پرسش سوم: دربارۀ به پایان‌رسیدن مدت ایلاء و حکم قاضی

پرسش سوم: دربارۀ به پایان‌رسیدن مدت ایلاء و حکم قاضی

هروقت مدتِ ایلاء شوهر به پایان برسد و حاکم شرع به او دستور دهد که از سوگند خود برگردد و به زندگی عادی زناشویی خویش ادامه دهد و یا به طلاق و جدایی تن در دهد، اگر شوهر با همسر خود همبستر شود و به زندگی خود بازگردد، در این صورت قول صحیح این است که همچون پرسش قبلی پرداخت کفّاره بر او واجب می‌باشد.

پرسش دوم: دربارۀ مقاربت مرد با همسر خود قبل از انقضای مدت ایلاء

پرسش دوم: دربارۀ مقاربت مرد با همسر خود قبل از انقضای مدت ایلاء

هرگاه مرد پیش از انقضای مدت ایلاء، با همسر خود همبستر شود، بنابر قول صحیح اکثر اهل علم، چون سوگندِ منعقد شده را شکسته است؛ لذا کفّارۀ ایلاء بر او واجب می‌باشد.

پرسش یکم: دربارۀ پرداخت کفّارۀ إیلاء قبل از مقاربت

پرسش یکم: دربارۀ پرداخت کفّارۀ إیلاء قبل از مقاربت

باید دانست در اینکه آیا پرداخت کفّارۀ إیلاء پیش از مقاربت واجب است یا خیر؟ جواب درست این است که پرداخت آن واجب نمی‌باشد، به خاطر اینکه کفّارۀ آن، در واقع کفّارۀ سوگند است، بنابراین اگر کفّارۀ سوگند قبلا از شکستن آن پرداخت شود، کفّارۀ سوگند محسوب می‌شود، و اگر بعد از شکستن سوگند پرداخت شود، کفّارۀ گناه آن می‌باشد.

کفّارۀ إیلاء

کفّارۀ إیلاء

واژّۀ إیلاء –همچنان‌که قبلاً گفته شد– یکی از انواع سوگندهاست، بنابراین چون نوعی سوگند است لذا کفّارۀ آن نیز همان کفّارۀ سوگند می‌باشد که عبارت است از: طعام‌دادن به ده نفر مسکین، یا کسوه‌پوشانیدن به هریک از آنان و یا آزادنمودن برده‌ای، اگر انجام این سه مورد امکان‌پذیر نباشد، کفّارۀ آن گرفتن سه روز روزه است.

خداوند دربارۀ إیلاء می‌فرماید:

﴿لِّلَّذِینَ یُؤۡلُونَ مِن نِّسَآئِهِمۡ تَرَبُّصُ أَرۡبَعَةِ أَشۡهُرٖۖ فَإِن فَآءُو فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِیمٞ٢٢٦ وَإِنۡ عَزَمُواْ ٱلطَّلَٰقَ فَإِنَّ ٱللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٞ٢٢٧﴾ [البقرة: 226-227].

«برای کسانی که به ترک همخوابگی با زنان خود، سوگند می‌خورند (=إِیلاء)، حق دارند چهار ماه انتظار بکشند، پس اگر (به آشتی) باز آمدند، خداوند آمرزندۀ مهربان است، و اگر تصمیم به طلاق (و جدایی) گرفتند (بدانند خداوند به گفتار و کردارشان آگاه است، چون) به حقیقت خداوند بسیار شنوا و داناست».

بنابراین در توضیح و تبیین این دو آیه می‌توان گفت: مردانی که سوگند یاد می‌کنند که به طور کلّی و یا تا بیشتر از چهار ماه با زنان خود همبستر نشوند و با آنان مقاربت انجام ندهند، تا چهار ماه فرصت دارند که با همسران خود مقاربت کنند و کفّارۀ سوگند خود را بپردازند و خداوند هم آنان را از مرتکب‌شدن به این سوگند ناپسند و ناخوشایند مورد بخشش و آمرزش خود قرار می‌دهد (و آنان نیز به زندگی عادی خود برمی‌گردند و به آن ادامه می‌دهند). اگر آن چهار ماه فرصت و انتظار بگذرد و آنان نیز همچنان با همسران خود همبستر نشوند و آمیزش جنسی را ترک کنند، در چنین حالتی از طرف قاضی و حاکم شرع به آنان دستور داده می‌شود که با همسران خود همبستر شوند و با آنان مقاربت کنند و کفّارۀ سوگند خود را بپردازند، اگر باز از این دستور سرپیچی نمایند، از جانب قاضی و مطابق مطالبۀ زن، اجرای طلاق و جدایی به آنان دستور داده می‌شود.

شروط إیلاء

شروط إیلاء

برای منعقد شدن إِیلاء و اجرای حکم شرعی بر آن، چند شرط به شرح زیر در نظر گرفته شده است:

1-   مردی که سوگند ایلاء با همسر خود یاد می‌کند، باید امکان و توانایی همبسترشدن با همسر خود را داشته باشد، بنابراین اگر او به واسطۀ عیب‌هایی مانند خَصْی یا اخته‌شدن و یا در اثر سستی و عنّین‌بودن قادر به مقاربت با همسر خود نباشد، در این حالت، إِیلاءِ او منعقد نمی‌باشد.

2-   شوهر برای اجرای ایلاء، سوگند به خدا یا به صفتی از صفات خدا یاد کرده باشد، نه سوگند به طلاق و نذر و امثال این‌ها.

3-   شوهر سوگند به ترک مقاربت را بیشتر از چهار ماه یاد کرده باشد.

4-   شرط چهارم منعقد شدن ایلاء این است که همسر در چنان موقعیت جسمی و زمانی قرار گرفته باشد که امکان مقاربت شوهرش با او وجود داشته باشد.