-
108- باب: ناپسند بودن خوردن در حالِ تکیه زدن بر پهلو
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:43
108- باب: ناپسند بودن خوردن در حالِ تکیه زدن بر پهلو 750- عن أبی جُحَیْفَةَ وهبِ بنِ عبد الله t قال: قال رسولُ الله r : «لا آکُلُ مُتَّکِئًا». [روایت بخاری] ( [1] ) ترجمه: ابوجُحَیفه، وهب بن عبدالله t می‌گوید: رسول‌الله r فرمود: «تکیه‌زده، چیزی نمی‌خورم». [خطابی می‌گوید: یعنی هنگام غذا خوردن مانندِ افراد پُرخور، بر...
-
107- باب: امر به خوردن از کنارِ ظرف و نهی از خوردن از وسطِ آن
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:43
107- باب: امر به خوردن از کنارِ ظرف و نهی از خوردن از وسطِ آن در این‌باره، همان حدیثی‌ست که بخاری و مسلم روایت کرده‌اند و پیش‌تر ذکر شد؛ پیامبر r فرمود: «وکُل ممَّا یلیکَ» . یعنی: «و از جلوی خود بخور». 748- عن ابن عباس $ عَنِ النَّبِیِّ r قال: «الْبَرَکَةُ تَنْزِلُ وَسَطَ الطَّعَام فَکُلُوا مِنْ حَافَّتَیْهِ ولاَ...
-
106- باب: کسی که می‌خورد و سیر نمی‌شود، چه بگوید و چه انجام دهد؟
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:43
106- باب: کسی که می‌خورد و سیر نمی‌شود، چه بگوید و چه انجام دهد؟ 747- عن وَحْشیِّ بنِ حرب t أَنَّ أَصحابَ رسولِ الله r قالُوا: یا رسولَ الله، إِنَّا نَأْکُلُ ولا نَشْبَعُ؟ قال: «فَلَعَلَّکُمْ تَفْترِقُونَ» قالُوا: نَعَمْ. قال: فَاجْتَمِعُوا عَلى طَعَامِکُمْ، وَاذْکُرُوا اسْمَ الله، یُبَارَکْ لَکُمْ فیه». [روایت...
-
105- باب: نهی از دوتا دوتا خوردن خرما و امثال آن هنگامی که با هم می‌خورند، مگر با اجازه‌ی جمع
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:42
105- باب: نهی از دوتا دوتا خوردن خرما و امثال آن هنگامی که با هم می‌خورند، مگر با اجازه‌ی جمع 746- عن جبَلَةَ بن سُحَیْم قال: أَصابَنا عامُ سَنَةٍ معَ ابْنِ الزُّبَیْرِ، فرُزقْنَا تَمْراً، وَکانَ عَبْدُ الله بنُ عمر $ یَمُرُّ بِنَا ونحْنُ نأْکُلُ، فیقولُ: لا تُقَارِنُوا، فإِنَّ النَّبِیَّ r نَهَى عَنِ الإقرانِ، ثُمَّ...
-
104- باب: غذا خوردن از جلوی خود و آموزش آداب غذا خوردن به کسی که بد غذا می‌خورد
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:42
104- باب: غذا خوردن از جلوی خود و آموزش آداب غذا خوردن به کسی که بد غذا می‌خورد 744- عن عُمَرَ بنِ أبی سلَمةَ قال: کُنْتُ غُلاماً فی حجْرِ رسول الله r وکَانَتْ یَدِی تَطِیشُ فی الصَّحْفَةِ، فقال لی رسولُ الله r : «یا غُلامُ سمِّ الله تعالى، وَکُلْ بِیمِینِکَ، وکُل ممَّا یلیکَ». [متفقٌ علیه] ( [1] ) ترجمه: عمر بن...
-
103- باب: مهمانی که شخصِ دیگری نیز با او همراه می‌شود، چه کند؟
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:42
103- باب: مهمانی که شخصِ دیگری نیز با او همراه می‌شود، چه کند؟ 743- عَن أبی مسعودٍ البَدْرِیِّ t قال: دَعا رجُلٌ النَّبِیَّ r لِطعَامٍ صَنعَهُ لَهُ خَامِس خَمْسَةٍ، فَتَبِعهُمْ رَجُلٌ، فَلمَّا بَلَغَ الباب، قال النَّبِیُّ r : «إِنَّ هذا تَبِعَنا، فإِنْ شئتَ أَنْ تَأْذنَ لَهُ، وإِنْ شِئتَ رَجَعَ». قال: بل آذَنُ لَهُ یا...
-
102- باب: روزه‌داری که از او پذیرایی کنند و حاضر به افطار نباشد، چه کند؟
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:41
102- باب: روزه‌داری که از او پذیرایی کنند و حاضر به افطار نباشد، چه کند؟ 742- عن أبی هُریرة t قال: قال رسولُ الله r : «إِذا دُعِیَ أَحَدُکُمْ، فَلْیُجِبْ، فَإِنْ کان صائماً فَلْیُصلِّ، وَإنْ کانَ مُفْطَراً فَلْیَطْعَمْ». [روایت مسلم] ( [1] ) ترجمه: ابوهریره t می‌گوید: رسول‌الله r فرمود: «هرگاه یکی از شما دعوت شد، باید...
-
101- باب: ایراد گرفتن از غذا درست نیست؛ بلکه تعریف از غذا مستحب است
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:41
101- باب: ایراد گرفتن از غذا درست نیست؛ بلکه تعریف از غذا مستحب است 740- عن أبی هُریرة t قال: «ما عَابَ رسُولُ الله r طَعَاماً قَطُّ، إِن اشْتَهَاه أَکَلَهُ، وإِنْ کَرِهَهُ تَرَکَهُ». [متفقٌ علیه] ( [1] ) ترجمه: ابوهریره t می‌گوید: «رسول‌الله r هیچ‌گاه از هیچ غذایی ایراد نگرفت؛ اگر موردِ علاقه‌اش بود، می‌خورد و اگر...
-
100- باب: گفتنِ «بسم‌الله» در ابتدای غذا و «الحمدلله» در پایانِ آن
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:41
100- باب: گفتنِ «بسم‌الله» در ابتدای غذا و «الحمدلله» در پایانِ آن 732- عن عُمَرَ بنِ أبی سلَمَة رضی الله عنهما قال: قال لی رسولُ الله r : «سَمِّ الله وکُلْ بِیمِینک، وکُلْ مِمَّا یَلِیکَ». [متفقٌ علیه] ( [1] ) ترجمه: عمر بن ابوسلمه، می‌گوید: رسول‌الله r به من فرمود: «ای پسر! بسم‌الله بگو و با دست راست، و از جلوی خود...
-
99- باب: استحبابِ مقدم قرار دادن راست در همه‌ی کارهای محترم
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:40
99- باب: استحبابِ مقدم قرار دادن راست در همه‌ی کارهای محترم مانندِ وضو، غسل، تیمم، پوشیدن لباس و کفش و جوراب و شلوار، و ورود به مسجد، مسواک زدن، سرمه کشیدن، ناخن گرفتن، کوتاه کردن سبیل، گرفتن موی زیرِ بغل، تراشیدنِ سر، سلامِ پایان نماز، خوردن و آشامیدن، دست دادن با یکدیگر، دست کشیدن بر حجرالاسود، بیرون آمدن از...
-
98- باب: مستحب بودن رفتن به نماز عید و عیادت بیمار و حج و امثال آن از یک راه و بازگشتن از راهی دیگر برای افزایش مکان‌های عبادت
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:40
98- باب: مستحب بودن رفتن به نماز عید و عیادت بیمار و حج و امثال آن از یک راه و بازگشتن از راهی دیگر برای افزایش مکان‌های عبادت 723- عَنْ جابرٍ t قال: کانَ النَّبِیُّ r إِذَا کَانَ یَوْمُ عِیدٍ خَالَفَ الطَّرِیقَ. [روایت بخاری] ( [1] ) ترجمه: جابر t می‌گوید: پیامبر r روزِ عید از یک مسیر - به عیدگاه- می‌رفت و از مسیری...
-
97- باب: استخاره (طلب خیر) و مشورت
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:39
97- باب: استخاره (طلب خیر) و مشورت الله متعال میفرماید: ﴿ وَشَاوِرۡهُمۡ فِی ٱلۡأَمۡرِۖ ﴾ [آل عمران: ١٥٩] و در کارها با آنها مشورت کن. و میفرماید: ﴿ وَأَمۡرُهُمۡ شُورَىٰ بَیۡنَهُمۡ ﴾ [الشورى: ٣٨] و کارهایشان در میان آنها با مشورت است یعنی در کارها با یکدیگر مشورت می‌کنند. 722- عن جابِرٍ t قال: کانَ رسولُ الله r...
-
96- باب: خداحافظی با دوست و سفارش او - به تقوا- در هنگامی که عازمِ سفر است؛ و نیز دعای خیر برای او و درخواست دعا از وی
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:39
96- باب: خداحافظی با دوست و سفارش او - به تقوا- در هنگامی که عازمِ سفر است؛ و نیز دعای خیر برای او و درخواست دعا از وی الله متعال میفرماید: ﴿ وَوَصَّىٰ بِهَآ إِبۡرَٰهِۧمُ بَنِیهِ وَیَعۡقُوبُ یَٰبَنِیَّ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰ لَکُمُ ٱلدِّینَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ ١٣٢ أَمۡ کُنتُمۡ شُهَدَآءَ...
-
95- باب: مستحب بودن مژده دادن به خیر و نیکی و تبریکِ رویدادهای شادی‌بخش
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:39
95- باب: مستحب بودن مژده دادن به خیر و نیکی و تبریکِ رویدادهای شادی بخش الله متعال میفرماید: ﴿ فَبَشِّرۡ عِبَادِ ١٧ ٱلَّذِینَ یَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقَوۡلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحۡسَنَهُۥٓۚ ﴾ [الزمر: ١٧، ١٨] پس بندگانم را مژده بده؛ آنان که سخن‌ها را می‌شنوند و از بهترینش پیروی می‌کنند. و میفرماید: ﴿ یُبَشِّرُهُمۡ رَبُّهُم...
-
94- باب: مهمان‌نوازی و احترامِ مهمان
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:38
94- باب: مهمان‌نوازی و احترامِ مهمان الله متعال میفرماید: ﴿ هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ضَیۡفِ إِبۡرَٰهِیمَ ٱلۡمُکۡرَمِینَ ٢٤ إِذۡ دَخَلُواْ عَلَیۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗاۖ قَالَ سَلَٰمٞ قَوۡمٞ مُّنکَرُونَ ٢٥ فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِینٖ ٢٦ فَقَرَّبَهُۥٓ إِلَیۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡکُلُونَ ٢٧ ﴾...
-
93- باب: تشویق به آرامش و وقار به هنگام رفتن به سوی نماز و جلسه‌های علمی و دیگر عبادت‌ها
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:38
93- باب: تشویق به آرامش و وقار به هنگام رفتن به سوی نماز و جلسه‌های علمی و دیگر عبادت‌ها الله متعال میفرماید: ﴿ وَمَن یُعَظِّمۡ شَعَٰٓئِرَ ٱللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقۡوَى ٱلۡقُلُوبِ ٣٢ ﴾ [الحج : ٣٢] و هر کس، نشانه‌ها و شعایر الاهی را بزرگ و گرامی بدارد، بی‌گمان این امر از تقوای دل‌هاست. 709- وعن أبی هریرةَ t قَالَ:...
-
92- باب: متانت و آرامش
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:37
92- باب: متانت و آرامش الله متعال میفرماید: ﴿ وَعِبَادُ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلَّذِینَ یَمۡشُونَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ هَوۡنٗا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ ٱلۡجَٰهِلُونَ قَالُواْ سَلَٰمٗا ٦٣ ﴾ [الفرقان: ٦٣] و بندگان پروردگار رحمان، کسانى هستند که روى زمین با آرامش و فروتنى راه مىروند، و هنگامى که افراد نادان، آنان را مورد خطاب قرار...
-
91- باب: موعظه و میانه‌روی در آن
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:34
91- باب: موعظه و میانه‌روی در آن الله متعال میفرماید: ﴿ ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِٱلۡحِکۡمَةِ وَٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِۖ ﴾ [النحل: ١٢٥] با حکمت و پند پسندیده به راه پروردگارت فرابخوان. 704- عن أبی وائِلٍ شَقِیقِ بنِ سَلَمَةَ قال: کَانَ ابْنُ مسْعُودٍ t یُذکِّرُنَا فی کُلِّ خَمِیسٍ مَرّةً، فَقَالَ لَهُ رَجُل:...
-
90- باب: اهمیت توجه و گوش دادنِ هم‌نشین به سخنانِ درست و جایزی که هم‌نشینش می‌گوید؛ و این‌که عالمِ یا سخنران،
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:33
90- باب: اهمیت توجه و گوش دادنِ هم نشین به سخنانِ درست و جایزی که هم نشینش می گوید؛ و این که عالمِ یا سخنران، حاضران مجلس را به سکوت دعوت کند 703- عَنْ جَریرِ بْنِ عبدِالله t قالَ: قالَ لِی رسولُ الله r فِی حَجَّةِ الْوَدَاع: «اسْتَنْصِتِ النَّاسَ» ثمَّ قال: «لا ترْجِعُوا بَعْدِی کُفَّاراً یضْرِبُ بَعْضُکُمْ...
-
89- باب: استحباب واضح سخن گفتن و روشن ساختن آن برای شنونده و نیز تکرارِ آن در صورتی که جز با تکرار، قابل فهم نباشد
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:33
89- باب: استحباب واضح سخن گفتن و روشن ساختن آن برای شنونده و نیز تکرارِ آن در صورتی که جز با تکرار، قابل فهم نباشد 701- عَنْ أَنَسٍ t أنَّ النَّبِیَّ r کانَ إذا تَکَلّمَ بِکلِمَةٍ أعَادها ثَلاثاً حَتَّى تُفْهَم عَنْهُ، وَإِذَا أتَى عَلَى قَوْمٍ فَسَلَّمَ عَلَیْهِمْ سَلَّمَ علَیْهِمْ ثَلاثًا. [روایت بخاری] ( [1] )...
-
88- باب: خوش‌زبانی و خوش‌رویی در برخورد با دیگران
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:33
88- باب: خوش‌زبانی و خوش‌رویی در برخورد با دیگران الله متعال میفرماید: ﴿ وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَکَ لِلۡمُؤۡمِنِینَ ٨٨ ﴾ [الحجر: ٨٨] بالِ (مهر و تواضع) خویش را برای مؤمنان فرود آور. و میفرماید: ﴿ وَلَوۡ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ ٱلۡقَلۡبِ لَٱنفَضُّواْ مِنۡ حَوۡلِکَۖ ﴾ [آل عمران: ١٥٩] و اگر خشن و سنگ‌دل بودی، از اطرافت پراکنده...
-
87- باب: امر به پای‌بندی بر عادت‌ها و کارهای نیک
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:32
87- باب: امر به پای‌بندی بر عادت‌ها و کارهای نیک الله متعال میفرماید: ﴿ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ ﴾ [الرعد: ١١] بی‌گمان الله وضعیت هیچ قومی را دگرگون نمی‌کند تا آنکه رویه و حالتی را که در خودشان است، تغییر دهند. و میفرماید: ﴿ وَلَا تَکُونُواْ کَٱلَّتِی نَقَضَتۡ...
-
86- باب: وفای به عهد و پای‌بندی به عهد و پیمان
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:32
86- باب: وفای به عهد و پای‌بندی به عهد و پیمان الله متعال میفرماید: ﴿ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ کَانَ مَسُۡٔولٗا ٣٤ ﴾ [الإسراء: ٣٤] و به پیمان‌ها وفا نمایید که درباره‌ی عهد و پیمان سؤال خواهد شد. و میفرماید: ﴿ وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ إِذَا عَٰهَدتُّمۡ ﴾ [النحل: ٩١] و چون با الله پیمان بستید، به...
-
85- باب: رازداری و حفظ اسرار دیگران
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:31
85- باب: رازداری و حفظ اسرار دیگران الله متعال میفرماید: ﴿ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ کَانَ مَسُۡٔولٗا ٣٤ ﴾ [الإسراء: ٣٤] و به پیمان‌ها وفا نمایید که درباره‌ی عهد و پیمان سؤال خواهد شد. 690- وعن أبی سعید الخُدْرِیِّ t قال: قالَ رسولُ الله r : «إنَّ مِنْ أَشَرِّ النَّاسِ عِنْدَ الله مَنْزِلَةً یَوْم...
-
84- باب: حیا و فضیلت آن، و تشویق به آراسته شدن به شرم و آزرم
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:31
84- باب: حیا و فضیلت آن، و تشویق به آراسته شدن به شرم و آزرم 686- عن ابْنِ عُمَرَ رضی الله عنهما أَنَّ رسولَ الله r مَرَّ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الأَنْصَارِ وَهُوَ یَعِظُ أَخَاهُ فی الحَیَاءِ، فَقَالَ رسُولُ الله r : «دَعْهُ فإِنَّ الْحَیاءَ مِنَ الإِیمانِ». [متفقٌ علیه] ( [1] ) ترجمه: ابن‌عمر $ می‌گوید: رسول‌الله r از...
-
83- باب: نهی از واگذاری ریاست، قضاوت و دیگر پُست‌های اداری و قضایی به کسانی که خود، خواهان چنین مسؤولیت‌هایی هستند
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:31
83- باب: نهی از واگذاری ریاست، قضاوت و دیگر پُست‌های اداری و قضایی به کسانی که خود، خواهان چنین مسؤولیت‌هایی هستند 685- عن أبی موسى الأَشعریِّ t قال: دخَلتُ عَلَى النَّبِیِّ r أنَا وَرَجُلانِ مِنْ بَنِی عَمِّی، فقال أحَدُهُمَا: یا رسولَ الله أمِّرنَا عَلى بعضِ مَا ولاَّکَ الله U ، وقال الآخَرُ مِثْلَ ذلکَ، فقال:...
-
82- باب: تشویق حاکم و سایر مدیران به انتخاب وزیران و مشاوران شایسته، و هشدار به آنها درباره‌ی هم‌نشینان و مشاوران ناباب
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:30
82- باب: تشویق حاکم و سایر مدیران به انتخاب وزیران و مشاوران شایسته، و هشدار به آنها درباره‌ی هم‌نشینان و مشاوران ناباب الله متعال میفرماید: ﴿ ٱلۡأَخِلَّآءُ یَوۡمَئِذِۢ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوٌّ إِلَّا ٱلۡمُتَّقِینَ ٦٧ ﴾ [الزخرف: ٦٧] دوستان، در آن روز دشمن یکدیگرند، جز پرهیزگاران. 683- عن أبی سعیدٍ وأبی هریرة رضی...
-
81- باب: نهی از درخواست امارت و بهتر بودن دوری از مسؤولیت‌ها در صورتی که نیازی به او نباشد یا او را انتخاب نکرده باشند
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:30
81- باب: نهی از درخواست امارت و بهتر بودن دوری از مسؤولیت‌ها در صورتی که نیازی به او نباشد یا او را انتخاب نکرده باشند الله متعال میفرماید: ﴿ تِلۡکَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِینَ لَا یُرِیدُونَ عُلُوّٗا فِی ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِینَ ٨٣ ﴾ [القصص: ٨٣] این، سرای آخرت است که آن...
-
80- باب: وجوب فرمان‌برداری از پیشوایان و زمام‌داران در چارچوب شریعت و حرام بودن اطاعت از آنها در برابر معصیت
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:28
80- باب: وجوب فرمان‌برداری از پیشوایان و زمام‌داران در چارچوب شریعت و حرام بودن اطاعت از آنها در برابر معصیت و نافرمانی از خداوند عزوجل الله متعال میفرماید: ﴿ یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ أَطِیعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِیعُواْ ٱلرَّسُولَ وَأُوْلِی ٱلۡأَمۡرِ مِنکُمۡ ﴾ [النساء : ٥٩] ای مومنان! از الله اطاعت کنید و از...
-
79- باب: زمام‌دار عادل
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:28
79- باب: زمام‌دار عادل الله متعال میفرماید: ﴿ إِنَّ ٱللَّهَ یَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ ﴾ [النحل: ٩٠] همانا الله به عدل و احسان فرمان می‌دهد. و میفرماید: ﴿ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِینَ ٩ ﴾ [الحجرات: ٩] بی‌گمان الله، دادگران را دوست دارد. 664- وعن أبی هریرة t عَنِ النَّبیِّ صلی الله علیه و آله و سلم...