4- ﴿عَلَا فِی ٱلۡأَرۡضِ﴾: در سرزمین مصر نافرنانی و سرکشی کرد.
4- ﴿شِیَعٗا﴾: گروههای مختلف، گروهی برای خدمت و گروهی برای بیگاری و ذلت.
4- ﴿یَسۡتَحۡیِۦ نِسَآءَهُمۡ﴾: دخترانشان را برای خدمت زنده میگذاشت.
6- ﴿یَحۡذَرُونَ﴾: از رفتن پادشاهیشان هراس داشتند.
8- ﴿کَانُواْ خَٰطِِٔینَ﴾: مجرم و گناهکار بودند.
9- ﴿قُرَّتُ عَیۡنٖ﴾: مایه شادمانی است.
10- ﴿فَٰرِغًا﴾: جز یاد موسی از همه چیز تهی گشت.
10- ﴿لَتُبۡدِی بِهِ﴾: از شدت اندوه آشکار کند که این پسرش است.
10- ﴿لَوۡلَآ أَن رَّبَطۡنَا﴾: اگر با صبر استوار نمیداشتیم.
11- ﴿قُصِّیهِ﴾: از دنبالش برو و از احوالش آگاه شو.
11- ﴿فَبَصُرَتۡ بِهِ﴾: او را دید. ﴿عَن جُنُبٖ﴾: از دور.
12- ﴿یَکۡفُلُونَهُۥ لَکُمۡ﴾: بخاطر شما تربیت این پسر را به عهده میگیرند.
13- ﴿تَقَرَّ عَیۡنُهَا﴾: به دیدار فرزندش خوشحال شد.
14- ﴿بَلَغَ أَشُدَّهُ﴾: به کمال بالندگی و نیروی بدنی خود رسید.
14- ﴿وَٱسۡتَوَىٰٓ﴾ : عقلش کامل شد.
15- ﴿فَوَکَزَهُۥ مُوسَىٰ﴾ : موسی با مشت به سینه او زد.
17- ﴿ظَهِیرٗا لِّلۡمُجۡرِمِینَ﴾: همکار مجرمین.
18﴿یَتَرَقَّبُ﴾: انتظار وقوع اتفاق بدی را داشت.
18- ﴿یَسۡتَصۡرِخُهُ﴾: از او کمک میخواهد.
18- ﴿إِنَّکَ لَغَوِیّٞ﴾: تو گمراه هستی هیچگاه اصلاح نمیشوی.
19- ﴿یَبۡطِشَ﴾: به قوت و شدّت بگیرد.
20- ﴿یَسۡعَىٰ﴾: به شتاب.
20- ﴿إِنَّ ٱلۡمَلَأَ﴾: سران و بزرگان قوم.
20- ﴿یَأۡتَمِرُونَ بِک﴾: در باره تو با هم مشورت دارند.
22- ﴿تِلۡقَآءَ مَدۡیَنَ﴾: به سمت مَدْین، قریه شعیب ÷.
22- ﴿سَوَآءَ ٱلسَّبِیلِ﴾: راه راست که مایه نجات است.
23- ﴿أُمَّةٗ مِّنَ ٱلنَّاسِ﴾: جمعیت بسیاری از مردم را.
23- ﴿تَذُودَان﴾: گوسفندان خود را از نزدیک شدن به آب منع میکردند.
23- ﴿مَا خَطۡبُکُمَا﴾: مقصد شما از این کار چیست؟
23- ﴿یُصۡدِرَ ٱلرِّعَآءُ﴾: چوپانها رمههای خود را از آب دور ببرند.
27- ﴿تَأۡجُرَنِی﴾: بخاطر چراندن گوسفندها به من اجیر باشی.
27- ﴿حِجَجٖ﴾: سالها.
29- ﴿ءَانَس﴾: مشاهده کرد.
29- ﴿نَارٗا﴾: آتشی را، در واقع نور ربانی بود.
29- ﴿جَذۡوَةٖ مِّنَ ٱلنَّارِ﴾: چوبیکه آتش بدون شعله دارد.
29- ﴿تَصۡطَلُونَ﴾: خود را به آن گرم نمایید.
31- ﴿تَهۡتَزُّ﴾: به سرعت حرکت میکند.
31- ﴿لَمۡ یُعَقِّب﴾: بر نمیگردد یا متوجه نمیشود.
32- ﴿جَیۡبِک﴾: گریبانت.
32- ﴿بَیۡضَآء﴾: سفید، درخشانتر از آفتاب.
32- ﴿غَیۡرِ سُوٓءٖ﴾: بدون برص و امثال آن.
32- ﴿وَٱضۡمُمۡ إِلَیۡکَ جَنَاحَکَ مِنَ ٱلرَّهۡبِ﴾: دست راست خود را به سینهات بگذار ترسیکه از این مار داری زایل میشود.
34- ﴿رِدۡءٗا﴾: یاور.
35- ﴿سَنَشُدُّ عَضُدَکَ﴾: نیرومندت میسازم و کمکت میکنم.
35- ﴿سُلۡطَٰنٗا﴾: حجت یا غلبه.
36- ﴿مُّفۡتَرٗى﴾: این را به دروغ به خدا نسبت میدهی.
38- ﴿صَرۡحٗا﴾: قصری یا عمارت بلند و نمایان.
40- ﴿فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِی ٱلۡیَمِّ﴾: آنها را به دریا افکندیم و غرق نمودیم.
41- ﴿أَئِمَّةٗ﴾: پیشوایانی در مسیر گمراهی.
42- ﴿لَعۡنَةٗ﴾: دوری از رحمت خدا.
42- ﴿مِّنَ ٱلۡمَقۡبُوحِینَ﴾: از طرد شدگان یا از زشت رویان هستند.
43- ﴿ٱلۡقُرُونَ ٱلۡأُولَىٰ﴾ : ملل گذشته را که پیامبران خویش را تکذیب کردند.
43- ﴿بَصَآئِرَ لِلنَّاسِ﴾: روشنی بخش دلهای مردم که با آن حقایق را مشاهده کنند.
44- ﴿قَضَیۡنَآ﴾: سپردیم.
45- ﴿ثَاوِیٗا﴾: مقیم.
48- ﴿سِحۡرَانِ تَظَٰهَرَا﴾: قرآن و تورات هر دو سحر و پشتیبان یکدیگر.
51- ﴿وَصَّلۡنَا لَهُمُ ٱلۡقَوۡلَ﴾: ما قرآن را برای آنها پیدرپی فرستادیم.
54- ﴿یَدۡرَءُونَ﴾: دفع میکنند.
55- ﴿ٱللَّغۡوَ﴾: دشنام را از کفار.
55- ﴿سَلَٰمٌ عَلَیۡکُمۡ﴾: سلام بر شما ما مثل شما رفتار نمیکنیم.
57- ﴿نُتَخَطَّفۡ﴾: به سرعت ربوده میشویم.
57- ﴿یُجۡبَىٰٓ إِلَیۡهِ﴾: از هر سمت به آنجا آورده میشود.
58- ﴿کَمۡ أَهۡلَکۡنَا﴾: چه بسیاری را هلاک کردیم.
58- ﴿بَطِرَتۡ مَعِیشَتَهَا﴾: در دنیا بدمست و مغرور شده بودند.
61- ﴿مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِینَ﴾: از احضار شدگان در دوزخ.
63- ﴿أَغۡوَیۡنَا﴾: آنها را به گمراهی دعوت کردیم و از ما پیروی کردند.
66- ﴿فَعَمِیَتۡ عَلَیۡهِمُ ٱلۡأَنۢبَآءُ﴾: دلایل بر آنها پوشیده گردد، دلیلی نمییابند.
68- ﴿ٱلۡخِیَرَةُ﴾: اختیار.
69- ﴿مَا تُکِنُّ صُدُورُهُمۡ﴾: باطل و عداوتیکه در سینههای خود نهان میدارند.
71- ﴿أَرَءَیۡتُمۡ﴾: به من خبر دهید.
71- ﴿سَرۡمَدًا﴾: دایمی.
75- ﴿یَفۡتَرُونَ﴾: پندار باطلیکه در دنیا به دروغ میبافتند.
76- ﴿فَبَغَىٰ عَلَیۡهِمۡ﴾: بر آنها ستم یا کبر کرد.
76- ﴿لَتَنُوٓأُ بِٱلۡعُصۡبَةِ﴾: به یک گروه سنگین بود.
76- ﴿لَا تَفۡرَحۡ﴾: به کثرت دارایی خودبین و بدمست مباش.
78- ﴿مِنَ ٱلۡقُرُونِ﴾: از ملتها.
78- ﴿لَا یُسَۡٔلُ﴾: برای معلومات از آنها سؤال نمیشود بلکه سؤال توبیخ و سرزنش میشود.
79- ﴿فِی زِینَتِهِ﴾: در آرایشی از رفاه و ثروت خود.
80- ﴿وَیۡلَکُم﴾: وای بر شما، برای منع آنها از چنین آرزوهاست.
80- ﴿وَلَا یُلَقَّىٰهَآ﴾: به انجام کارهای نیک موفق نمیشوند.
82- ﴿وَیۡکَأَنَّ ٱللَّهَ﴾: آیا مشاهده نکردیکه او تعالی.
82- ﴿یَقۡدِرُ﴾: به مقتضای حکمت روزی هر که را بخواهد کم میکند.
82- ﴿وَیۡکَأَنَّهُۥ لَا یُفۡلِحُ﴾: آیا نمیبینی که رستگار نمیشود.
85- ﴿مَعَاد﴾: به مکه پیروزمندانه.
86- ﴿ظَهِیرٗا لِّلۡکَٰفِرِینَ﴾: پشتیبان کافران.
سورۀ عَنکبُوت
2- ﴿لَا یُفۡتَنُونَ﴾: با گرفتاری به سختیها مورد امتحان قرار نمیگیرند تا مخلص از منافق جدا شود.
4- ﴿أَن یَسۡبِقُونَا﴾: ما را ناتوان سازند و از مجازات ما نجات یابند.
5- ﴿أَجَلَ ٱللَّهِ﴾: وقت معین برای رستاخیز و جزاء.
8- ﴿وَصَّیۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ﴾: به انسان دستور دادیم.
8- ﴿حُسۡنٗا﴾: فرمانبردار پدر و مادر و بر آنها مهربان باشد.
10- ﴿فِتۡنَةَ ٱلنَّاسِ﴾: شکنجه و آزاریکه از مردم به او میرسد.
12- ﴿خَطَٰیَٰکُمۡ﴾: گناهان شما را.
13- ﴿أَثۡقَالَهُمۡ﴾: خطاهای سنگین خود را.
13- ﴿یَفۡتَرُونَ﴾: سخنان دروغ و یاوه را از خود میبافتند.
17- ﴿تَخۡلُقُونَ إِفۡکًا﴾: دروغ میگویند.
21- ﴿إِلَیۡهِ تُقۡلَبُونَ﴾: به نزد خدا بر میگردید.
22- ﴿بِمُعۡجِزِینَ﴾: از عذاب خدا نمیتوانید فرار کنید.
25- ﴿مَّوَدَّةَ بَیۡنِکُمۡ﴾: برای استحکام دوستی بین خود که همه یکسان بت پرستید.
25- ﴿مَأۡوَىٰکُمُ ٱلنَّارُ﴾: جای شما دوزخ است.
29- ﴿تَقۡطَعُونَ ٱلسَّبِیلَ﴾: راه را میبندید با آمیزش به گناه و زشتی.
29- ﴿نَادِیکُمُ﴾: مجالس خود.
32- ﴿مِنَ ٱلۡغَٰبِرِینَ﴾: مثل همتایان خود در عذاب خواهد ماند.
33- ﴿سِیٓءَ بِهِمۡ﴾: از آمدن آنها غمگین شد که از دست درازی قومش بر آنها ترسید.
33- ﴿ضَاقَ بِهِمۡ ذَرۡعٗا﴾: بخاطر آنها سخت دلتنگ شد که توان نجات آنها را نداشت.
34- ﴿رِجۡزٗا﴾: عذاب شدید.
36- ﴿لَا تَعۡثَوۡاْ﴾: فساد و تباهی نکنید.
37- ﴿فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ﴾: به سبب صیحه گرفتار زمین لرزه شدید شدند.
37- ﴿جَٰثِمِینَ﴾: خشک، بیحرکت و بیجان.
38- ﴿َکَانُواْ مُسۡتَبۡصِرِینَ﴾: خردمند و اهل نظر بودند.
39- ﴿سَٰبِقِینَ﴾: از عذاب خدا نجات یابند.
40- ﴿حَاصِبٗا﴾: باد شدیدیکه سنگریزه پرتاب میکرد.
40- ﴿أَخَذَتۡهُ ٱلصَّیۡحَةُ﴾: صدای تکان دهنده و کشنده از جانب آسمان او را گرفت.
41- ﴿ٱلۡعَنکَبُوت﴾: حشره معروف.
48- ﴿لَّٱرۡتَابَ﴾: در شک میافتادند.
49- ﴿مَا یَجۡحَدُ﴾: انکار و تکذیب نمیکند.
50- ﴿ءَایَٰتٞ مِّن رَّبِّهِ﴾: معجزههای خارق العاده از سوی پروردگارش.
53- ﴿أَجَلٞ مُّسَمّٗى﴾: روز قیامت.
53- ﴿بَغۡتَةٗ﴾: ناگهان.
55- ﴿یَغۡشَىٰهُمُ ٱلۡعَذَابُ﴾: عذاب آنها را احاطه کند.
58- ﴿لَنُبَوِّئَنَّهُم﴾: آنها را دایمی جای میدهیم.
58- ﴿غُرَفٗا﴾: منازل عالی.
60- ﴿کَأَیِّن مِّن دَآبَّةٖ﴾: بسیاری از جانوران.
61- ﴿فَأَنَّىٰ یُؤۡفَکُونَ﴾: پس چگونه آنان را از توحید حق منحرف میسازند؟
62- ﴿یَقۡدِرُ لَهُ﴾: روزی هرکسی را به مقتضای حکمت کم میکند.
64- ﴿لَهۡوٞ وَلَعِبٞ﴾: لذتهای زود گذر، عبث و بیهوده.
64- ﴿لَهِیَ ٱلۡحَیَوَانُ﴾: بدون شک دیار آخرت پاینده و جاوید است.
65- ﴿ٱلدِّینَ﴾: طاعت و عبادت را.
67- ﴿یُتَخَطَّفُ ٱلنَّاسُ﴾: مردم ربوده و سر بریده میشوند.
68- ﴿مَثۡوٗى لِّلۡکَٰفِرِین﴾: محل اقامت کافران.
سورۀ شُعَرَاء
3- ﴿بَٰخِعٞ نَّفۡسَکَ﴾: میخواهی خود را از حسرت و اندوه هلاک کنی.
4- ﴿أَعۡنَٰقُهُمۡ﴾: گروههای ایشان یا سران و پیشوایان آنها.
7- ﴿زَوۡجٖ کَرِیم﴾: نوع زیبا و پر منفعت.
19- ﴿ٱلۡکَٰفِرِینَ﴾: انکار کنندگان نعمت من.
20- ﴿ٱلضَّآلِّینَ﴾: خطا کاران نه از روی قصد.
22- ﴿عَبَّدتَّ بَنِیٓ إِسۡرَٰٓءِیلَ﴾: بنیاسرائیل را خوار و بردۀ خود ساختهای.
33- ﴿نَزَعَ یَدَهُ﴾: دست خود را از گریبانش بیرون آورد.
33- ﴿هِیَ بَیۡضَآءُ﴾: آن سفید و درخشان بود که چشمها را خیره میکرد.
34- ﴿لِلۡمَلَإِ﴾: به سران و بزرگان قوم.
36- ﴿أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ﴾: کار او و برادرش را به تأخیر بینداز و به شکنجه این دو عجله نکن.
36- ﴿حَٰشِرِینَ﴾: افراد پولیس را که تمام ساحران را جمع کنند.
39- ﴿هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ﴾: آیا شما هم جمع میشوید، مردم را به اجتماع تشویق میکرد.
44- ﴿بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ﴾: سوگند به قدرت و عظمت فرعون.
45- ﴿تَلۡقَفُ﴾: به سرعت میبلعید.
45- ﴿مَا یَأۡفِکُونَ﴾: چیزهای را که به تذویر دیگرگون نشان میدادند.
50- ﴿لَا ضَیۡرَ﴾: هر چه به ما برسد به زیان ما نیست.
52- ﴿إِنَّکُم مُّتَّبَعُونَ﴾: فرعون و سپاه او شما را تعقیب میکنند.
53- ﴿حَٰشِرِینَ﴾: افرادی را برای جمع آوری سپاه تا موسی ÷ و پیروانش را تعقیب نمایند.
54- ﴿لَشِرۡذِمَةٞ﴾: نسبت به ما گروهی اندکی هستند.
56- ﴿حَٰذِرُون﴾: آماده ، هوشیار و مسلح هستیم.
60- ﴿مُّشۡرِقِینَ﴾: وقت آفتاب برآمدن.
61- ﴿تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ﴾: هر دو گروه یکدیگر را دیدند.
63- ﴿فَٱنفَلَقَ﴾: دریا به دوازه بخش شکافته شد.
63- ﴿فِرۡق﴾: قسمتی از دریا.
63- ﴿کَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِیمِ﴾: مثل کوه بسیار بلند.
64- ﴿أَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِینَ﴾: در آنجا لشکریان فرعون را نیز به دریا نزدیک ساختیم.
75- ﴿أَفَرَءَیۡتُم...﴾: آیا دقت کردید و دانستید...
84- ﴿لِسَانَ صِدۡقٖ﴾: ستایش نیکو و ذکر خیر.
87- ﴿لَا تُخۡزِنِی﴾: مرا با شکنجه و عذاب ذلیل و رسوا مکن.
89- ﴿بِقَلۡبٖ سَلِیمٖ﴾: با قلب سلیم از مرض کفر و نفاق.
90- ﴿َأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ﴾: بهشت نزدیک آورده شود جایکه نعمتهایش مشاهد گردد.
91- ﴿بُرِّزَتِ ٱلۡجَحِیمُ﴾: دوزخ نمایان شود به جاییکه مناظر هول انگیزش دیده شود.
91- ﴿لِلۡغَاوِینَ﴾: برای گمراهان از راه حق.
94- ﴿فَکُبۡکِبُواْ﴾: بتها سرنگون افکنده میشوند.
98- ﴿نُسَوِّیکُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ﴾: شما و خالق جهان را یکسان مستحق عبادت میپنداشتیم در حالیکه شما بسیار ناتوان بودهاید.
101- ﴿حَمِیمٖ﴾: نزدیک یا دلسوزیکه به حال ما اهمیت قایل باشد.
102- ﴿کَرَّةٗ﴾: برگشتی به دنیا.
111- ﴿وَٱتَّبَعَکَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ﴾: افراد پست از تو پیروی کردهاند.
118- ﴿فَٱفۡتَح﴾: پس داوری کن.
119- ﴿ٱلۡمَشۡحُونِ﴾: مملو از انسان، چارپا و متاع.
128- ﴿رِیعٍ﴾: راه یا جای بلند.
128- ﴿ءَایَةٗ﴾: عمارت بلند و نمایان مانند عَلَم.
128- ﴿تَعۡبَثُون﴾: بازی میکنید با ساختن این بناها یا با کسانیکه از آنجا میگذرند.
129- ﴿مَصَانِعَ﴾: قلعهها یا کاخها یا حوضهای آب.
132- ﴿أَمَدَّکُم﴾: به شما نعمت داد.
137- ﴿خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِینَ﴾: عادت پیشینیان که به رستاخیز باور نداشتند.
148- ﴿طَلۡعُهَا﴾: شکوفه که میوه میگردد.
148- ﴿هَضِیم﴾: رطب پخته و رسیده یا از فراوانی آویزان.
149- ﴿فَٰرِهِینَ﴾: به تراشیدن آن ماهرید یا ستمگرید.
153- ﴿مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِینَ﴾: از جادو شدگانی.
155- ﴿لَّهَا شِرۡبٞ﴾: برای او سهمی از آب است.
166- ﴿قَوۡمٌ عَادُونَ﴾: قومی هستید که در گناه از حد گذشتهاید.
168- ﴿مِّنَ ٱلۡقَالِینَ﴾: از دشمنان سرسخت.
171- ﴿فِی ٱلۡغَٰبِرِینَ﴾: مانند همتایان خویش در عذاب باقی ماند.
172- ﴿دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِینَ﴾: دیگران را به شدت نابود کردیم.
173- ﴿مَّطَرٗا﴾: باران کشنده.
176- ﴿أَصۡحَٰبُ لَۡٔیۡکَةِ﴾: صاحبهای درختان بسیار و به هم پیچیده، نزدیک مَدْین.
181- ﴿مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِینَ﴾: کم فروشانیکه حقوق دیگران را کامل نمیدهند.
183- ﴿لَا تَبۡخَسُواْ﴾: کم نکنید.
183- ﴿لَا تَعۡثَوۡاْ﴾: فساد و تباهی نکنید.
184- ﴿وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِینَ﴾: ملل گذشته را.
185- ﴿ٱلۡمُسَحَّرِینَ﴾: سحر و جادو شدگان.
187- ﴿کِسَفٗا﴾: پارههای از عذاب.
189- ﴿ٱلظُّلَّةِ﴾: ابریکه بر آنها سایه افکند و بعد آتش بارید.
196- ﴿زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِینَ﴾: کتابهای پیامبران پیشین.
202- ﴿بَغۡتَة﴾: ناگهان.
203- ﴿هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ﴾: آیا به ما مهلت داده میشود تا ایمان بیاوریم؟ نه، هرگز.
205- ﴿أَفَرَءَیۡت﴾: به من خبر بده.
207- ﴿مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم﴾: عمر دراز به آنها چه نفعی رساند، یعنی نفعی نرساند.
215- ﴿ٱخۡفِضۡ جَنَاحَکَ﴾: خوشرفتاری و فروتنی کن.
219- ﴿تَقَلُّبَکَ فِی ٱلسَّٰجِدِینَ﴾: حرکات تو را در جمع نماز گزاران مشاهد میکند.
222- ﴿أَفَّاکٍ أَثِیمٖ﴾: پر گناه مانند کاهنها.
225- ﴿یَهِیمُونَ﴾: به هر راهی سرگردانند.
2- ﴿هُدٗى﴾: هدایت کننده از گمراهی.
4- ﴿فَهُمۡ یَعۡمَهُونَ﴾: آنها راه راست را نمییابند یا متحیر و سرگردانند.
7- ﴿ءَانَسۡتُ نَارٗا﴾: من آتشی را مشاهده کردم.
7- ﴿بِشِهَابٖ قَبَسٖ﴾: اخگر شعلهوری را از آن بیاورم.
7- ﴿تَصۡطَلُون﴾: گرم شوید.
8- ﴿بُورِک﴾: پاکیزه و مبارک گردید و خیرش فزونی یافت.
8- ﴿مَن فِی ٱلنَّارِ وَمَنۡ حَوۡلَهَا﴾: موسی ÷ و فرشتگان.
10- ﴿تَهۡتَزُّ﴾: موج آسا حرکت میکند.
10- ﴿کَأَنَّهَا جَآنّٞ﴾: در سرعت حرکت مانند مار کوچکی است.
10- ﴿لَمۡ یُعَقِّبۡ﴾: موسی به عقب برنگشت و یا به پشت سر خود متوجه نشد.
12- ﴿فِی جَیۡبِکَ﴾: در گریبانت.
12- ﴿بَیۡضَآء﴾: درخشانتر از آفتاب.
12- ﴿غَیۡرِ سُوٓءٖ﴾: بدون برص و مانند آن.
13- ﴿مُبۡصِرَةٗ﴾: واضح، آشکار و هدایت کننده.
14- ﴿عُلُوّٗا﴾: از سرکشی و استکبار ایمان نیاوردند.
16- ﴿مَنطِقَ ٱلطَّیۡرِ﴾: درک مقصد پرندگان از آواز آنها.
17- ﴿فَهُمۡ یُوزَعُونَ﴾: گروههای اول آنها توقف داده میشوند تا گروههای آخر برسند.
18- ﴿لَا یَحۡطِمَنَّکُمۡ﴾: شما را پامال و نابود نکند.
19- ﴿أَوۡزِعۡنِیٓ...﴾: به من الهام کن و وادارم بساز...
21- ﴿بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِینٖ﴾: دلیلیکه عذر غیابت او را روشن کند.
25- ﴿یُخۡرِجُ ٱلۡخَبۡءَ﴾: چیزهای پنهان را آشکار میکند.
28- ﴿تَوَلَّ عَنۡهُمۡ﴾: از آنها اندکی دور شو.
31- ﴿أَلَّا تَعۡلُواْ عَلَیَّ﴾: در برابر من خود را بزرگ نپندارید.
31- ﴿مُسۡلِمِینَ﴾: به خدا ایمان بیاورید یا تسلیم و فرمانبردار شوید.
32- ﴿تَشۡهَدُون﴾: شما نزدم حاضر میبودید یا برایم مشوره میدادید.
33- ﴿أُوْلُواْ بَأۡسٖ﴾: ما دلیران جنگ آزمودهایم.
37- ﴿لَّا قِبَلَ لَهُم بِهَا﴾: توان مقاومت با آن را ندارند.
37- ﴿هُمۡ صَٰغِرُونَ﴾: به اسارت و بردگی خوار و ذلیل میشوند.
40- ﴿ٱلَّذِی عِندَهُۥ عِلۡمٞ﴾: کسیکه از علم بهرهور بود، آصف یا جبریل یا فرشتهای دیگر.
40- ﴿طَرۡفُک﴾: چشم خود را یا پلک چشمان خود را برهم زنی.
40- ﴿لِیَبۡلُوَنِیٓ﴾: تا مرا بیآزماید.
41- ﴿نَکِّرُوا﴾: تغییر بدهید.
44- ﴿ٱدۡخُلِی ٱلصَّرۡحَ﴾: به قصر با شکوه یا به ساحه آن یا به حوض آن وارد شو.
44- ﴿حَسِبَتۡهُ لُجَّةٗ﴾: بلقیس گمان کرد آب عمیق است.
44- ﴿صَرۡحٞ مُّمَرَّدٞ﴾: قصری است صاف و تابان.
44- ﴿مِّن قَوَارِیرَ﴾: از شیشههای شفّاف.
47- ﴿ٱطَّیَّرۡنَا﴾: هر زمانیکه به سختیها گرفتار شدیم به فال بد گرفتیم.
47- ﴿طَٰٓئِرُکُمۡ عِندَ ٱللَّهِ﴾: شومی شما عملتان است که نزد او تعالی نوشته است.
47- ﴿قَوۡمٞ تُفۡتَنُونَ﴾: قومی هستید که شیطان شما را با وسوسه به فتنه میافکند.
48- ﴿تِسۡعَةُ رَهۡطٖ﴾: نه نفر از بزرگان در رأس هر گروه.
49- ﴿تَقَاسَمُواْ بِٱللَّهِ﴾: یکدیگر را به خدا قسم دادند یا خود به خدا قسم یاد کردند.
49- ﴿لَنُبَیِّتَنَّهُۥ وَأَهۡلَهُ﴾: شب هنگام او و خانوادهاش را بیخبر میکشیم.
49- ﴿مَهۡلِکَ أَهۡلِهِ﴾: هلاکت خانواده او را.
51- ﴿دَمَّرۡنَٰهُمۡ﴾: نابودشان کردیم.
52- ﴿خَاوِیَةَ﴾: ویران و بیصاحب است.
54- ﴿أَنتُمۡ تُبۡصِرُون﴾: از انجام علنی لواط هیچ شرم و باکی ندارید.
56- ﴿یَتَطَهَّرُونَ﴾: از لواطت دوری میکنند.
57- ﴿قَدَّرۡنَٰهَا﴾: بر او حکم و تقدیر کردیم.
57- ﴿مِنَ ٱلۡغَٰبِرِینَ﴾: که جزو باقیماندگان در عذاب باشد.
58- ﴿مَّطَرٗا﴾: باران سنگ و کشنده از آسمان.
60- ﴿حَدَآئِقَ ذَاتَ بَهۡجَةٖ﴾: باغهای زیبا و با رونق.
60- ﴿قَوۡمٞ یَعۡدِلُونَ﴾: قومی هستند منحرف از حق و مایل به باطل.
61- ﴿ٱلۡأَرۡضَ قَرَارٗا﴾: زمین را محل استقرار و گسترده.
61- ﴿رَوَٰسِیَ﴾: کوههای استوار تا تکان نخورد.
61- ﴿حَاجِزًا﴾: حایلی که مانع یکجا شدن آنها میشود.
63- ﴿رَحۡمَتِهِ﴾: باران که رحمت پروردگار و مایه حیات زمین است.
66- ﴿ٱدَّٰرَکَ عِلۡمُهُمۡ فِی ٱلۡأٓخِرَةِ﴾: احوال قیامت را کامل دریافتند، این تهکم و استهزاء است بر آنها، از فرط بیاطلاعی ایشان در باره آخرت.
66- ﴿عَمُونَ﴾: نشانههای آشکار آن را نمیبینند.
68- ﴿أَسَٰطِیرُ ٱلۡأَوَّلِینَ﴾: دروغهایکه در کتب آنها نوشته است.
70- ﴿ضَیۡق﴾: دلتنگی.
72- ﴿رَدِفَ لَکُم﴾: به شما رسیده باشد.
74- ﴿مَا تُکِنُّ صُدُورُهُمۡ﴾: اسراری که در سینههای خود نهان میدارند.
75- ﴿غَآئِبَةٖ﴾: چیزهای نهان از انسان.
82- ﴿وَقَعَ ٱلۡقَوۡلُ﴾: قیامت و دشواریهای موعودش نزدیک شود.
82- ﴿دَآبَّةٗ﴾: جانوری را، این جانور از علایم قیامت کبری است.
83- ﴿فَوۡجٗا﴾: گروهی را.
83- ﴿فَهُمۡ یُوزَعُونَ﴾: دستههای اولی توقف داده میشوند تا گروههای آخر برسند و بعد یکجا سوق داده میشوند.
87- ﴿فَفَزِعَ﴾: بترسند چنان ترسیکه مرگ در پی دارد.
87- ﴿دَٰخِرِین﴾: خوار و ذلیل بعد از رستاخیز.
90- ﴿فَکُبَّتۡ وُجُوهُهُمۡ﴾: سرنگون افکنده میشوند.
1- ﴿فَرَضۡنَٰهَا﴾: احکام آن را بر شما فرض کردیم.
2- ﴿کُلَّ وَٰحِدٖ﴾: هر یکی را، اگر آزاد و ازدواج نکرده باشد.
4- ﴿یَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ﴾: زنان پاک دامن را متهم به زنا میکنند.
8- ﴿دۡرَؤُاْ عَنۡهَا ٱلۡعَذَابَ﴾: عقوبت را از زن دفع میکند.
11- ﴿بِٱلۡإِفۡکِ﴾: بهتان و دروغ بسیار زشت.
11- ﴿عُصۡبَةٞ مِّنکُمۡ﴾: گروهی از شما.
11- ﴿تَوَلَّىٰ کِبۡرَهُۥ﴾: بخش عمدهای از آن را بر عهده داشت، رئیس منافقان عبد الله پسر اُبَی.
14- ﴿أَفَضۡتُمۡ فِیهِ﴾: در قضیه افک به گفتگو پرداختید و شایع ساختید.
15- ﴿تَحۡسَبُونَهُۥ هَیِّنٗا﴾: میپنداشتید این کار ساده است و فرجام بد ندارد.
16- ﴿سُبۡحَٰنَکَ﴾: سبحان الله زشتی و شناعت این تهمت بزرگ شگفت آور است.
17- ﴿بُهۡتَٰنٌ﴾: دروغی استکه از شناعت و زشتی بیحد شنونده را به حیرت میاندازد.
21- ﴿خُطُوَٰتِ ٱلشَّیۡطَٰنِ﴾: راه و روش شیطان.
21- ﴿بِٱلۡفَحۡشَآءِ﴾: به زشتترین گناه.
21- ﴿ٱلۡمُنکَرِ﴾: آنچه شرع او را نپذیرد و به نزد خدا ناپسند باشد.
21- ﴿مَا زَکَىٰ﴾: از آلودگی گناهان پاک نمیشد.
22- ﴿لَا یَأۡتَلِ﴾: سوگند یاد نکنند یا کوتاهی نکنند.
22- ﴿أُوْلُواْ ٱلۡفَضۡلِ﴾: صاحبان فضیلت در دین.
22- ﴿ٱلسَّعَةِ﴾: ثروت.
23- ﴿ٱلۡمُحۡصَنَٰت﴾: زنان پاکدامن را، همینگونه است مردان پاک دامن.
25- ﴿دِینَهُمُ ٱلۡحَقَّ﴾: جزای آنها را که به عدالت تثبیت شده است.
27- ﴿تَسۡتَأۡنِسُوا﴾: از کسیکه صلاحیت اجازه دادن دارد اجازه بگیرید.
28- ﴿أَزۡکَىٰ لَکُمۡ﴾: برای شما شایستهتر است از لکهدار شدن به گمان و پستی.
29- ﴿جُنَاحٌ﴾: گناه.
29- ﴿مَتَٰعٞ لَّکُمۡ﴾: منافع و مصالح شماست.
30- ﴿یَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ﴾: از نگاه به نامحرمان خودداری کنند.
31- ﴿زِینَتَهُنَّ﴾: جاهای زینت خود را از بدنشان.
31- ﴿وَلۡیَضۡرِبۡنَ﴾: بیندازند.
31- ﴿بِخُمُرِهِنَّ﴾: چادرهای خود را.
31- ﴿عَلَىٰ جُیُوبِهِنَّ﴾: بر سینههاشان و اطراف آن.
31- ﴿لِبُعُولَتِهِنَّ﴾: برای شوهرهای خود.
31- ﴿نِسَآئِهِنَّ﴾: زنانیکه مخصوص صحبت و یا خدمتشان است.
31- ﴿أُوْلِی ٱلۡإِرۡبَةِ﴾: میل به زنان.
31- ﴿لَمۡ یَظۡهَرُواْ﴾: به حد بلوغ و شهوت نرسیدهاند.
32- ﴿أَنکِحُواْ ٱلۡأَیَٰمَىٰ﴾: زنان و مردان بیهمسر را همسر دهید.
33- ﴿یَبۡتَغُونَ ٱلۡکِتَٰب﴾: آزادی خود را با عقد قرار داد میخواهند.
33- ﴿فَتَیَٰتِکُمۡ﴾: کنیزان خود را.
33- ﴿ٱلۡبِغَآءِ﴾: زنا. ﴿تَحَصُّنٗا﴾: عفت و پاکدامنی.
35- ﴿ٱللَّهُ نُورُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ﴾: خدا روشن کننده آسمان و زمین یا هدایت کنندۀ باشندگان این دو یا آفریدگار آنهاست.
35- ﴿مِصۡبَاحٌ﴾: چراغ بزرگ فروزان.
35- ﴿زُجَاجَةٍ﴾: قندیلی از شیشه پاک و بسیار روشن.
35- ﴿کَوۡکَبٞ دُرِّیّٞ﴾: ستاره درخشان.
36- ﴿بُیُوتٍ﴾: عموم مساجد.
36- ﴿أَن تُرۡفَعَ﴾: قدر و حرمت شوند، مجلل و پاکیزه باشند.
36- ﴿بِٱلۡغُدُوِّ وَٱلۡأٓصَالِ﴾: اول و آخر روز.
38- ﴿بِغَیۡرِ حِسَابٖ﴾: بینهایت یا فراوان.
39- ﴿کَسَرَابِۢ﴾: مانند سرابی است، شعاعیکه در بیابان هنگام ظهر و شدت گرما مانند آب روان به نظر میآید.
39- ﴿بِقِیعَةٖ﴾: در زمین هموار و فراخ.
40- ﴿بَحۡرٖ لُّجِّیّٖ﴾: دریای بسیار عمیق و پرآب.
40- ﴿یَغۡشَىٰه﴾: بر فرازش قرار میگیرد و او را میپوشاند.
40- ﴿سَحَابٞ﴾: ابرهایکه روشنی آسمان را پنهان میکنند.
41- ﴿صَٰٓفَّٰتٖ﴾: بالهای خود را در هوا گشودهاند.
43- ﴿یُزۡجِی سَحَابٗا﴾: به هر جا که بخواهد ابرها را به آرامی سوق میدهد.
43- ﴿یَجۡعَلُهُۥ رُکَامٗا﴾: آنها را به فراز هم متراکم میسازد.
43- ﴿ٱلۡوَدۡقَ﴾: باران را.
43- ﴿مِنۡ خِلَٰلِهِ﴾: از لابلای ابرها.
43- ﴿سَنَا بَرۡقِهِۦ﴾: درخشش و لمعان برق آن.
49- ﴿مُذۡعِنِینَ﴾: فرمانبردار و فروتن.
50- ﴿أَن یَحِیفَ﴾: که ستم روا دارد.
53- ﴿جَهۡدَ أَیۡمَٰنِهِمۡ﴾: سختترین سوگندهای خود.
53- ﴿طَاعَةٞ مَّعۡرُوفَةٌ﴾: طاعت شما شناخته شده که از روی زبان است.
54- ﴿مَا حُمِّلَ﴾: آنچه پیامبر به اجرای آن مأمور شده است از قبیل تبلیغ احکام.
54- ﴿مَّا حُمِّلۡتُمۡ﴾: آنچه به اجرای آن مأمور شدهاید از قبیل اطاعت و فرمانبرداری.
57- ﴿مُعۡجِزِینَ﴾: از عذاب ما نمیتوانند فرار کنند.
58- ﴿جُنَاحُۢ﴾: بدون اجازه داخل شدن گناه نیست.
60- ﴿ٱلۡقَوَٰعِدُ مِنَ ٱلنِّسَآءِ﴾: پیره زنانیکه حیض نمیبینند.
60- ﴿غَیۡرَ مُتَبَرِّجَٰتِۢ بِزِینَةٖ﴾: زینتی را که به نهان داشتن آن مأمورند آشکار نکنند.
61- ﴿مَا مَلَکۡتُم مَّفَاتِحَهُۥٓ﴾: از چیزهایکه وکالتاً در تصرف شماست و یا نگهبان آنها هستید.
61- ﴿أَشۡتَاتٗا﴾: جداگانه.
62- ﴿أَمۡرٖ جَامِعٖ﴾: کار مهمیکه ایجاب میکند همه یکجا باشند.
63- ﴿دُعَآءَ ٱلرَّسُولِ﴾: دعوت پیغمبر را که برای جمع شدن شما انجام میدهد یا صدا کردن شما پیامبر را.
63- ﴿یَتَسَلَّلُونَ مِنکُمۡ﴾: یکی پس از دیگری از میان شما نهانی بیرون میروند.
63- ﴿لِوَاذٗا﴾: خود را پشت سر دیگران پنهان میکنند تا بیرون روند.
63- ﴿یُخَالِفُونَ عَنۡ أَمۡرِهِۦٓ﴾: از امر او سرپیچی میکنند یا مانع اجرای آن میشوند.
63- ﴿فِتۡنَة﴾: سختی و محنت در دنیا.