زیرا شکی نیست در اینکه خداوند آن را به صورت دادن خوراک و پوشانیدن لباس امر فرموده است، به طور قطع او أ به اوضاع و احوالِ بندگان خود آگاه‌تر می‌باشد، از این‌رو، چون انجام چنین کاری را به صلاح بندگان خود می‌داند، لذا پرداختن کفّارۀ سوگند را از طریق دادنِ خوراک و پوشانیدن لباس می‌پسندد، چنان‌که میفرماید:
﴿فَکَفَّٰرَتُهُۥٓ إِطۡعَامُ عَشَرَةِ مَسَٰکِینَ مِنۡ أَوۡسَطِ مَا تُطۡعِمُونَ أَهۡلِیکُمۡ أَوۡ کِسۡوَتُهُمۡ...﴾ [المائدة: 89].
«کفّارۀ سوگند خوارک‌دادن به ده بینواست از غذاهای متوسطی که به خانوادۀ خود می‌خورانید، یا پوشانیدن آنان...».
بنابراین عدول از این دستور خداوند جایز نمی‌باشد مگر به دلیل قطعی و روشن شرعی، در حالی که هیچگونه دلیل شرعی برای پرداخت کفّاره به صورت قیمت و پول وجود ندارد.