-
168- باب: آداب حرکت و توقف، و گذراندن شب و خوابیدن در سفر؛ و استحباب پیمودن مسیر در شب، و ملایمت
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:10
168- باب: آداب حرکت و توقف، و گذراندن شب و خوابیدن در سفر؛ و استحباب پیمودن مسیر در شب، و ملایمت و خوش‌رفتاری با چارپایان و مراعات حالِ آنها؛ و جواز سوار شدن دو نفر بر چارپای قوی؛ و امر به رعایت حق حیوانات به کسی که در این زمینه کوتاهی کرده است 969- عن أَبی هُریرةَ t قال: قَالَ رسولُ الله r : «إِذَا سَافَرْتُمْ فِی...
-
167- باب: استحباب جستجوی هم‌سفر و امیر قرار دادن یکی از خودشان در سفر تا همه از او فرمان ببرند
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:09
167- باب: استحباب جستجوی هم‌سفر و امیر قرار دادن یکی از خودشان در سفر تا همه از او فرمان ببرند 965- عن ابن عمرَ $ قَالَ: قَالَ رسولُ الله r : «لَوْ أنَّ النَّاسَ یَعْلَمُونَ مِنَ الوحدَةِ مَا أعْلَمُ، مَا سَارَ رَاکبٌ بِلَیْلٍ وَحْدَهُ». [روایت بخاری] ( [1] ) ترجمه: ابن‌عمر $ میگوید: رسول‌الله r فرمود: «اگر آنچه را...
-
166- باب: مستحب بودن آغاز سفر در روز پنج‌شنبه و ابتدای روز
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:09
166- باب: مستحب بودن آغاز سفر در روز پنج‌شنبه و ابتدای روز 963- عن کعب بن مالک t أنَّ النَّبیَّ r خَرَجَ فی غَزْوَةِ تَبُوکَ یَوْمَ الخَمِیس، وَکَانَ یُحِبُّ أنْ یَخْرُجَ یَوْمَ الْخَمیسِ. [متفقٌ علیه] ( [1] ) وفی روایة فی الصحیحین: لقَلَّمَا کَانَ رسولُ الله r یَخْرُجُ إِلا فی یَوْمِ الخَمِیسِ. ترجمه: کعب بن مالک t...
-
165- باب: گریه و ترس به‌هنگام عبور از کنار قبور و محل هلاکت ستم‌گران و اظهار عجز و نیاز به الله متعال؛ و زنهار از غفلت از آن
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:08
165- باب: گریه و ترس به‌هنگام عبور از کنار قبور و محل هلاکت ستم‌گران و اظهار عجز و نیاز به الله متعال؛ و زنهار از غفلت از آن 962- عن ابن عمرَ $ : أنَّ رسول الله r قَالَ لأصْحَابِهِ- یعْنی لَمَّا وَصَلُوا الحِجْرَ، دِیَارَ ثَمُودَ-: «لا تَدْخُلُوا عَلَى هَؤُلاَءِ المُعَذَّبِینَ إِلاَّ أنْ تَکُونُوا بَاکِینَ، فَإنْ لَمْ...
-
164- باب: فضیلت کسی که فرزندان کوچکش بمیرند
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:08
164- باب: فضیلت کسی که فرزندان کوچکش بمیرند 959- عن أنسٍ t قال: قَالَ رسول الله r : «مَا مِنْ مُسْلِمٍ یَمُوتُ لَهُ ثَلاَثَةٌ لَمْ یَبْلُغوا الحِنْثَ إِلا أدْخَلَهُ اللهُ الجَنَّةَ بِفَضْلِ رَحْمَتِهِ إیَّاهُمْ». [متفقٌ علیه] ( [1] ) ترجمه: انس t میگوید: رسول‌الله r فرمود: «هر مسلمانی که سه فرزندِ نابالغش بمیرند،...
-
163- باب: تعریفِ مردم از مرده
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:08
163- باب: تعریفِ مردم از مرده 957- عن أنسٍ t قال: مَرُّوا بِجَنَازَةٍ فَأَثْنَوْا عَلَیْهَا خَیْراً فَقَالَ النِّبَیُّ r : «وَجَبَتْ». ثُمَّ مَرُّوا بِأُخْرَى، فَأثْنَوْا عَلَیْهَا شَرّاً، فَقَالَ النَّبِیُّ r : «وَجَبَتْ». فَقَالَ عمر بن الخطاب t : مَا وَجَبَت؟ فَقَالَ: «هَذَا أثْنَیْتُمْ عَلَیْهِ خَیْراً، فَوَجَبتْ...
-
162- باب: صدقه دادن از سوی میّت و دعا برای او
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:07
162- باب: صدقه دادن از سوی میّت و دعا برای او ( [1] ) الله متعال میفرماید: ﴿ وَٱلَّذِینَ جَآءُو مِنۢ بَعۡدِهِمۡ یَقُولُونَ رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لَنَا وَلِإِخۡوَٰنِنَا ٱلَّذِینَ سَبَقُونَا بِٱلۡإِیمَٰنِ ﴾ [الحشر: ١٠] (و نیز اموال فیء از آنِ) آیندگان ایشان است که می‌گویند: ای پروردگارمان! ما و برادرانمان را که در ایمان بر...
-
161- باب: دعا برای مرده پس از دفن او و نشستن در کنار قبرش برای لحظاتی به منظور دعا برای او و استغفار و قرائت
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:07
161- باب: دعا برای مرده پس از دفن او و نشستن در کنار قبرش برای لحظاتی به منظور دعا برای او و استغفار و قرائت 953- وعن أَبی عمرو - وقیل: أَبُو عبد الله، وقیل: أَبُو لیلى- عثمان بن عفان t قال: کَانَ النَّبیُّ r إِذَا فَرَغَ مِن دَفْنِ المَیِّتِ وَقَفَ عَلَیْهِ، وقال: «اسْتَغْفِرُوا لأخِیکُمْ وَسَلُوا لَهُ التَّثْبِیتَ؛...
-
160- باب: اندرز دادن مردم بر سر قبر (به‌هنگام خاک‌سپاریِ مرده)
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:07
160- باب: اندرز دادن مردم بر سر قبر (به‌هنگام خاک‌سپاریِ مرده) 952- عن عَلِیٍّ t قال: کُنَّا فِی جَنَازَةٍ فی بَقیعِ الغَرْقَدِ، فَأتَانَا رسولُ الله r فَقَعَدَ، وَقَعَدْنَا حَوْلَهُ وَمَعَهُ مِخْصَرَةٌ فَنَکَّسَ وَجَعَلَ یَنْکُتُ بِمِخْصَرَتِهِ، ثُمَّ قَالَ: «مَا مِنْکُمْ مِنْ أحَدٍ إِلا وَقَدْ کُتِبَ مَقْعَدُهُ مِنَ...
-
159- باب: تعجیل در پرداخت بدهی‌های مرده و شتافتن به آماده کردن او؛ مگر این‌که به صورت ناگهانی بمیرد،
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:06
159- باب: تعجیل در پرداخت بدهی‌های مرده و شتافتن به آماده کردن او؛ مگر این‌که به صورت ناگهانی بمیرد، که تا زمانِ اطمینان از مرگ وی درنگ می‌کنیم 950- عن أَبی هریرة t عَنِ النَّبِیِّ r قَالَ: «نَفْسُ المُؤْمِنِ مُعَلَّقَةٌ بِدَیْنِهِ حَتَّى یُقْضى عَنْهُ». [ترمذی، این حدیث روایت کرده و گفته است: حدیثی حسن می‌باشد.] (...
-
158- باب: تعجیل در آماده کردن، بردن و به خاک سپردنِ جنازه
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:06
158- باب: تعجیل در آماده کردن، بردن و به خاک سپردنِ جنازه 948- عن أَبی هریرة t عَنِ النَّبِیِّ r قَالَ: «أسْرِعُوا بالجَنَازَةِ، فَإنْ تَکُ صَالِحَةً، فَخَیرٌ تُقَدِّمُونَهَا إِلَیْهِ، وَإنْ تَکُ سِوَى ذَلِکَ، فَشَرٌّ تَضَعُونَهُ عَنْ رِقَابِکُمْ». [متفق علیه] ( [1] ) وفی روایةٍ لمسلمٍ: «فَخَیْرٌ تُقَدِّمُونَهَا...
-
157- باب: آنچه در نماز جنازه خوانده می‌شود
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:05
157- باب: آنچه در نماز جنازه خوانده می‌شود نمازگزار چهار بار تکبیر(=الله اکبر) میگوید؛ پس از تکبیر نخست «أعوذ بالله مِن الشیطان الرجیم» میگوید و آنگاه «سوره‌ی فاتحه» را می‌خواند. سپس تکبیر دوم را میگوید و بر پیامبر r صلوات می‌فرستد و میگوید: «اللهمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ» و اگر این درود...
-
156- باب: مستحب بودن کثرت تعداد نمازگزاران بر جنازه و صف بستن نمازگزاران در سه صف یا بیش‌تر
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:05
156- باب: مستحب بودن کثرت تعداد نمازگزاران بر جنازه و صف بستن نمازگزاران در سه صف یا بیش‌تر 937- عن عائشة & قالت: قَالَ رسولُ الله r : «مَا مِنْ مَیِّتٍ یُصَلِّی عَلَیْهِ أُمَّةٌ مِنَ المُسْلِمِینَ یَبْلُغُونَ مِائَةً کُلُّهُمْ یَشْفَعُونَ لَهُ إِلا شُفِّعُوا فِیهِ». [روایت مسلم] ( [1] ) ترجمه: عایشه &...
-
155- باب: نماز بر مرده و تشییع جنازه‌ی او و حضور در خاک‌سپاریِ وی و کراهت شرکت زنان در تشییع جنازه
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:05
155- باب: نماز بر مرده و تشییع جنازه‌ی او و حضور در خاک‌سپاریِ وی و کراهت شرکت زنان در تشییع جنازه پیش‌تر فضیلتِ تشییع جنازه بیان شد: 934- عن أَبی هریرة t قال: قَالَ رسولُ الله r : «مَنْ شَهِدَ الجَنَازَةَ حَتَّى یُصَلَّى عَلَیْهَا، فَلَهُ قِیراطٌ، وَمَنْ شَهِدَهَا حَتَّى تُدْفَنَ، فَلَهُ قِیرَاطَانِ». قِیلَ: وَمَا...
-
154- باب: خودداری از بازگو کردن عیوبی که در مرده دیده می‌شود
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:04
154- باب: خودداری از بازگو کردن عیوبی که در مرده دیده می‌شود 933- عن أَبی رافعٍ أَسْلم موْلى رسول الله r أَنَّ رسول الله r قال: «مَنْ غَسَّل میِّتاً فَکَتَمَ عَلَیْه، غَفَرَ الله له أَرْبعِینَ مرَّةً». [حاکم، این حدیث را روایت کرده و گفته است: مطابق شرط مسلم، صحیح می‌باشد.] ( [1] ) ترجمه: ابورافع، اسلم، غلامِ...
-
153- باب: جواز گریستن بر مُرده بدونِ مرثیه‌خوانی و نوحه‌گری یا شیون و فریاد
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:04
153- باب: جواز گریستن بر مُرده بدونِ مرثیه‌خوانی و نوحه‌گری یا شیون و فریاد نوحه‌خوانی و شیون و فریاد، حرام است و ان‌شاءالله در کتابِ نهی، بابی در این‌باره خواهد آمد. درباره‌ی گریستن نیز احادیث فراوانی مبنی بر ممنوع بودن آن آمده است و نشان می‌دهد که میّت به سبب گریستنِ بازماندگانش عذاب می‌شود؛ اما این احادیث بر این...
-
152- باب: آنچه نزدِ جنازه گفته می‌شود و آنچه وابستگان مُرده می‌گویند
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:03
152- باب: آنچه نزدِ جنازه گفته می‌شود و آنچه وابستگان مُرده می‌گویند 925- عن أُم سَلَمة & قالت: قَالَ رسول الله r : «إِذَا حَضَرتُمُ المَرِیضَ أَو المَیِّتَ، فَقُولُوا خَیْراً، فَإنَّ المَلائِکَةَ یُؤَمِّنُونَ عَلَى مَا تَقُولُونَ»؛ قالت: فَلَمَّا مَاتَ أَبُو سلَمة أتَیْتُ النَّبِیَّ r فَقُلتُ: یَا رسولَ الله،...
-
151- باب: آنچه به‌هنگام بر هم نهادن چشمانِ مُرده باید گفت
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:03
151- باب: آنچه به‌هنگام بر هم نهادن چشمانِ مُرده باید گفت 924- عن أُم سلمة & قالت: دَخَلَ رسولُ الله r عَلَى أَبی سَلَمة وَقَدْ شَقَّ بَصَرُهُ، فَأغْمَضَهُ، ثُمَّ قَالَ: «إنَّ الرُّوحَ إِذَا قُبِضَ، تَبِعَهُ البَصَرُ»؛ فَضَجَّ نَاسٌ مِنْ أهْلِهِ، فَقَالَ: «لا تَدْعُوا عَلَى أنْفُسِکُمْ إِلاّ بِخَیْرٍ، فَإنَّ...
-
150- باب: تلقینِ «لا اله‌الاالله» به محتضر
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:03
150- باب: تلقینِ «لا اله‌الاالله» به محتضر 922- عن معاذ t قال: قَالَ رسولُ الله r : «مَنْ کَانَ آخِرَ کَلامِهِ لا إله إِلا اللّهُ دَخَلَ الجَنَّةَ». [روایت ابوداود و حاکم؛ حاکم گفته است: حدیثی صحیح الإسناد می‌باشد.] ( [1] ) ترجمه: معاذ t میگوید: رسول‌الله r فرمود: «هرکس آخرین سخنش لاإله‌إلاالله باشد، واردِ بهشت...
-
149- باب: جایز بودن این‌که بیمار بگوید: «من بیمارم» یا «سخت بیمارم» یا «تب دارم» یا «وای سرم!» و امثالِ آن؛
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:02
149- باب: جایز بودن این‌که بیمار بگوید: «من بیمارم» یا «سخت بیمارم» یا «تب دارم» یا «وای سرم!» و امثالِ آن؛ و اگر گفتنِ چنین سخنانی از روی خشم و بی‌قراری یا ناشکیبایی نباشد، کراهت ندارد 919- عن ابن مسعود t قال: دَخَلْتُ عَلَى النَّبیِّ r وَهُوَ یُوعَکُ، فَمَسسْتُهُ، فَقلتُ: إنَّکَ لَتُوعَکُ وَعَکاً شَدیداً، فَقَالَ:...
-
148- باب: مستحب بودن سفارش به خانواده و خدمت‌کنندگان بیمار، به این‌که رفتارِ نیکی با او داشته باشند
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:02
148- باب: مستحب بودن سفارش به خانواده و خدمت‌کنندگان بیمار، به این‌که رفتارِ نیکی با او داشته باشند و در برابرِ سختی‌های ناشی از بیماری‌اش شکیبایی ورزند؛ و نیز توصیه به نیکی کردن به کسی که مرگش به سبب مجازاتِ شرعی یا قصاص و امثالِ آن نزدیک شده است 918- عن عِمْران بن الحُصَیْنِ $ : أنَّ أمْرَأَةً مِنْ جُهَیْنَةَ أتَت...
-
147- باب: آنچه که شخص در هنگامِ ناامیدی از زندگی میگوید
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:01
147- باب: آنچه که شخص در هنگامِ ناامیدی از زندگی میگوید 916- عن عائشة & قالت: سَمِعْتُ النَّبِیَّ r وَهُوَ مُسْتَنِدٌ إلَیَّ، یَقُولُ: «اللهمَّ اغْفِرْ لِی وارْحَمْنِی، وأَلْحِقْنِی بالرَّفِیقِ الأَعْلَى». [متفقٌ علیه] ( [1] ) ترجمه: عایشه & میگوید: از پیامبر r -که لحظاتی پیش از وفاتش- به من تکیه زده بود،...
-
146- باب: مستحب بودنِ احوال‌پرسیِ بیمار از خانواده‌ی وی
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:00
146- باب: مستحب بودنِ احوال‌پرسیِ بیمار از خانواده‌ی وی 915- عن ابن عباسٍ $ أنَّ علیَّ بْنَ أَبی طالب t خَرَجَ مِنْ عِنْدِ رسول الله r فی وَجَعِهِ الَّذِی تُوُفِّیَ فِیهِ، فقالَ النَّاسُ: یَا أَبَا الحَسَنِ، کَیْفَ أصْبَحَ رَسُولُ اللهِ r ؟ قَالَ : أصْبَحَ بِحَمْدِ اللهِ بَارئاً. [روایت بخاری] ( [1] ) ترجمه: ابن‌عباس...
-
145- باب: آنچه با آن برای بیمار دعا می‌شود
شنبه 25 اردیبهشت 1400 04:00
145- باب: آنچه با آن برای بیمار دعا می‌شود 906- عن عائشةَ & أنَّ النَّبِیَّ r کَانَ إِذَا اشْتَکى الإنسان الشَّیْءَ مِنْهُ، أَوْ کَانَتْ بِهِ قَرْحَةٌ أَوْ جُرْحٌ، قَالَ النَّبیُّ r بِأُصْبُعِهِ هکَذا -وَوَضَعَ سُفْیَانُ بْنُ عُیَیْنَة الرَّاوی سَبَّابَتَهُ بِالأَرْضِ ثُمَّ رَفَعَها- وقال: «بِسمِ اللهِ، تُرْبَةُ...
-
144- باب: امر به عیادت بیمار و تشییع جنازه
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:59
144- باب: امر به عیادت بیمار و تشییع جنازه 899- عن البراء بن عازبٍ $ قال: أَمَرَنا رسولُ الله r بِعَیادَةِ الَمرِیضِ، وَاتِّباع الجنازةِ، وَتشْمیتِ العَاطس، وإبرارِ الْمُقْسِمِ ونصرِ الْمَظْلومِ، وَإِجابَةِ الدَّاعِی، وإفْشاءِ السَّلام». [متفق علیه] ( [1] ) ترجمه: براء بن عازب $ میگوید: رسول‌الله r ما را به عیادتِ...
-
143- باب: مستحب بودن دست دادن و گشاده‌رویی در هنگامِ دیدار، و بوسیدنِ دستِ مرد صالح
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:59
143- باب: مستحب بودن دست دادن و گشاده‌رویی در هنگامِ دیدار، و بوسیدنِ دستِ مرد صالح و بوسیدنِ فرزند خویش از روی محبت و به آغوش کشیدنِ کسی که از سفر باز می‌گردد و مکروه بودن خم شدن در برابر دیگران 890- عَنْ أَبِی الْخَطّابِ قَتادَةَ قال: قُلْتُ لأنسٍ: أکَانتِ الْمُصافَحةُ فِی أصْحابِ رسولِ الله r ؟ قال: نَعَم. [روایت...
-
142- باب: مستحب بودن دعا برای کسی که هنگامِ عطسه زدن «الحمدلله» بگوید
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:58
142- باب: مستحب بودن دعا برای کسی که هنگامِ عطسه زدن «الحمدلله» بگوید و ناپسند بودن دعا برای کسی که هنگامِ عطسه زدن «الحمدلله» نگوید؛ و بیانِ آداب دعا برای عطسه‌زننده و نیز آداب عطسه زدن و خمیازه کشیدن 883- عن أبی هریرة t أنَّ النَّبِیَّ r : «إنَّ الله یُحِبُّ الْعُطاسَ وَیَکْرَهُ التَّثَاؤُبَ، فَإذَا عَطَس أحَدکُم...
-
141- باب: سنت است که وقتی از اجازه‌گیرنده بپرسند: «کیستی»، بگوید: «فلانی هستم» و نام یا شهرتِ خویش را بیان کند؛
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:58
141- باب: سنت است که وقتی از اجازه‌گیرنده بپرسند: «کیستی»، بگوید: «فلانی هستم» و نام یا شهرتِ خویش را بیان کند؛ و گفتنِ «منم» و امثال آن در پاسخ، مکروه است 879- عن أنس t فِی حدیثِهِ المشهورِ فِی الإسراء، قال: قال رسول الله r : «ثُمَّ صَعِدَ بِی جِبْریلُ إلى السّماء الدُّنیا فاستفتح، فقیل: منْ هذا؟ قال: جبْریلُ، قِیل:...
-
140- باب: اجازه خواستن و آداب آن
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:57
140- باب: اجازه خواستن و آداب آن الله متعال میفرماید: ﴿ یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَدۡخُلُواْ بُیُوتًا غَیۡرَ بُیُوتِکُمۡ حَتَّىٰ تَسۡتَأۡنِسُواْ وَتُسَلِّمُواْ عَلَىٰٓ أَهۡلِهَاۚ ذَٰلِکُمۡ خَیۡرٞ لَّکُمۡ لَعَلَّکُمۡ تَذَکَّرُونَ ٢٧ ﴾ [النور : ٢٧] ای مؤمنان! واردِ خانه‌هایی غیر از خانه‌های خودتان نشوید تا...
-
139- باب: مستحب بودن سلام به‌هنگام برخاستن از مجلس و ترک هم‌نشین یا هم‌نشینان
شنبه 25 اردیبهشت 1400 03:57
139- باب: مستحب بودن سلام به‌هنگام برخاستن از مجلس و ترک هم‌نشین یا هم‌نشینان 874- وعن أبی هریرة t قال: قال رسولُ الله r : «إذَا انْتَهَى أحَدُکُم إلى المَجْلسِ فَلْیُسَلِّمْ، فَإذَا أرَادَ أنْ یَقُومَ فَلْیُسَلِّم، فَلیسْت الأُولى بأَحَقِّ من الآخِرَة». [روایت ابوداود و ترمذی؛ ترمذی این حدیث را حسن دانسته است.] ( [1]...