(127) آنچه هنگام ذبح قربانی گفته شود

(127) آنچه هنگام ذبح قربانی گفته شود

246ـ «بِسْمِ اللهِ وَاللهُ أَکْبَرُ [اَللهم مِنْکَ وَلَکَ] اَللهم تَقَبَّلْ مِنِّیْ»^([1]).

«به نام الله، و الله بزرگ‌ترین است، بارالها! از جانب تو است، و براى تو است، الهى! از من بپذیر».

رهنمود حدیث

این حدیث اشاره به این مطلب دارد که ذبح از عباداتی است که فقط باید برای الله انجام شود نه برای ولی، پیامبر، جن و ضریح. زیرا چنین عملی شرک محسوب می‌شود و منافی با توحید است چنانکه، الله متعال می‌فرماید: ﴿فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَٱنۡحَرۡ٢﴾ [الکوثر: 2] «برای الله نماز بخوان و ذبح کن» همچنین گرفتن نام الله و بسم الله گفتن هنگام ذبح حیوان واجب است و در پایان مستحب است که از الله خواسته شود تا ذبح و هر کار خیری را از ما بپذیرد.

فوائد حدیث

1-  کسی‌که برای تقرب به غیر الله ذبح نماید مرتکب شرک صریح شده است.

2-  اعتراف به فضل الهی به‌خاطر نعمت‌هایی که ارزانی داشته است.

---

[1]- مسلم (3/1557) و بیهقى (9/287) و بین کروشه از بیهقى (9/287) است و جمله‌ى آخرى که با معنى ذکر شده از روایت مسلم مى‌باشد.

(126) آنچه هنگام ترس گفته شود

(126) آنچه هنگام ترس گفته شود

245ـ «لاَ إِلَهَ إلاَّ اللهُ»^([1]).

«هیچ معبودى به جز الله وجود ندارد».

رهنمود حدیث

هنگامی که انسان در اثر ترس از خواب بیدار می‌شود سنت است که بگوید: «لا إله إلا الله» چنانکه رسول اکرم ص به حال امت خویش ترسید و برخواست و فرمود: وای بر عرب از شری که نزدیک است دامنگیرش شود. امروز این مقدار در سد یاجوج و ماجوج شکاف ایجاد شد (و این‌را با حلقه در آوردن دو انگشت نشان داد) زینب دختر جحش که آنجا نشسته بود پرسید: ای رسول اکرم، آیا ما در حالی که انسان‌های نیک در میان ما هستند دچار هلاکت و نابودی خواهیم شد؟ فرمود: «آری هنگامی که فساد گسترش یابد».

فوائد حدیث

1-  ترس و دلهره وقتی به کسی دست دهد فقط با ذکر الله و توحید دفع می‌شود.

2-  فساد عرب شر بزرگی است به‌خاطر اینکه آنها نخستین مخاطبان و حاملان دین مبین اسلام هستند.

3-  آثار گسترش یافتن و آشکار شدن گناهان، دامن‌گیر انسان‌های نیک و بد می‌شود.

4-  ظهور یاجوج و ماجوج جزو نشانه‌های بزرگ قیامت است که رسول اکرم ص امتش را از این فتنه ترسانیده تا در آنها زمینه‌ی توبه و عمل نیک و آمادگی برای آخرت ایجاد نماید.

---

[1]- بخارى مع الفتح (6/181) و مسلم (4/2208).

(125) دعای کسی که از چشم زخم خود به دیگران بترسد

(125) دعای کسی که از چشم زخم خود به دیگران بترسد

244ـ زمانى که یکى از شما از برادرش، یا خودش یا از مالش، خوشش آمد، پس براى آن، دعاى برکت نماید، چرا که چشم زخم، حقیقت دارد^([1]).

کلمات حدیث

فلیدع بالبرکة: یعنی بگوید: بارک الله.

رهنمود حدیث

در این حدیث توصیه شده که هرگاه چیزی شگفت انگیزی توجه کسی را به خود جلب کرد برای آن دعای برکت کند تا چشم نخورد. چرا که چشم زخم فقط از روی کینه و حسد نیست و احتمال دارد از روی محبت و اعجاب باشد. نکته‌ی دیگری که از این حدیث فهمیده می‌شود اینکه « چشم زخم» حقیقت دارد و رسول اکرم ص فرمود: اگر قرار باشد چیزی از قضا و قدر پیشی بگیرد چشم خواهد بود (صحیح مسلم) پس چشم زخم خود محصول قضا و قدر الهی است.

فوائد حدیث

1-  چشم بخودی خود مؤثر نیست بلکه به‌خاطر نیرویی است که الله متعال با علم و قدرت خویش در آن به‌ودیعت گذاشته است.

2-  چشم زخم خیلی سریع اثر می‌کند مگر اینکه الله متعال نخواهد.

3-  سنت است کسی‌که چشم زخم زده وضو بگیرد یا غسل و کسی‌که چشم خورده با آن، آب تنی کند.

4-  چشم بدون اینکه کسی نیت بدی داشته باشد تاثیر دارد بنابراین با دیدن چیز شگفت انگیز و دوست داشتنی باید برای آن دعای برکت خواند تا از چشم زخم محفوظ بماند.

علامه نووی می‌گوید: امام و حاکم باید کسانی را که تجربه در چشم زخم دارند نگذارند در میان مردم باشند تا مردم از شر چشمشان در امان بمانند و اگر چنین کسانی فقیر و تنگدست هستند و با خانه نشینی متضرر می‌شوند حاکم برای آنها حقوقی در نظر بگیرد چرا که ضرر اینها برای جامعه از ضرر کسی که سیر و پیاز می‌خورد و از وارد شدن به مسجد منع شده و بیش از ضرر کسی است که مبتلا به بیماری پیس است و عمر س آنها را خانه نشین می‌کرد و بیش از ضرر حیوانات مبتلا به بیماری مسری است.

---

[1]- احمد (4/447) و ابن ماجه و مالک. و ألبانى در صحیح الجامع (1/212) آنرا صحیح دانسته است. و نگا: تحقیق زاد المعاد (4/170) أثر أرناؤوط.

(124) آنچه هنگام احساس درد گفته می‌شود

(124) آنچه هنگام احساس درد گفته می‌شود

243ـ رسول الله ص فرمود: دستت را بر جایى که درد احساس مى‌شود بگذار، و سه بار «بِسْمِ اللهِ» بگو: سپس هفت بار بگو: «أَعُوْذُ بِاللهِ وَقُدْرَتِهِ مِنْ شَرِّ مَا أَجِدُ وَأُحَاذِرُ»^([1]). «من به الله و قدرتش پناه مى‌برم از شرّ آنچه به آن دچار مى‌شوم و از آن بیم دارم و مى‌ترسم».

کلمات حدیث

أُحَاذِرُ: آنچه که از وقوع آن می‌ترسم.

رهنمود حدیث

این حدیث بیانگر دعایی است که به حول و قوه‌ی الهی برای بیمار مفید است و یکی از روش‌های رسول اکرم ص در مداوای بیماران، در کنار روش‌های دیگری که از ایشان به اثبات رسیده مانند دمیدن و خواندن معوذتین.

 نکته‌ی دیگری است که حائز اهمیت است اینکه گوینده‌ی این اوراد و دعاها باید به صداقت رسول اکرم ص یقین قطعی داشته باشد که هر چه فرموده از طرف خودش نیست بلکه از طرف الله متعال و برای دفع بیماری و ضرر و زیان است که اسرار آنها را جز الله کسی نمی‌داند.

فوائد حدیث

1-  طب نبوی برای جسم‌های پاک است همانگونه که شفای قرآنی نیز برای جسم‌های پاک است.

2-  مداوای نبوی به فضل الله از هر مداوای دیگری برای کسانی که دارای ایمانی قوی و عقیده‌ای درست باشند، سودمندتر است.

3-  مداوا با داروهای غیر حرام نیز اشکالی ندارد بکله کاملا شرعی است.

4-  درد و بیماری هر چند سخت و پیچیده باشد شفای آن برای الله کار ساده‌ای بیش نیست.

---

[1]- مسلم (4/1728).

(123) هنگام دریافت خبر خوشحال کننده چه باید کرد

(123) هنگام دریافت خبر خوشحال کننده چه باید کرد

242ـ هنگامى که براى رسول الله ص خبر خوشحال کننده اى مى‌رسید، یا کارى باعث خوشحالى او مى‌شد، براى اداى شکر، به سجده مى‌افتاد^([1]).

کلمات حدیث

خَرَّ ساجدا: به سجده افتاد.

رهنمود حدیث

این حدیث بیانگر مستحب بودن سجده­ی شکر برای کسی است که الله به او نعمتی داده یا مصیبتی را برطرف کرده است و این سجده طبق گفته شیخ الاسلام ابن تیمیه نیاز به وضو ندارد چرا که فقط یک سجده است و نماز کامل نیست همچنین در احادیثی که پیرامون آیه سجده آمده‌اند ذکری از تکبیر گفتن به میان نیامده.

فوائد حدیث:

1-  شکر نعمت‌های الهی با گفتار و کردار و پرهیز از گناهان، بجا آورده می‌شود.

2-  انسان مسلمان همواره با چیزهایی سر و کار داد که در بندگی الله متعال او را کمک نماید.

3-  همیشه باید به نعمت‌های کوچک و بزرگ الله و فضل و بخشش وی اعتراف داشت.

---

[1]- اهل سنن بجز نسائی. نگا: صحیح ابن ماجه (1/233) و إرواء الغلیل (2/226).